Nếu là con chim, chiếc lá, Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh. Lẽ nào vay mà không có trả Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình? (Một khúc ca, Tố Hữu) Thực hiện yêu cầu:   Anh/ chị nghĩ gì...

Một khúc ca được in trong tập “Một tiếng đờn” được Tố Hữu sáng tác năm 1977, 2 năm sau hòa bình, thống nhất đất nước. Bài thơ khá dài giống như một bản trường ca tổng kết về những năm tháng gian khổ quân dân ta đã trải qua, qua đó thể hiện những quan điểm sống cao đẹp, ý nghĩa của tác giả. 

      Câu thơ mở đầu giống như lời ăn tiếng nói hàng ngày. Từ vâng xuất hiện mang tính chất giống như cuộc đối thoại giả tưởng của tác giả. Dường như anh đang nói với chính lòng mình, về những gì đã xảy ra, về một quá khứ đầy hào hùng, đau thương của dân tộc. Anh hiểu tất cả những gì mà cha ông đã ngã xuống, những người đồng đội, đồng chí, những người anh, người chị đã hy sinh để có được thắng lợi như ngày hôm nay. Vì thế anh càng trân trọng cái giá của hòa bình, độc lập, với thành quả mà cha ông ta đã hy sinh.

Đây là những quy luật hết sức tự nhiên của con người. Là lẽ hiển nhiên của cuộc sống. Mượn hình ảnh mang tính chất hiển nhiên nhà thơ nâng lên thành một quan điểm sống rất ý nghĩa: Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình?

Nếu là con chim, chiếc lá,

Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh.

Lẽ nào vay mà không có trả

Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình?

Đó là một quan niệm sống rất đẹp của thế hệ những nhà thơ, nhà văn trong hai cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc. Nhà thơ mặc định rằng đã là sống trên cõi đời này chỉ nên dành cho, cống hiến tất cả và đừng đòi hỏi nhận lại điều gì. Không riêng Tố Hữu trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” Thanh Hải cũng viết 

Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

      Chúng ta thấy điểm tương đồng về quan điểm sống của các tác giả trong những bài thơ trên. Đó là ý thức cống hiến một cách tự nguyện, chân thành và không đòi hỏi gì của thế hệ nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến. Quan điểm sống đó không chỉ đúng với riêng thời kỳ đó - khi đất nước còn đang gặp vô vàn khó khăn. Ngay cả thời điểm bây giờ, trong xu thế hội nhập cũng rất quan trọng.

      Nó nhắc nhở mỗi thế hệ thanh niên chúng ta nên lựa chọn cho mình lối sống cống hiến, làm đẹp cho cuộc đời.

      Soi chiếu vào cuộc đời hoạt động không ngừng nghỉ của nhà thơ Tố Hữu. Vừa là một cán bộ cách mạng, vừa là một nhà thơ, chúng ta thấy được ông đã sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình suốt cả cuộc đời. Đó là vẻ đẹp đáng quý, đáng trân trọng của nhà thơ- một điển hình cho thế hệ tuổi trẻ tuyệt đẹp trong những năm kháng chiến.