24/09/2024
24/09/2024
24/09/2024
NT Thúy VyTrong truyện ngắn **"Hai đứa trẻ"** của Thạch Lam, **bức tranh phố huyện** được miêu tả theo một trình tự từ **chiều tàn** cho đến khi **đêm khuya** buông xuống, tạo nên một không gian lắng đọng và đầy chất thơ, nhưng cũng chất chứa nỗi buồn sâu thẳm về cuộc sống con người nơi phố huyện nghèo. Trình tự miêu tả bức tranh phố huyện có những đặc điểm cụ thể sau:
### 1. **Trình tự miêu tả bức tranh phố huyện**
Bức tranh phố huyện được miêu tả theo **diễn biến thời gian**, từ lúc **chiều tàn** cho đến khi màn đêm **hoàn toàn bao phủ**, với các mốc thời gian chính như sau:
- **Lúc chiều tà**: Tác giả bắt đầu miêu tả không gian phố huyện vào lúc hoàng hôn buông xuống. Cảnh **mặt trời đỏ rực** sắp lặn ở phía chân trời, tiếng **trống thu không** vang lên trong không khí vắng lặng, gợi một khung cảnh yên ả nhưng cũng tràn đầy nỗi buồn. Đây là thời điểm mà thiên nhiên dần chuyển mình từ ngày sang đêm, ánh sáng tắt dần, tạo nên một sự chuyển tiếp êm đềm nhưng phảng phất sự tĩnh lặng.
- **Khi chợ tàn**: Tiếp đó, Thạch Lam khắc họa cảnh **chợ phiên tan**. Những âm thanh thưa thớt của cuộc sống như tiếng cười nói của người bán hàng, **tiếng ếch nhái kêu** xa xa, hay **tiếng muỗi vo ve** bắt đầu xuất hiện, nhấn mạnh sự nghèo khó và vắng vẻ của cuộc sống ở phố huyện. Hình ảnh những đứa trẻ nghèo **nhặt nhạnh** những thứ còn sót lại ở chợ sau một ngày dài càng tô thêm màu sắc tối tăm, mệt mỏi của cuộc sống mưu sinh.
- **Khi màn đêm buông xuống**: Sau khi chợ tan, phố huyện chìm dần vào bóng tối. Ánh sáng duy nhất chỉ còn là **ngọn đèn dầu leo lét** từ những gian hàng nhỏ, yếu ớt và lập lòe. Hình ảnh bà cụ Thi điên, tiếng kéo cửa, và sự im lặng của màn đêm bao trùm lên phố huyện làm tăng thêm không khí buồn bã, u uất.
- **Khi chuyến tàu đêm đến**: Cuối cùng, bức tranh phố huyện chỉ thực sự sôi động khi **chuyến tàu đêm** từ Hà Nội chạy qua. Ánh đèn rực rỡ, tiếng còi tàu, tiếng ồn ào của đoàn tàu đối lập hoàn toàn với không gian lặng lẽ, tối tăm của phố huyện. Đây là khoảnh khắc duy nhất trong ngày khi phố huyện trở nên sinh động, mang lại chút hi vọng, niềm vui thoáng qua cho những con người nơi đây, đặc biệt là **Liên** và **An**.
### 2. **Đặc điểm của bức tranh phố huyện**
- **Không gian tĩnh lặng và buồn bã**: Thạch Lam miêu tả bức tranh phố huyện với một không gian vô cùng tĩnh lặng, vắng vẻ và đượm buồn. Từ lúc chiều tàn cho đến khi đêm về, sự tĩnh mịch của không gian làm nổi bật cuộc sống nghèo nàn, mờ nhạt của những con người nơi đây. Cảnh **chợ tan**, những **ngọn đèn dầu leo lét**, tiếng **ếch nhái kêu**, tiếng **muỗi vo ve** đều góp phần tô đậm thêm nỗi cô đơn, tẻ nhạt và u ám của phố huyện.
- **Ánh sáng yếu ớt**: Trong bức tranh phố huyện, ánh sáng là một hình ảnh ẩn dụ quan trọng. Ánh sáng chủ yếu là từ những ngọn đèn dầu nhỏ bé, leo lét và yếu ớt, biểu tượng cho cuộc sống nghèo khổ và mong manh của con người nơi đây. Ánh sáng của **chuyến tàu đêm** là điểm sáng duy nhất, đối lập hoàn toàn với bóng tối của phố huyện.
- **Con người nghèo khổ, cam chịu**: Bên cạnh cảnh vật, Thạch Lam cũng miêu tả hình ảnh những con người nghèo khổ, tẻ nhạt trong bức tranh phố huyện. Từ **Liên** và **An**, hai đứa trẻ ngồi lặng lẽ bên gian hàng nhỏ của mẹ, đến **bà cụ Thi điên**, những người **dân nghèo** trong chợ đều hiện lên với vẻ mệt mỏi, cam chịu trong cuộc sống tăm tối.
### 3. **Ý nghĩa của việc miêu tả bức tranh phố huyện**
- **Thể hiện hiện thực cuộc sống nghèo khổ**: Thạch Lam miêu tả bức tranh phố huyện nhằm thể hiện cuộc sống nghèo nàn, tối tăm của những con người ở nông thôn Việt Nam trong giai đoạn bấy giờ. Từng chi tiết nhỏ nhặt trong cảnh sinh hoạt thường ngày đều gợi lên sự khó khăn, đơn điệu và lặng lẽ của cuộc sống. Qua đó, tác giả phản ánh hiện thực xã hội, nơi những con người nghèo khổ phải sống trong cảnh tăm tối, thiếu thốn, không có tương lai.
- **Biểu hiện của tâm trạng và số phận con người**: Bức tranh phố huyện không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn là cách để tác giả truyền tải tâm trạng của nhân vật. **Liên** và **An** luôn hướng về chuyến tàu đêm như một niềm hy vọng nhỏ nhoi, thoáng qua, thể hiện khát khao về một cuộc sống tốt đẹp hơn. Tuy nhiên, chuyến tàu chỉ là một ánh sáng le lói, đến rồi đi, để lại sự trống trải và thất vọng, giống như cuộc sống của những con người nơi đây – nhỏ bé, tạm bợ và vô định.
- **Mang giá trị nhân văn sâu sắc**: Qua việc miêu tả bức tranh phố huyện, Thạch Lam không chỉ muốn phản ánh hiện thực mà còn gửi gắm thông điệp về sự đồng cảm với những con người nghèo khó, bất hạnh. Tác giả bày tỏ lòng trắc ẩn, thương cảm đối với họ, đồng thời lên tiếng kêu gọi sự quan tâm, sẻ chia từ xã hội đối với những số phận kém may mắn.
### **Kết luận**
Bức tranh phố huyện trong **"Hai đứa trẻ"** được Thạch Lam miêu tả theo trình tự từ chiều tàn đến đêm khuya, với những đặc điểm nổi bật về không gian tĩnh lặng, ánh sáng yếu ớt và cuộc sống nghèo khổ của con người. Việc miêu tả bức tranh này không chỉ nhằm phản ánh hiện thực xã hội mà còn thể hiện tâm trạng, khát vọng của các nhân vật, mang đến một giá trị nhân văn sâu sắc. Thông qua đó, Thạch Lam khơi gợi lòng trắc ẩn và tình cảm sâu sắc đối với những con người bất hạnh trong cuộc sống.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời