Đề thi học kì 1 môn sử lớp 8 năm 2019 - 2020 trường THCS Nguyễn Văn Phú

ĐỀ BÀI

Câu 1: (3 điểm)

a) Vì sao các nước Đông Nam Á lại trở thành đối tượng xâm lược của tư bản thực dân phương Tây? (2 điểm)

b) Hiện nay, tình hình chính trị của các nước Đông Nam Á có điểm gì khác so với giai đoạn cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX? (1 điểm)

Câu 2: (4 điểm)

a) Năm 1868, Nhật Bản đã tiến hành một cuộc cải cách duy tân đất nước, em hãy cho biết nội dung và kết quả của cuộc duy tân đó? (3 điểm)

b) Dựa vào nội dung và kết quả nêu trên, em hãy nhận xét về tính chất của cuộc duy tân Minh Trị ở Nhật Bản? (1 điểm)

Câu 3: (3 điểm)

a) Trình bày diễn biến chính của cuộc Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917? (1,5 điểm)

b) Vì sao Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 được gọi là cuộc cách mạng vô sản thắng lợi đầu tiên trên thế giới? (0,5 điểm)

c) Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 được xem là bước ngoặt mở ra thời kì mới cho lịch sử nước Nga và lịch sử thế giới. Theo em, bước ngoặt đó là vấn đề gì? (1 điểm)

ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT

Thực hiện bởi Ban chuyên môn

Câu 1:

Phương pháp: Xem lại quá trình xâm lược của chủ nghĩa thực dân vào các nước Đông Nam Á, sgk trang 63, liên hệ tình hình Đông Nam Á hiện nay.

Lời giải:

a) Các nước Đông Nam Á trở thành đối tượng xâm lược của các nước tư bản phương Tây, vì:

- Vị trí địa lí: Các nước Đông Nam Á có vị trí địa lí vô cùng quan trọng.

+ Là một khu vực khá rộng, bao gồm nhiều nước trên lục địa và hải đảo.

+ Nằm trên đường hàng hải từ Tây sang Đông, nối liền Ấn Độ Dương với Thái Bình Dương.

+ Là cửa ngõ để đi vào lục địa châu Á rộng lớn.

- Tài nguyên, thiên nhiên: là khu vực giàu tài nguyên như: lúa gạo, cây hương liệu, động vật, khoáng sản,…

- Dân cư: có nguồn nhân công rẻ mạt và thị trường tiêu thụ rộng lớn.

- Chính trị - xã hội: Chế độ phong kiến ở các nước Đông Nam Á đang suy yếu, xã hội khủng hoảng.

b) - Hiện nay, các nước Đông Nam Á đều đã giành được độc lập.

- Các nước Đông Nam Á đều đang nỗ lực vươn lên phát triển kinh tế, một số nước có nền kinh tế phát triển như: Xin-ga-po, Ma-lai-xi-a, Thái Lan,…

- Vấn đề hợp tác khu vực trong khuôn khổ ASEAN ngày càng có hiệu quả.

Câu 2:

Phương pháp: Xem lại cuộc Duy tân Minh Trị, sgk trang 66, 67, phân tích rút ra nhận xét.

Lời giải:

a) Nội dung và kết quả của cuộc duy tân Minh Trị:

* Nội dung:

Năm 1868 sau khi lên ngôi, Thiên hoàng Minh Trị đã thực hiện một loạt cải cách tiến bộ nhằm đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng phong kiến lạc hậu. Cuộc cải cách được tiến hành trên nhiều lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa, giáo dục, quân sự:

- Về chính trị:

+ Chế độ nông nô được bãi bỏ, đưa quý tộc tư sản hóa và đại tư sản lên nắm quyền.

+ Ban hành Hiến pháp 1889, thiết lập chế độ quân chủ lập hiến.

- Về kinh tế:

+ Thống nhất thị trường, tiền tệ. Xóa bỏ sự độc quyền ruộng đất của giai cấp phong kiến.

+ Tăng cường phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa ở nông thôn.

+ Xây dựng cơ sở hạ tầng, đường sá, cầu cống... phục vụ giao thông liên lạc.

- Về quân sự:

+ Tổ chức và huấn luyện quân đội theo kiểu phương Tây.

+ Thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự.

+ Phát triển kinh tế quốc phòng

- Về giáo dục:

+ Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc.

+ Chú trọng nội dung khoa học - kĩ thuật trong chương trình giảng dạy.

+ Cử những học sinh ưu tú đi du học phương Tây.

* Kết quả: Nhật thoát khỏi số phận bị các nước tư bản phương Tây xâm lược. Đến cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, Nhật Bản đã trở thành một nước tư bản công nghiệp. Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển ở Nhật.

b) Cuộc Duy tân Minh Trị mang tính chất của một cuộc cách mạng tư sản không triệt để. Vì nó chưa xóa bỏ hoàn toàn những rào cản phong kiến (quyền lực tối cao thuộc về Thiên hoàng; chế độ sở hữu phong kiến vẫn dược duy trì) để mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

Câu 3:

Phương pháp: Xem lại cách mạng tháng Mười năm 1917, sgk trang 77, phân tích kết quả, ý nghĩa của cách mạng tháng Mười Nga.

Lời giải:

a) Diễn biến chính của cuộc Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917:

- Ngày 7 - 10, Lê-nin bí mật rời Phần Lan về Pê-tơ-rô-grát, trực tiếp chỉ đạo cách mạng. Những đội cận vệ đỏ được thành lập. Kế hoạch khởi nghĩa được vạch ra cụ thể, chu đáo và được quyết định hết sức nhanh chóng.

- Đêm 24 - 10, khởi nghĩa bắt đầu. Quân khởi nghĩa chiếm được toàn bộ Pê-tơ-rô-grát và bao vây Cung điện Mùa Đông.

- Đêm 25 - 10, tấn công Cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng của Chính phủ tư sản. Chính phủ lâm thời tư sản sụp đổ hoàn toàn.

- Tiếp đó, khởi nghĩa giành thắng lợi ở Mát-xcơ-va, đến đầu năm 1918 chính quyền Xô viết giành thắng lợi trên khắp nước Nga rộng lớn.

b) Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 được gọi là cuộc cách mạng vô sản thắng lợi đầu tiên trên thế giới, vì: Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, cách mạng đưa người lao động lên nắm chính quyền, xây dựng chế độ mới - chế độ xã hội chủ nghĩa.

c) Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 được xem là bước ngoặt mở ra thời kì mới:

- Cho lịch sử nước Nga: cách mạng tháng Mười đã làm thay đổi hoàn toàn vận mệnh đất nước và số phận của hàng triệu con người ở Nga. Từ thân phận người nô lệ trở thành người làm chủ bản thân và đất nước.

- Cho lịch sử thế giới:

+ Cách mạng tháng Mười thức tỉnh và tạo ra những điều kiện thuận lợi cho phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, phong trào giải phóng dân tộc ở nhiều nước.

+ Để lại những bài học kinh nghiệm quý báu cho cuộc đấu tranh giải phóng của giai cấp vô sản, nhân dân lao động và các dân tộc bị áp bức.