hãy viết một bài văn nghị luận bàn về đặc sắc nghệ thuật trong truyện ngắn Tư cách mõ cử nhà văn Nam Cao

Nam Cao là một trong những nhà văn hiện thực lớn của văn học Việt Nam. Thế giới nhân vật trong tác phẩm của ông thuộc nhiều kiểu loại khác nhau. Đặc biệt có một kiểu nhân vật là con người tha hóa - được thể hiện trong truyện ngắn “Tư cách mõ”. Truyện ngắn không chỉ đặc sắc về nội dung mà còn nhiều đặc sắc về nghệ thuật.

Đặc sắc nghệ thuật đầu tiên mà ta cần nhắc đến trong cách chọn đề tài, chủ đề trong “Tư cách mõ” . Nam Cao miêu tả cái nhỏ nhặt, xoàng xĩnh cuộc sống hàng ngày, từ đó đặt ra những vấn đề có ý nghĩa xã hội to lớn: vấn đề miếng ăn. Viết về cái đói, miếng ăn Nam Cao nhấn mạnh nỗi nhục hơn là nỗi khổ: miếng ăn cùng với sự xúc phạm, lăng mạ của những người xung quanh đã biến anh cu Lộ từ một người nông dân thật thà thành một kẻ đê tiện, tham lam. Qua đó, Nam Cao đã phản ánh chân thực cuộc sống khốn khổ, bần cùng ở nông thôn Việt Nam trước cách mạng; cảm thông, thương xót trước nỗi cơ cực của họ đồng thời đặt ra những vấn đề mang ý nghĩa nhân sinh sâu sắc: Đó là vấn đề nhân phẩm con người.
Làm nên thành công của tác phẩm này không thể không nhắc đến nghệ thuật phân tích tâm lý nhân vật bậc thầy. Trong truyện "Tư cách mõ," nhân vật chính là anh Cu Lộ, một người đạo đức, hiền lành, và chăm chỉ. Anh ta sống một cuộc sống khiêm tốn, không tham gia vào cờ bạc hay rượu chè, và được người xóm làng quý mến. Tuy nhiên, dưới áp lực của cuộc sống khó khăn, anh Cu Lộ bị biến thành một thằng mõ tham ăn, ti tiện hơn cả "thằng mõ chính tông." Vì nghèo đói và sự thuyết phục của người khác, anh Lộ đồng ý làm mõ, và khi người ta nhận thấy rằng anh làm mõ "ngon ăn quá," họ ghen tị và bắt đầu làm nhục anh. Trước sự khinh bỉ và nhục mạ từ người xung quanh, Cu Lộ dần dần trở nên hối hận và bực tức, nhưng đã quá muộn màng để thay đổi. Anh ta bị làm nhục và trở nên tàn độc, tấn công lại xã hội bằng cách làm việc ti tiện để trêu chọc người khác. Cuộc sống trong làng quê đầy cổ hủ và định kiến đã làm cho Cu Lộ nhận ra rằng con người không thể vừa lương thiện vừa kiếm được miếng ăn trong môi trường khắc nghiệt này.
Nam Cao đã xây dựng nhân vật Cu Lộ một cách tinh tế để thể hiện mối xung đột giữa con người và môi trường, cuộc sống. Cuộc sống đầy áp lực và đầy bất công đã làm cho anh Cu Lộ bị tha hóa. Nhà văn đã miêu tả cận cảnh những biến đổi trong tính cách của nhân vật, qua đó làm rõ vai trò của môi trường xã hội trong việc tác động đến con người. Cu Lộ, một người hiền lành và lương thiện ban đầu, đã bị môi trường sống biến đổi, và sự khinh bỉ, lăng nhục đã tạo ra một phản ứng tiêu cực trong anh.

Bên cạnh đó, Nam Cao đã xây dựng cốt truyện và kết cấu truyện đặc sắc. Cốt truyện được xây dựng trên cơ sở miêu tả cuộc đấu tranh nội tâm của nhân vật Lộ. Sự vận động của hành động không phải diễn ra ở bên ngoài mà chủ yếu chỉ xảy ra ở bên trong, xảy ra trong thế giới nội tâm của nhân vật. Nhà văn còn sử dụng kiểu kết cấu đi thẳng vào vấn đề trung tâm của tác phẩm: Ngay từ những dòng đầu tiên của tácphẩm đã nói tới chi tiết, sự kiện thể hiện bản chất, vấn đề cốt lõi của câu chuyện và sau đó nhà văn mới quay lại phía sau, miêu tả quãng đời quá khứ của nhân vật.

Ngôn ngữ trong tác phẩm là ngôn ngữ đa âm, phức điệu, hiện đại . Ông không chỉ sử dụng đắc địa đại từ nhân xưng “hắn” mà còn có khả năng hóa thân, nhập vai vào tất cả các nhân vật, suy nghĩ và nói năng bằng tiếng nói của nhân vật. Trong truyện còn có sự hòa quện giữa ngôn ngữ người kể chuyện và ngôn ngữ nhân vật, có sự chuyển hóa, trao đổi từ ngôn ngữ người kể chuyện sang ngôn ngữ nhân vật. Ngôn ngữ đối thoại thì mang đầy chất văn xuôi đời thường, ngoài việc thực hiện chức năng tự sự còn là để khắc họa tính cách nội tâm nhân vật , tạo điều kiện đi sâu vào phân tích tâm lý nhân vật, khiến nhân vật đối diện với chính mình tự phơi bày, tạo ra những cuộc tranh luận ngầm, bộc lộ ý kiến cá nhân của nhân vật về vấn đề nhân cách con người

Trong giọng điệu buồn thương da diết của Nam Cao luôn chứa đựng những suy ngẫm triết lý sâu xa về cuộc đời, về con người, ông day dứt, trăn trở, ráo riết truy tìm nguyên nhân của tư cách mõ Trong truyện, ta còn bắt gặp một giọng điệu có sắc thái tưởng chừng đối lập nhau: giọng khách quan lạnh lùng, tàn nhẫn bên ngoài mà cảm thông, thương xót bên trong.
Nam Cao là một trong những nhà văn hiện thực tài năng hàng đầu của truyện ngắn Việt Nam hiện đại. Các nhân vật của ông, đặc biệt là kiểu nhân vật bị tha hóa do môi trường hoàn cảnh sống luôn để lại dáu ấn đậm nét trong lòng bạn đọc. Cuộc sống đầy áp lực và phi nhân tính đã thay đổi Cu Lộ từ một người đạo đức và hiền lành thành một thằng mõ tham ăn và tàn độc. Chúng ta cần suy ngẫm về vai trò của môi trường xã hội trong việc định hình tính cách của con người và đảm bảo rằng sự trọng trọng và tôn trọng đối với người khác luôn được thực hiện để tránh những biến đổi tiêu cực trong con người.