THƯ GỬI MẸ -Thưa mẹ! Con về với mẹ đây Những ngọn gió thổi qua vườn cuối hạ Lá xôn xao những cánh thư thầm Chiến tranh đã tắt cuối con đường Cau vẫn rụng vào những chiều thương nhớ Bầy sẻ nâu đã bao mù...

Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến nhận xét: “Nguyễn Quang Thiều là nhà thơ đầu tiên bằng những nỗ lực vượt bậc và tài năng xuất sắc đã xác lập một giọng điệu mới trong thơ Việt. Bài thơ ‘’Thư gửi mẹ’’  tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Nguyễn Quang Thiều.
Nguyễn Quang Thiều thể hiện tình cảm sâu sắc và gần gũi giữa người con và mẹ.

‘’Thưa mẹ!
Con về với mẹ đây
Những ngọn gió thổi qua vườn cuối hạ
Lá xôn xao những cánh thư thầm’’
Thông qua việc sử dụng hình ảnh như "ngọn gió thổi qua vườn cuối hạ" và "lá xôn xao những cánh thư thầm". Nguyễn Quang Thiều thể hiện sự đau buồn và hoài niệm về chiến tranh. Bằng cách miêu tả "chiến tranh đã tắt cuối con đường" và "cau vẫn rụng vào những chiều thương nhớ, tác giả đã tái hiện cảnh tượng của sự kết thúc của cuộc chiến và những hậu quả đau lòng của nó. Hình ảnh về "bầy sẻ nâu đã bao mùa sinh nở" thể hiện thời gian trôi qua và cuộc sống tiếp tục, mặc dù chiến tranh đã để lại những vết thương sâu sắc. Cuối cùng, câu hỏi "mẹ có thấy con không" đề cập đến sự hiện diện và mong muốn gặp lại của người con, tạo ra một tình cảm cô độc và hy vọng trở về để được bên mẹ.
‘’ Cỏ đã lên mầm trên những hố bom
Ôi Tổ quốc lại một lần đứng dậy
Gió thổi suốt bốn nghìn năm và mẹ
Nước mắt đầy trên những vết nhăn’’
Bằng cách miêu tả "cỏ đã lên mầm trên những hố bom" và "Ôi Tổ quốc lại một lần đứng dậy," ông đã tạo ra hình ảnh của sự phục hồi và sự kiên cường của dân tộc sau chiến tranh. Hình ảnh "gió thổi suốt bốn nghìn năm và mẹ" thể hiện sự bền bỉ và sức mạnh của quê hương. "Nước mắt đầy trên những vết nhăn" tạo ra một hình ảnh cảm động về những nỗi đau và khó khăn mà dân tộc đã trải qua. Đoạn thơ này thể hiện lòng tự hào và tình yêu sâu sắc đối với quê hương và những người dân đã vượt qua khó khăn. Hình ảnh "con mèo thay con thức cùng với mẹ" và "lặng im theo bóng mẹ lưng còng" tạo ra một cảm giác cô đơn và buồn bã, nhưng cũng thể hiện tình yêu và sự quan tâm vô điều kiện của con đối với mẹ. Hình ảnh "viên bi tròn vẫn lăn mãi qua sân" và "cần câu cũ buông vào từng kỷ niệm" thể hiện thời gian trôi qua và cuộc sống tiếp tục, dù có những kỷ niệm đau buồn. Cuối cùng, việc đề cập đến "cánh diều giấy trẻ con làng lại thả" và "tiếng sáo trăng tìm đến ngõ nhà mình" tạo ra hình ảnh của sự hồn nhiên và niềm vui của tuổi thơ và cuộc sống hàng ngày. "Chiến tranh qua rồi và mãi mãi con tin" và "con không chết, con chỉ không lớn nữa," tác giả tạo ra hình ảnh của sự sống sót và sự kiên nhẫn của con trẻ trong môi trường khắc nghiệt của chiến tranh.

Đoạn thơ tiếp tục với hình ảnh "con đã vào đến bếp nhà ta" và "ngồi bên mẹ xoè tay hơ trước lửa" tạo ra một cảm giác của sự ấm áp và sự gắn kết gia đình. Hình ảnh "niêu tép mẹ kho suốt đời không thể nguội" và "cơm đang cười mẹ có thấy con không" thể hiện sự quan tâm và sự chăm sóc của mẹ đối với con. Đoạn thơ này cũng thể hiện sự đau khổ và sự hy sinh của một người phụ nữ trong cuộc sống khó khăn và sự quan tâm và lòng biết ơn của con trẻ đối với mẹ. Đoạn thơ này nhấn mạnh về sự gắn kết giữa mẹ và con sau những khó khăn và đau thương của cuộc chiến tranh, và đồng thời làm nổi bật tình cảm sâu lắng và lòng biết ơn của con đối với người mẹ.
Qua bài thơ, Nguyễn Quang Thiều đã cho người đọc cảm nhận sâu sắc về khung cảnh quê hương với hình bóng mẹ già mong ngóng con trở về. Qua đó, khắc họa nên bao hình tượng hào hùng, bi tráng.