văn nghị luận thuyết phục người khác từ bỏ thói quen đổ lỗi cho người khác

Chúng ta đôi khi mắc sai lầm gây ra hậu quả đáng tiếc nào đó khiến người khác phải tổn thương. Sai lầm là tất yếu của cuộc sống. Vậy trước lỗi lầm gây ra, bạn nhận lỗi hay đổ lỗi cho người khác, cho hoàn cảnh? 
Nhận lỗi là biết nhận thức được cái sai của bản thân, từ đó có các hành vi như xin lỗi, sửa sai, khắc phục hậu quả. Đây là thái độ là việc nên làm sau khi mắc lỗi. 
Xin lỗi và nhận lỗi thể hiện ý thức trách nhiệm của bản thân đối với những hành vi mà mình gây nên, thể hiện văn hóa ứng xử, phẩm chất nhân cách của một cá nhân, thể hiện phép lịch sự trong giao tiếp cộng đồng. 
“ Một lời xin lỗi vụng về vẫn tốt hơn là sự im lặng” . Việc nhận lỗi khiến bạn cảm thấy mình thanh thản, nhẹ nhõm hơn. Bạn không phải day dứt, suy nghĩ quá nhiều về điều mình trót gây ra. Nếu gây sai lầm mà không nhận lỗi ngay, thì sai lầm ấy sẽ trở thành ung nhọt trong lòng chúng ta khiến ta nhức nhối, khó chịu không yên. 
Người biết nhận lỗi sẽ tăng được thiện cảm, lòng tin của mọi người xung quanh. Bởi nhận lỗi đồng nghĩa với việc tôn trọng phép tắc, tôn trọng người khác. Ai cũng muốn được tôn trọng và đáng được tôn trọng. Thử hỏi, nếu bạn mắc sai lầm mà im lặng ngơ đi, không nhận lỗi, thì mọi người sẽ nghĩ về bạn như thế nào? Họ còn tin tưởng bạn nữa không?
Việc nhận lỗi còn giống như liều thuốc xoa dịu những tổn thương, đau lòng đối với người mà ta mắc lỗi; làm nhẹ bớt cơn thịnh nộ ở họ và có khả năng ngăn chặn những sự việc đáng tiếc xảy ra. Như vậy, nhận lỗi giúp tháo gỡ vướng mắc, giải quyết mâu thuẫn, chữa lành tổn thương, cải thiện mối quan hệ giữa người với người. Nếu biết ơn làm tăng thêm hạnh phúc trong cuộc sống thì nhận lỗi là con đường hóa giải đầu tiên những đau khổ, tổn thương.
Nhận lỗi một khi đã trở thành thói quen, thành văn hóa ứng xử của cộng đồng sẽ giúp xã hội trở nên văn minh, tốt đẹp hơn. Con người có thể chung sống cùng nhau, hòa hợp với nhau trong xã hội một phần nhờ văn hóa xin lỗi và nhận lỗi.
Nhận lỗi có thể trở thành nét đẹp văn hóa của một đất nước. Nhật Bản là đất nước nổi tiếng với nét đẹp văn hóa này. Có chuyện kể rằng quản lí nhà ga tàu điện đã gửi lời tạ lỗi vì khởi hành tàu sớm hơn mất.. 20 giây. Họ nhận lỗi vì việc không kiểm soát được thời gian này có thể ảnh hưởng tới những tuyến tàu khác hoặc khiến cho một vài người khách chậm chân mà bỏ lỡ chuyến tàu. Cho đến các vị lãnh đạo hàng đầu, quan chức chính phủ Nhật Bản cũng sẵn sàng cúi đầu xin lỗi người dân. Họ sẵn sàng hạ cái tôi và danh tiếng bản thân xuống để đổi lấy sự tin tưởng của người dân.
Có thể nói, nhận lỗi là cần thiết, song nhận lỗi phải chân thành, phải đi cùng hành vi sửa sai. Nếu nhận lỗi để cho có thì chỉ là lời nói gió bay, sao có thể tạo lòng tin ở người khác? Sự chân thành ngay cả trong cách nhận lỗi luôn luôn được ghi nhận. Vậy nên, hãy biết nhận lỗi bằng cả tấm lòng. Ngoài ra, nhận lỗi cũng cần đúng thời điểm. Tốt nhất là ngay sau khi bạn gây ra lỗi lầm. Càng để lâu, ngần ngại, càng khiến bạn và đối phương đau khổ, tổn thương.
Nếu nhận lỗi là văn hóa, là liều thuốc chữa bách bệnh, là cánh cửa để bước vào một nền văn hóa lịch thiệp, tôn trọng và đầy đạo đức thì ngược lại, để lỗi là hành vi đáng phê phán - là một trong những biểu hiện của người có EQ thấp.
Đổ lỗi là mắc sai lầm nhưng không chịu thừa nhận trách nhiệm về mình mà lại đẩy trách nhiệm về người khác, hoặc cho rằng cái sai của mình là do lỗi của người khác. Khoa học gọi hiện tượng này là "tâm lí nạn nhân”.
Đáng phê phán bởi nó làm xấu xí, nhem nhuốc nhân cách của con người. Đáng phê phán bởi sự vô trách nhiệm ấy sẽ khiến không chỉ chính bản thân họ không nhận được hảo cảm, lòng tin của người khác mà còn khiến người với người thêm xa cách. Những người quen đổ lỗi sẽ không giữ được vị thế trong lòng mọi người. Ai muốn kết giao với kẻ chỉ thích đổ lỗi cho người xung quanh đâu?
Mặt khác, đổ lỗi còn khiến con người không nhận ra sai lầm của bản thân để tìm cách khắc phục. Hiệu suất công việc và khả năng thành công sẽ thu hẹp lại, đánh mất cơ hội phát triển của bản thân. Thật lợi bất cập hại. Đối với tập thể, đổ lỗi cho người khác sẽ gây tâm lí nghi ngờ lẫn nhau, làm mất đoàn kết, ảnh hưởng đến công việc chung. Nếu xã hội tồn tại nhiều những kẻ thích "đóng vai nạn nhân” như vậy thì thật hỗn loạn, thật - giả, tốt - xấu, sáng - tối sẽ trở nên không thể phân biệt được nữa.
"Lùi một bước, trời cao biển rộng." Danh ngôn này quả không sai. Đổ lỗi có thể gây nhiều hậu quả khó lường, còn nhận lỗi lại có thể mang đến nhiều điều tốt đẹp. Vậy không nên đổ lỗi, mà hãy học cách nhận lỗi. Cúi đầu nhận lỗi không phải là hèn hạ hay thất bại. Đó à phép lịch sự, thể hiện sự tôn trọng người đối diện và giương cao phẩm chất cao thượng của con người. Tinh thần khiêm nhường và không đổ lỗi rất đáng được coi trọng và học tập.