A. Hoạt động cơ bản - Bài 6A: Tự do và công lí

Câu 1: Những bức ảnh dưới đây muốn nói điều gì?

Phương pháp giải:

Em hãy quan sát bức tranh, chú ý xem những người trong bức tranh thuộc những màu da gì? lứa tuổi nào? những hành động của họ thể hiện điều gì?

Lời giải chi tiết:

Những người trong bức tranh thuộc những màu da khác nhau, có thể là da trắng, da đen hoặc da vàng. Họ cũng thuộc nhiều lứa tuổi, giới tính khác nhau. Cùng với đó là những hành động khoác vai, đan kết tay, bắt tay, ôm nhau biểu thị tình yêu thương và sự đoàn kết, đồng tâm, nhất trí.

Từ đó ta hiểu được thông điệp mà những bức ảnh này muốn đem đến đó là không phân biệt màu da, tôn giáo, sắc tộc; không phân biệt già, trẻ, lớn, bé; không phân biệt nam nữ, chúng ta cần phải sống đoàn kết với nhau, yêu thương lẫn nhau, trân trọng hơn nữa trẻ em – những mầm non tươi sáng của tương lai ngày mai.

Nghe thầy cô (hoặc bạn) đọc bài sau:

Sự sụp đổ của chế độ a-pác-thai

   Nam Phi là một nước nổi tiếng nhiều vàng, kim cương, nhưng cũng nổi tiếng về nạn phân biệt chủng tộc. Chế độ phân biệt chủng tộc ở đây được toàn thế giới biết đến với tên gọi a-pác-thai. 

   Ở nước này, người da trắng chỉ chiếm 1/5 dân số nhưng lại nắm gần 9/10 đất trồng trọt, 3/4 tổng thu nhập và toàn bộ hầm mỏ, xí nghiệp, ngân hàng,... Ngược lại, người da đen phải làm những công việc nặng nhọc, bẩn thỉu, lương chỉ bằng 1/7 hay 1/10 lương của công nhân da trắng. Họ phải sống, chữa bệnh, đi học ở những khu riêng và không được hưởng một chút quyền tự do, dân chủ nào. 

   Bất bình với chế độ a-pác-thai, người da đen đã đứng lên đòi bình đẳng. Cuộc đấu tranh dũng cảm và bền bỉ của họ được sự ủng hộ của những người yêu chuộng tự do và công lí trên toàn thế giới, cuối cùng đã giành được thắng lợi. Ngày 17-6-1991, chính quyền Nam Phi buộc phải hủy bỏ sắc lệnh phân biệt chủng tộc. Ngày 27-4-1994, cuộc tổng tuyển cử đa sắc tộc đầu tiên được tổ chức. Luật sư da đen Nen-xơn Man-đê-la, người từng bị giam cầm suốt 27 năm vì đấu tranh chống chế độ a-pác-thai, được bầu làm tổng thống. Chế độ phân biệt chủng tộc xấu xa nhất hành tinh đã chấm dứt trước khi nhân loại bước vào thế kỉ XXI.

(Theo Những mẩu chuyện lịch sử thế giới)

Chọn lời giải nghĩa ở cột B phù hợp với từ ngữ ở cột A

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ để ghép nối sao cho phù hợp.

Lời giải chi tiết:

Chế độ phân biệt chủng tộc: chế độ đối xử bất công đối với những người da đen nói riêng và da màu nói chung.

Công lí: lẽ phải, phù hợp với đạo lí và lợi ích chung của xã hội.

Sắc lệnh: văn bản do người đứng đầu nhà nước ban hành, có giá trị như luật.

Tổng tuyển cử: cuộc bỏ phiếu trên toàn quốc để bầu ra cơ quan quyền lực cao nhất của một nước.

Đa sắc tộc: nhiều chủng tộc.

Cùng luyện đọc

Lời giải chi tiết:

Mỗi em đọc một đoạn, tiếp nối nhau đến hết bài.

Trả lời câu hỏi

1) Ở Nam Phi, dưới chế độ a-pác-thai, người da trắng chiếm bao nhiêu phần trăm dân số?

2) Người da trắng đã chiếm giữ những quyền lợi gì ở đất nước này? Vì sao nói sự chiếm giữ đó là phi lí?

Phương pháp giải:

1) Em đọc đoạn văn thứ 2 trong bài.

2) Em đọc đoạn văn thứ 2 trong bài

Lời giải chi tiết:

1) Ở Nam Phi, dưới chế độ a-pác-thai, người da trắng chiếm 1/5 dân số.

2)

- Những quyền lợi mà người da trắng đã chiếm giữ trên đất nước này đó là:

+ Nắm gần 9/10 đất trồng trọt.

+ Giữ 3/4 tổng số thu nhập

+ Chiếm toàn bộ hầm mỏ, xí nghiệp, ngân hàng,…

- Sự chiếm giữ đó là phi lí bởi vì người da trắng chỉ chiếm 1/5 dân số, số người da trắng ít như vậy lại có quyền nắm giữ toàn bộ các cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng, đến cả thu nhập cũng nhiều hơn người da đen rất nhiều.

Những dòng nào dưới đây nói về việc người da đen bị đối xử bất công dưới chế độ A - pác - thai?

a. Không có đất trồng trọt.

b. Phải làm những công việc nặng nhọc, bẩn thỉu.

c. Con em họ không được đến trường học.

d. Lương chỉ bằng 1/7 hay 1/10 lương của công nhân da trắng.

e. Phải sống, chữa bệnh, đi học ở những khu riêng.

g. Không được nhận làm việc ở xí nghiệp hay ngân hàng.

h. Không được hưởng một chút tự do, dân chủ nào.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn văn thứ 2.

Lời giải chi tiết:

Những dòng nói về việc người da đen bị đối xử bất công dưới chế độ a-pác-thai là:

b. Phải làm những công việc nặng nhọc, bẩn thỉu.

d. Lương chỉ bằng 1/7 hay 1/10 lương của công nhân da trắng.

e. Phải sống, chữa bệnh, đi học ở những khu riêng.

h. Không được hưởng một chút tự do, dân chủ nào.

Thảo luận và trả lời câu hỏi

Bài văn cho em biết những gì về vị Tổng thống đầu tiên của nước Nam Phi mới?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn thứ 3 trong bài.

Lời giải chi tiết:

Những điều em biết về vị Tổng thống đầu tiên của nước Nam Phi mới đó là:

- Ông là người da đen.

- Ông làm nghề luật sư.

- Tên của ông là Nen-xơn Man-đê-la.

- Ông là vị tổng thống da đen đầu tiên của Nam Phi.

- Nhờ tổng tuyển cử đa sắc tộc đầu tiên mà ông được bầu làm tổng thống.

- Ông từng bị giam cầm suốt 27 năm vì đấu tranh chống chế độ a-pác-thai.