Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, có rất nhiều tác phẩm hay và ý nghĩa. Trong đó không thể không kể đến hai câu chuyện "Chuyện người con gái Nam Xương" của Nguyễn Dữ và "Chuyện người nghĩa phụ ở Khoái Châu". Hai câu chuyện này đều mang những giá trị nhân đạo sâu sắc, phản ánh chân thực cuộc sống và số phận của con người trong xã hội phong kiến xưa.
Đầu tiên là về "Chuyện người con gái Nam Xương", đây là một truyện ngắn nổi tiếng được trích từ tập truyện "Truyền kỳ mạn lục" của nhà văn Nguyễn Dữ. Câu chuyện xoay quanh cuộc đời và số phận của Vũ Nương - một người con gái xinh đẹp, nết na và đức hạnh. Nàng lấy chồng là Trương Sinh, một người đàn ông đa nghi và gia trưởng. Cuộc sống vợ chồng đang êm ấm thì Trương Sinh phải đi lính. Ở nhà, Vũ Nương một mình chăm sóc mẹ già và con thơ, lo ma chay cho mẹ chồng khi bà qua đời. Khi Trương Sinh trở về, nghe lời con trai nhỏ, chàng nghi ngờ nàng không chung thủy. Vũ Nương bị oan ức, đành nhảy sông tự vẫn để minh chứng cho sự trong sạch của mình. Cuối cùng, nhờ sự giúp đỡ của Linh Phi, nàng được giải oan và trở về dương thế nhưng không thể quay lại cuộc sống trước kia.
Câu chuyện đã phản ánh chân thực cuộc sống và số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Họ là những người chịu nhiều bất công, thiệt thòi, đặc biệt là trong vấn đề hôn nhân và gia đình. Vũ Nương là một người phụ nữ đức hạnh, hết lòng yêu thương chồng con. Nhưng chỉ vì một lời nói vô tình của đứa trẻ mà nàng bị chồng nghi oan, dẫn đến cái chết bi thảm. Cái chết của Vũ Nương cũng là lời tố cáo xã hội phong kiến nam quyền, trọng nam khinh nữ, khiến cho người phụ nữ không được bảo vệ, không có quyền tự do, hạnh phúc.
Ngoài ra, "Chuyện người nghĩa phụ ở Khoái Châu" cũng là một câu chuyện đầy tính nhân văn. Truyện kể về một người cha nghèo khó, có ba người con trai. Ông muốn chọn một người nối nghiệp nên đã đưa ra thử thách cho các con. Người con thứ hai đã vượt qua thử thách bằng cách cứu giúp một người phụ nữ gặp nạn trên đường. Nhờ hành động nhân ái ấy, anh được cha trao lại cơ ngơi kinh doanh. Tuy nhiên, sau đó anh lại bỏ rơi người phụ nữ ấy, khiến cô ta phải đi ăn xin. Anh hối hận và quyết định tìm lại cô ta để chuộc lỗi. Cuối cùng, anh nhận ra rằng việc làm thiện nguyện không chỉ đem lại lợi ích cho bản thân mà còn góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
Câu chuyện đã khẳng định vai trò quan trọng của lòng nhân ái trong cuộc sống. Lòng nhân ái không chỉ giúp chúng ta cảm thấy hạnh phúc mà còn tạo ra những giá trị tích cực cho cộng đồng. Nó là nền tảng để xây dựng một xã hội công bằng, văn minh.
Hai câu chuyện trên đều mang những giá trị nhân đạo sâu sắc, phản ánh chân thực cuộc sống và số phận của con người trong xã hội phong kiến xưa. Chúng đã góp phần nâng cao nhận thức của con người về những vấn đề xã hội, đồng thời khơi dậy tinh thần đấu tranh cho lẽ phải, cho sự công bằng và bình đẳng.