Lý thuyết Nồng độ dung dịch.

I. Nồng độ phần trăm: (C%)

* Nồng độ phần trăm (kí hiệu C%) của dung dịch cho biết số gam chất tan có trong 100 gam dung dịch.

Công thức: $C\%=\frac{{{m}_{ct}}}{{{m}_{dd}}}.100\%$

Trong đó : C% : nồng độ phần trăm của dung dịch (%)

                  mct : khối lượng chất tan (gam)

                  mdd : khối lượng dung dịch (gam) = mdung môi + mchất tan  

Từ công thức tính nồng độ phần trăm, ta suy ra các công thức sau:

- Công thức tính khối lượng dung dịch: ${{m}_{dd}}=\frac{{{m}_{ct}}.100\%}{C\%}$

- Công thức tính khối lượng chất tan: ${{m}_{ct}}=\frac{{{m}_{dd}}.C\%}{100\%}$

Ví dụ 1: Hoà tan 10 gam đường vào 40 gam nước. Tính nồng độ phần trăm của dung dịch thu được.

Giải:

Khối lượng chất tan là: mct = 10 gam

Khối lượng dung dịch thu được là: mdd   = mdm + mct   = 40 + 10 = 50 gam

Áp dụng công thức: $C\%=\frac{{{m}_{ct}}}{{{m}_{dd}}}.100\%=\frac{10}{50}.100\%=20\%$

II. Nồng độ mol của dung dịch (CM)

* Nồng độ mol (kí hiệu CM) của dung dịch cho biết số mol chất tan có trong một lít dung dịch.

Công thức tính:  ${{C}_{M}}=\frac{n}{{{V}_{dd}}}$

Trong đó:   CM  là nồng độ mol (mol/lit)

                     n    là số mol chất tan (mol)

                     Vdd là thể tích dung dịch (lit)

- Các công thức được suy ra từ công thức tính nồng độ mol của dung dịch:

+ Công thức tính số mol chất tan: n = CM . V

+ Công thức tính thể tích dung dịch: ${{V}_{dd}}=\frac{n}{{{C}_{M}}}$ 

Ví dụ: Tính khối lượng H2SO4 có trong 50 ml dung dịch H2SO4 2M

Giải:

Số mol H2SO4 có trong dung dịch H2SO4 2M là:  ${{n}_{{{H}_{2}}S{{O}_{4}}}}$ = CM . V = 2 . 0,05 = 0,1 mol

=> Khối lượng H2SO4 là: ${{m}_{{{H}_{2}}S{{O}_{4}}}}$ = n . M = 0,1.98 = 9,8 gam

* Công thức chuyển đổi giữa nồng độ phần trăm và nồng độ mol:

Công thức tính nồng độ phần trăm: $C\%=\frac{{{m}_{ct}}}{{{m}_{dd}}}.100\%$ (1)

Khối lượng dung dịch được tính theo công thức: mdd = Ddd . V

với Ddd là khối lượng riêng của dung dịch (gam/lít) ;   V là thể tích của dung dịch (lít)

Khối lượng chất tan là: mct = n . M

Thay vào (1) ta có: $C\%=\frac{n.M}{{{D}_{dd}}.V}.100\%=\frac{n}{V}.\frac{M}{{{D}_{dd}}}.100\%$

Mà ${{C}_{M}}=\frac{n}{V}$ => $C\%=\frac{{{C}_{M}}.M}{{{D}_{dd}}}.100\%$

=> Công thức chuyển từ nồng độ phần trăm sang nồng độ mol: ${{C}_{M}}=\frac{C\%.{{D}_{dd}}}{M.100\%}$

Lưu ý: Công thức tính này lấy đơn vị của Ddd là gam/lít, thường các đầu bài cho đơn vị của Ddd là gam/ml nên ta cần đổi lại đơn vị để áp dụng công thức.

Sơ đồ tư duy: Nồng độ dung dịch