Làm sao để có câu trả lời hay nhất?
30/08/2024
30/08/2024
### 1. **Liên kết hydro (Hydrogen bonding)**
- Liên kết hydro là lực tương tác mạnh giữa nguyên tử hydro gắn với nguyên tử điện âm (như $O$, $N$, $F$) với một nguyên tử điện âm khác có cặp electron tự do.
- **Acetic acid ($CH_3COOH$)** và **ethanol ($CH_3CH_2OH$)** đều có khả năng tạo liên kết hydro. Tuy nhiên, acetic acid có thể tạo thành liên kết hydro mạnh hơn và cả cấu trúc dimer (hai phân tử liên kết với nhau), do đó acetic acid có nhiệt độ sôi cao hơn ethanol.
- **Acetaldehyde ($CH_3CHO$)** có nhóm carbonyl ($C=O$), nhưng nhóm này không tạo liên kết hydro mạnh mẽ như nhóm -OH hoặc -COOH, vì vậy nó có nhiệt độ sôi thấp hơn.
- **Butane ($CH_3CH_2CH_2CH_3$)** không có khả năng tạo liên kết hydro, chỉ có lực Van der Waals yếu.
### 2. **Khối lượng phân tử (Molecular weight)**
- Chất có khối lượng phân tử lớn hơn thường có nhiệt độ sôi cao hơn do lực Van der Waals (lực London) giữa các phân tử tăng lên.
- **Butane** có khối lượng phân tử lớn nhất (58 g/mol), tiếp theo là **acetic acid** (60 g/mol), **ethanol** (46 g/mol), và **acetaldehyde** (44 g/mol). Tuy nhiên, khối lượng phân tử không phải là yếu tố chính quyết định nhiệt độ sôi khi so sánh các chất có khả năng tạo liên kết hydro.
### 3. **Tính phân cực (Polarity)**
- Các phân tử phân cực có xu hướng có nhiệt độ sôi cao hơn do lực tương tác lưỡng cực-lưỡng cực mạnh.
- **Acetic acid ($CH_3COOH$)** là phân tử phân cực cao nhất do nhóm -COOH, tiếp theo là **ethanol ($CH_3CH_2OH$)** với nhóm -OH.
- **Acetaldehyde ($CH_3CHO$)** phân cực nhưng không có khả năng tạo liên kết hydro, do đó nhiệt độ sôi thấp hơn so với acetic acid và ethanol.
- **Butane** là phân tử không phân cực, chỉ có lực Van der Waals yếu, nên có nhiệt độ sôi thấp nhất.
### 4. **Loại liên kết và cấu trúc phân tử**
- Các liên kết cộng hóa trị trong phân tử và cách cấu trúc phân tử có ảnh hưởng đến nhiệt độ sôi. Những chất có liên kết $C-H$ không phân cực và cấu trúc mạch thẳng không có khả năng tạo liên kết hydro (như butane) sẽ có nhiệt độ sôi thấp.
### **Kết luận về thứ tự nhiệt độ sôi từ cao đến thấp:**
1. **Acetic acid ($CH_3COOH$)**: Có liên kết hydro mạnh và khả năng tạo dimer → nhiệt độ sôi cao nhất.
2. **Ethanol ($CH_3CH_2OH$)**: Có liên kết hydro nhưng không mạnh như acetic acid.
3. **Acetaldehyde ($CH_3CHO$)**: Không có liên kết hydro, có lực lưỡng cực-lưỡng cực.
4. **Butane ($CH_3CH_2CH_2CH_3$)**: Không có liên kết hydro, chỉ có lực Van der Waals yếu → nhiệt độ sôi thấp nhất.
Vì vậy, thứ tự nhiệt độ sôi sẽ là:
**B. Acetic acid > A. Ethanol > C. Acetaldehyde > D. Butane.**
30/08/2024
Liên kết giữa các phân tử của một chất càng bền vững (năng lượng liên kết càng cao) thì càng tốn năng lượng cung cấp để chuyển chất từ dạng lỏng sang dạng khí, do đó nhiệt độ sôi của chất càng cao.
Các liên kết liên phân tử hay gặp trong so sánh nhiệt độ sôi là:
+ Liên kết ion: liên kết giữa các ion trong một mạng tinh thể của một chất nào đó. Là liên kết hoá học thực sự (cùng với liên kết cộng hoá trị là hai loại liên kết hoá học) nên năng lượng rất cao so với liên kết hydrogen.
Ví dụ: $NaCl, KBr, Al_2O_3,...$ có liên kết ion.
+ Liên kết hydrogen: hình thành giữa một nguyên tử $H$ (liên kết với một nguyên tử $X$ độ âm điện lớn) với một nguyên tử cũng có độ âm điện lớn. Ba nguyên tố độ âm điện lớn hay được quan tâm là $F, O, N$.
Ví dụ: $NH_3, HF, H_2O, HNO_3,...$ có liên kết hydrogen liên phân tử.
+ Liên kết van der Waals: có ở tất cả các chất, không phân biệt phân cực hay không. Phân tử phân cực có liên kết van der Waals bền vững hơn không phân cực. Liên kết van der Waals rất kém bền so với liên kết hydrogen.
Để so sánh nhiệt độ sôi của các chất (xét trường hợp hẹp là các chất hữu cơ), cần xem xét cấu tạo của chất.
(1) Nếu hợp chất có hydrogen linh động: hợp chất có liên kết hydrogen nên có nhiệt độ sôi cao hơn những chất không có hydrogen linh động (trường hợp này liên kết van der Waals không đáng kể so với liên kết hydrogen).
(2) Nếu hợp chất không có hydrogen linh động: liên kết ảnh hưởng lớn đến nhiệt độ sôi là van der Waals. Hợp chất càng phân cực thì nhiệt độ sôi càng cao.
Để ý: hợp chất có nhóm chức chứa oxygen (aldehyde, ketone, ester) phân cực hơn các dẫn xuất halogen. Hydrocarbon hoàn toàn không phân cực.
* Xét bài ví dụ: $C_2H_5OH, CH_3COOH, CH_3CHO, CH_3CH_2CH_2CH_3$
Phân nhóm:
+ Có liên kết hydrogen: $C_2H_5OH, CH_3COOH$
$H$ trong nhóm chức acid linh động hơn trong alcohol nên liên kết hydrogen của acid bền hơn so với alcohol. Do đó nhiệt độ sôi $CH_3COOH > C_2H_5OH$
+ Không có liên kết hydrogen: $CH_3CHO, CH_3CH_2CH_2CH_3$
$CH_3CHO$ có nhóm chức chứa oxygen còn butane là hydrocarbon nên nhiệt độ sôi $CH_3CHO > CH_3CH_2CH_2CH_3$
Vậy nhiệt độ sôi $CH_3COOH > C_2H_5OH > CH_3CHO > CH_3CH_2CH_2CH_3$
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời