3 kì thi Hương Thi Hội thi Đình định kì

Trong chế độ phong kiến Việt Nam, thi Hương, thi Hội, thi Đình là ba kỳ thi định kỳ nhằm tuyển chọn nhân tài cho đất nước. Ba kỳ thi này được tổ chức theo thứ tự từ thấp đến cao, từ địa phương đến trung ương.

Thi Hương

Thi Hương là kỳ thi đầu tiên, được tổ chức ở các tỉnh, thành phố trên cả nước. Kỳ thi này được tổ chức 3 năm một lần, vào các năm Mão, Thìn, Tuất, Hợi. Người tham dự thi Hương phải là nam giới, từ 20 tuổi trở lên, có đủ phẩm chất đạo đức và kiến thức Nho học.

Kỳ thi Hương gồm 3 vòng:

• Vòng đầu: Thi văn sách, gồm 3 bài:
  • Bài đầu: Thi về chính trị, kinh tế, xã hội.
  • Bài hai: Thi về lịch sử, địa lý.
  • Bài ba: Thi về triết học, đạo đức.
• Vòng hai: Thi thơ, gồm 3 bài:
  • Bài đầu: Thi phú.
  • Bài hai: Thi luật.
  • Bài ba: Thi ứng tác.
• Vòng ba: Thi vấn đáp, do quan lại bộ Lễ trực tiếp hỏi thi sinh.

Kết thúc kỳ thi Hương, những thí sinh đỗ được gọi là tú tài. Những thí sinh đỗ thủ khoa kỳ thi Hương được gọi là giải nguyên.

Thi Hội

Thi Hội là kỳ thi thứ hai, được tổ chức ở kinh đô. Kỳ thi này được tổ chức 3 năm một lần, vào các năm Dần, Thân, Tỵ, Nhâm. Người tham dự thi Hội phải là tú tài, từ 22 tuổi trở lên.

Kỳ thi Hội gồm 3 vòng:

• Vòng đầu: Thi văn sách, gồm 3 bài:
  • Bài đầu: Thi về kinh điển Nho học.
  • Bài hai: Thi về lịch sử, địa lý.
  • Bài ba: Thi về triết học, đạo đức.
• Vòng hai: Thi thơ, gồm 3 bài:
  • Bài đầu: Thi phú.
  • Bài hai: Thi luật.
  • Bài ba: Thi ứng tác.
• Vòng ba: Thi vấn đáp, do quan lại bộ Lễ trực tiếp hỏi thi sinh.

Kết thúc kỳ thi Hội, những thí sinh đỗ được gọi là cử nhân. Những thí sinh đỗ thủ khoa kỳ thi Hội được gọi là hội nguyên.

Thi Đình

Thi Đình là kỳ thi cao nhất, được tổ chức ở kinh đô. Kỳ thi này được tổ chức 3 năm một lần, vào các năm Tý, Ngọ, Mùi, Tuất. Người tham dự thi Đình phải là cử nhân, từ 24 tuổi trở lên.

Kỳ thi Đình gồm 3 vòng:

• Vòng đầu: Thi văn sách, gồm 3 bài:
  • Bài đầu: Thi về kinh điển Nho học.
  • Bài hai: Thi về lịch sử, địa lý.
  • Bài ba: Thi về triết học, đạo đức.
• Vòng hai: Thi thơ, gồm 3 bài:
  • Bài đầu: Thi phú.
  • Bài hai: Thi luật.
  • Bài ba: Thi ứng tác.
• Vòng ba: Thi vấn đáp, do vua trực tiếp hỏi thi sinh.

Kết thúc kỳ thi Đình, những thí sinh đỗ được gọi là tiến sĩ. Những thí sinh đỗ thủ khoa kỳ thi Đình được gọi là trạng nguyên.

Ba kỳ thi Hương, thi Hội, thi Đình là cơ hội cho những người có tài năng, học rộng được cống hiến cho đất nước. Những người đỗ đạt trong các kỳ thi này được bổ nhiệm vào các chức vụ trong triều đình, hoặc được phong tước hiệu.