vẽ sơ hồ tư duy bài Lão Hạc

Nam Cao là một nhà văn hiện thực xuất sắc của nền văn học Việt Nam. Các tác phẩm của ông thường viết về những người nông dân nghèo khổ, bị vùi dập bởi xã hội phong kiến nửa thực dân. Một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Nam Cao là truyện ngắn Lão Hạc, được in trong tập Luống cày (1946). Truyện kể về cuộc đời bất hạnh và cái chết đầy bi kịch của nhân vật chính - lão Hạc. Trong đó, đoạn trích "Lão Hạc" đã thể hiện rõ nét vẻ đẹp tâm hồn cao quý của lão Hạc.
Trước hết, lão Hạc là một người nông dân nghèo khổ nhưng có tấm lòng lương thiện, giàu tình yêu thương con. Vợ mất sớm, lão Hạc chỉ còn lại một mình với đứa con trai độc nhất. Con trai lão vì không lấy được vợ nên bỏ đi làm đồn điền cao su, để lại cho lão một con chó mà lão rất yêu quý. Lão sống cô đơn, lủi thủi một mình cùng với cậu Vàng. Lão coi cậu Vàng như một đứa con, một người bạn tri kỉ. Khi hoàn cảnh quá khó khăn, lão buộc phải bán cậu Vàng đi. Quyết định này khiến lão vô cùng đau đớn, dằn vặt. Lão đã khóc như một đứa trẻ, tự trách bản thân mình nhẫn tâm. Lão Hạc cũng là một người cha yêu thương con hết mực. Dù con trai lão đã bỏ đi nhiều năm nhưng lão vẫn luôn nhớ nhung, mong ngóng ngày con trở về. Lão dành dụm tiền bạc, chăm sóc mảnh vườn để khi con trai trở về sẽ có chút vốn liếng làm ăn. Đặc biệt, lão Hạc là một người có ý thức cao về nhân cách và danh dự. Lão không muốn làm phiền đến hàng xóm nên đã gửi gắm toàn bộ tài sản của mình cho ông giáo. Lão cũng không muốn nhận sự giúp đỡ của ông giáo nên đã từ chối một cách kiên quyết. Cuối cùng, lão chọn cái chết để bảo toàn danh dự và nhân phẩm của mình. Cái chết của lão Hạc là một bi kịch, thể hiện sự bế tắc, tuyệt vọng của người nông dân trước cuộc sống ngột ngạt, bế tắc. Tuy nhiên, nó cũng là một hành động khẳng định nhân cách cao đẹp của lão Hạc.
Bằng nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc, ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, Nam Cao đã khắc họa thành công hình tượng lão Hạc - một người nông dân nghèo khổ nhưng có tấm lòng lương thiện, giàu tình yêu thương con và ý thức cao về nhân cách. Đoạn trích "Lão Hạc" là một trong những đoạn trích hay nhất của truyện ngắn cùng tên, góp phần làm nên thành công của tác phẩm.