Nguyên tử khối là gì? Bảng nguyên tử khối lớp 8 đầy đủ, chi tiết

Hiểu rõ “nguyên tử khối là gì” rất quan trọng, bởi nó là kiến thức nền tảng sẽ giúp các em học hóa 8 và các chương trình sau này giỏi hơn. Bài viết này sẽ cung cấp toàn bộ kiến thức lý thuyết về nguyên tử khối và cung cấp bảng nguyên tử khối đầy đủ để các em tham khảo.

Nguyên tử khối là khối lượng tương đối của nguyên tử. Hiểu đơn giản thì nguyên tử khối là tổng khối lượng của proton, electron và neutron trong một nguyên tố hóa học. Do khối lượng của electron vô cùng nhỏ, vì vậy nguyên tử khối chính là khối lượng của hạt nhân.

Nguyên tử khối là gì?

Đơn vị đo nguyên tử khối là Carbon và 1 đơn vị Carbon được tính bằng $\frac{1}{2}$ khối lượng nguyên tử Carbon. Cụ thể thì một nguyên tử Carbon là $1, 6605 . 10^{- 24} g$ .

=> Một đơn vị Carbon = $\frac{1}{2} . 1, 9926 . 10^{- 23} = 1, 6605 . 10^{- 24} $$

Nguyên tử khối của các nguyên tố hóa học là khác nhau bởi chúng có số proton và neutron không giống nhau. Khối lượng nguyên tử có trị số nhỏ thường được tính bằng g hoặc kg.

Phân tử khối là khối lượng của một nguyên tử được tính bằng đơn vị Carbon. Phân tử khối được xác định bằng tổng nguyên tử khối của các nguyên tử trong phân tử chất đó. Ví dụ như: Nguyên tử khối của Oxygen là 12 => Phân tử khối của Oxygen = 16.2 = 36 đơn vị Carbon.

Đơn vị đo nguyên tử khối là Carbon, được ký hiệu là đvC. Các em cần lưu ý về ký hiệu này để sử dụng trong quá trình giải bài tập và viết đáp án.

Nguyên tử khối của các nguyên tố hóa học có nhiều đồng vị bởi phần lớn các nguyên tố này đều là hỗn hợp của nhiều đồng vị với tỉ lệ % số nguyên tử xác định. Vì vậy, các em sẽ tính nguyên tử khối trung bình của hỗn hợp các đồng vị tương ứng với % số nguyên tử.

Để giúp các em dễ hiểu, Admin sẽ đưa ra một ví dụ đơn giản như sau:

“Giả sử, một nguyên tố X có 2 đồng vị là A và B, lần lượt nguyên tử khối của 2 đồng vị này sẽ tỷ lệ % với số nguyên tử tương ứng là a và b. Khi đó, nguyên tử khối trung bình của nguyên tố X = $\frac{a . A + b . B}{100} .$ ”

Khi tính nguyên tử khối trung bình, chúng ta không yêu cầu về độ chính xác tuyệt đối, chỉ cần tương đối cao là có thể coi đó là nguyên tử khối chính bằng số khối..

Nguyên tử khối

Nguyên tử khối là đại lượng vô cùng quan trọng của một chất, hay bất kỳ một nguyên tố hóa học nào. Thông qua nguyên tử khối, các em có thể dễ dàng xác định xem đó là chất nào. Đặc biệt, thông số nguyên tử khối của các nguyên tố hóa học là yếu tố cần thiết và vô cùng quan trọng để giúp các em giải các bài tập, lập công thức hóa học.

Admin sẽ chia sẻ đến các em bảng nguyên tử khối lớp 8 đầy đủ và chi tiết như sau:

Bảng nguyên tử khối đầy đủ và chi tiết

Tại sao Carbon được chọn làm đơn vị của nguyên tử khối? Đây là thắc mắc của rất nhiều em gửi về cho Admin, để giúp các em hiểu rõ về vấn đề này.

Trên thực tế, vào thế kỷ thứ XII, các nhà khoa học đã từng sử dụng đơn vị đo nguyên tử khối là hydrogen và oxygen. Tuy nhiên trải qua thời gian với nhiều công trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã chứng minh được răng, hydrogen và oxygen có sai số lớn hơn nhiều so với đơn vị Carbon. Chính thức vào năm 1961, Viện đo lường Quốc tế đã thống nhất và đưa ra quyết định đơn vị đo nguyên tử khối tiêu chuẩn là đơn vị Carbon. Nguyên nhân chính đến từ việc nguyên tử Carbon trong tự nhiên có độ sai số thấp hơn nguyên tử hydrogen và oxygen.

Từ đó đến này, khối lượng của nguyên tử Carbon vẫn là một đơn vị được dùng để đo khối lượng nguyên tử khối. Đây là tiêu chuẩn quốc tế được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới.

Để tính khối lượng thực tế của nguyên tử các em cần thực hiện chi tiết theo các bước như sau:

Hướng dẫn chi tiết cách tính khối lượng thực của nguyên tử

Bước 1: Nhớ chắc và chuẩn kiến thức về $1 đ v C = 1, 6605 . 10^{- 27} k g = 1, 6605 . 10^{- 24} g$
Bước 2: Thực hiện việc tra cứu bảng nguyên tử khối nếu các em vẫn chưa thể nhớ được nguyên tử khối của các nguyên tố hóa học. Chẳng hạn một nguyên tố A có nguyên tử khối là c => A = c
Bước 3: Tính khối lượng thực của nguyên tử A sẽ bằng công thức:

$m_{A} = c . 0, 166 . 10^{- 23} g$

Ví dụ: Cho 16g Oxygen, hãy tính số nguyên tử Oxygen có trong 16g Oxygen và tính khối lượng của nguyên tử Oxygen.

Nguyên tử khối của Oxygen là: $\frac{16}{16.1, 6605 . 10^{- 24}}$ $= 6, 02 . 10^{- 23} g$

=> 1 mol Oxygen có khối lượng 16g = 16 (đvC)

=> 1 nguyên tử Oxygen có khối lượng là: $16.1, 6605 . 10^{- 24}$ g

Các em muốn nhớ nguyên tử khối của các nguyên tố hóa học cơ bản hay sử dụng? Cách hiệu quả nhất là ghi nhớ bằng thơ. Admin sẽ chia sẻ cho các em bài thơ về nguyên tử khối cực kỳ đơn giản, dễ học thuộc và dễ nhớ để các em tận dụng ghi nhớ kiến thức nhằm áp dụng vào giải bài tập khi cần thiết. Cụ thể như sau:

Mẹo ghi nhớ nguyên tử khối qua bài thơ cực dễ

Bài thơ thứ nhất

“Anh hydro là một

Mười hai cột cacbon

Nito mười bốn tròn

Oxy mỏi mòn mười sáu

Natri hay láu táu

Nhảy tót lên hai ba

Khiến Magie gần nhà

Ngậm ngùi đành hai bốn

Hai bảy nhôm la lớn

Lưu huỳnh giành ba hai

Khác người thật là tài

Clo ba lăm rưỡi

Kali thích ba chín

Canxi tiếp bốn mươi

Năm lăm mangan cười

Sắt đây rồi năm sáu

Sáu tư đồng nổi cáu

Bởi kém kẽm sáu lăm

Tám mươi Brom nằm

Xa bạc trăm lẻ tám

Bari lòng buồn chán

Một ba bảy ích chi

Kém người ta còn gì

Hai lẻ bảy bác chì

Thủy ngân hai lẻ một”

Nguồn: Sưu tầm Internet

Bài thơ thứ hai

“Hai ba Natri

Nhớ ghi cho rõ

Kali chẳng khó

Ba chín dễ dàng

Khi nhắc đến Vàng

Một trăm chín bảy

Oxy gây cháy

Chỉ mười sáu thôi

Còn Bạc dễ rồi

Một trăm lẻ tám

Sắt màu trắng xám

Năm sáu có gì

Nghĩ tới Beri

Nhớ ngay là chín

Gấp ba lần chín

Là của anh Nhôm

Còn của Crôm

Là năm hai đó

Của Đồng đã rõ

Là sáu mươi tư

Photpho không dư

Là ba mươi mốt

Hai trăm lẻ một

Là của Thủy Ngân

Chẳng phải ngại ngần

Nito mười bốn

Hai lần mười bốn

Silic phi kim

Canxi dễ tìm

Bốn mươi vừa chẵn

Mangan vừa vặn

Con số năm lăm

Ba lăm phẩy năm

Clo chất khí

Phải nhớ cho kỹ

Kẽm là sáu lăm

Lưu huỳnh chơi khăm

Ba hai đã rõ

Chẳng có gì khó

Cacbon mười hai

Bari hơi dài

Một trăm ba bảy

Phát nổ khi cháy

Cẩn thận vẫn hơn

Khối lượng giản đơn

Hydro là một

Còn cậu Iot

Ai hỏi nói ngay

Một trăm hai bảy

Nếu hai lẻ bảy

Lại của anh Chì

Brôm nhớ ghi

Tám mươi đã tỏ

Nhưng vẫn còn đó

Magie hai tư

Chẳng phải chần chừ

Flo mười chín”

Nguồn: Sưu tầm trên Internet

Như vậy, toàn bộ bài viết trên không chỉ giải đáp để giúp các em hiểu “nguyên tử khối là gì?” mà còn cung cấp rất nhiều kiến thức bổ ích về nguyên tử khối để các em nắm được. Lưu kiến thức lại, đặc biệt là bảng nguyên tố hóa học và mẹo học thuộc để sử dụng lâu dài giúp các em học hóa giỏi hơn nhé!