I. ĐỌC HIỂU (4đ)

Học sinh đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi kế tiếp

NGƯỜI LIỆT NỮ Ở AN ẤP

(Trích Truyền kì tân phả, Đoàn Thị Điểm)

Hoàng triều về đời niên hiệu Vĩnh Thịnh, đời Lê Dụ Tông có vị Tiến sĩ trẻ tên là Đinh Hoàn, hiệu Mặc Trai, người làng An Ấp, tỉnh Nghệ An), cha mẹ mất sớm, ít anh em. Lớn lên, lập gia thất nhưng bà vợ đầu cứ sinh luôn con gái, nên ông lấy con gái Hà quan, họ Nguyễn làm vợ thiếp. Bà này nghi dung nhàn nhã, ăn nói đoan trang, thêu thùa, khâu vá rất lành nghề, lại có tài văn thơ nổi tiếng. Khi về nhà chồng tự sửa mình nghiêm chỉnh, rất có lễ độ với chồng. Đinh Hoàn vừa yêu, vừa kính trọng. Gặp những khi ở triều lui về rảnh việc, thường cùng với bà xướng hoạ văn thơ, hâm mộ các vị trung thần liệt nữ. Các bài xướng hoạ đã chép ở tập Quan thư hoà minh, nay không lục ra đây. Nhớ lại có một hôm về mùa xuân, ông ngủ dậy muộn, bà làm một bài thơ “thoát trầm”(3) có ý khuyên can.

Lược một bài thơ [...]

Ông xem thơ than rằng: “Lời thơ tao nhã, ngụ ý sâu xa, đời xưa khen Khương hậu)... và Từ phi(5) cũng chưa là tột bực vậy”. Bèn vời phu nhân đến, nhận lỗi từ tạ. Từ đó, ông vắt tóc nhà cơm(6), ăn muộn dậy sớm, trong hàng quan nổi tiếng là người cần mẫn. Đến năm Ất Tí, triều đình kén sứ thần đi Trung Quốc kết nối bang giao, quần thần cử ông sung vào chức ấy. Ông lại về nhà riêng, gọi phu nhân bảo rằng:

– Ta sinh vào thời Lê, nhận quan tước triều Lê, ăn bổng lộc triều Lê, đông, tây, nam, bắc vua sai đi đâu là đi đấy, nếu làm được hết phận sự không phụ lòng uỷ thác của nhà vua thì ta cũng lấy làm thoả mãn cái chí bình sinh của ta vậy. Suy nghĩ nàng liễu bồ yếu ớt, vắng vẻ cô phòng, chặn sương gối tuyết gia lòng trinh, hoa xuân trăng thu gửi mối hận, nghĩ đến tâm tình ấy, càng thêm bồi hồi, đó là lòng ta quyến luyến vì nàng mà không sao dời đi được. Phu nhân nghe nói ngậm ngùi hôi lâu chứa chan mà rằng:

– Sứ mệnh cần lao, tang bồng khí khái, là phận sự của trượng phu. Thiếp nay không những là người không biết và cũng không dám can thiệp đến. Còn như bèo bọt chút thân, phấn hoa phận gái, như thiếp này thật không đáng kể. Duy có một điều đáng lo ngại là: lang quân thể chất vàng ngọc, dấn thân vào nơi giá lạnh, lên núi lội nước, gội gió tắm mưa, tiêu điều nơi đất khách, vất vả phong trần, khi ấy mỗi người ở một nơi, thiếp này dù có can trường như sắt đá cũng không tài nào không mềm rủ được. Nói xong, nước mắt tràn xuống như mưa. Ông nhiều lần vỗ về nhưng phu nhân do lòng lo buồn mà sinh bệnh. Ông rất lấy làm áy náy nhưng vì việc nước rất cần nên đành phải tạm khuây khoả.

(Tóm tắt đoạn lược: Đến kì đăng trình, trăm quan làm lễ tiễn hành, người nhà ông đi theo đến trạm Lữ tư tạm nghỉ lại. Phu nhân nâng chén rượu làm bài thơ tặng chồng, trước khi đi, chồng có tặng cho bà cái la y, bà quyến luyến nửa mê nửa tỉnh. Đinh Hoàn đi sử di qua nhiều nơi, mỗi nơi đều để vịnh thơ. Thơ ông hay và được so sánh với thơ của những bậc danh nhân: Lý Bạch (7) Hạ Tri Chương (8), Mạnh Giao (9), Thiếu Lăng(10) Vệ Giới(11),... Đường đi gian nan, vì sức yếu lại lo lắng thương tâm trước cái chết của những người đi cùng nên ông đã mất tại Yên Kinh. Trước khi mất, ông chỉ băn khoăn việc nước chưa lo trọn vẹn. Biết tin chồng mất, phu nhân thương tiếc làm một bài văn tế ca ngợi công đức của chồng và bày tỏ tình cảm sâu sắc, nguyện hi sinh theo chồng.)

Thấy lời lẽ bài văn tế ấy là bà có ý quyên sinh, mọi người đều đã khuyên giải:

- Phu nhân ngày thường vốn nổi tiếng là người thông tuệ. Sao nay cố chấp quả như thế. Này, vợ chồng dẫu là đạo cả nhưng âm dương hai ngả khác nhau. Cho nên nàng Lục Chân(12) tự gieo mình xuống lầu, chưa chắc theo được chồng; người trinh nữ đứng trên núi hoá đá, cũng chỉ là vô ích. Huống chi sứ quân chết về việc nước, phu nhẫn cần gì phải làm cho mai tàn, liễu úa, nát ngọc chìm châu. Nếu vậy không phải là tấm lòng trung của sử quân lúc ngày thường vậy.

Phu nhân gạt nước mắt mà rằng:

- Vị vong nhân này không dám mua cái tiếng chặt vai khoét mắt đâu, chỉ vì xuân về hoa héo, lòng chết hình còn, không tưởng gì đến nhân gian nữa.

Người nhà thấy khuyên giải không ăn thua gì, có ý để phòng cẩn thận không

rời phu nhân một bước. Một hôm, phu nhân đốt đèn ngồi một mình, khi ấy là mùa thu muộn, giờ vàng hiu hắt, cây khuya xào xạc, sấu tường nỉ non, tiếng đập vải lạnh lùng như giã vào lòng người cô phụ, trăng suông như rọi vào giọt lệ Vương sinh.

Nỗi thương tâm khiến phu nhân đờ đẫn, nhìn đâu cũng toàn thấy cảm sau. Phu nhân càng thêm thê thảm, gục xuống bàn mà nức nở khiến cõi lòng chìm sâu vào cõi đê mê. Trong cơn dật dờ đó, thấy một người khăn vuông đai rộng từ xa đến gần, nhìn kĩ hoá ra chính là chồng vậy. Phu nhân đón chào, mừng quá chảy nước mắt mà rằng:

- Từ khi cách biệt đã bốn năm rồi, biết bao nỗi bị sầu, mộng hồn tản mát, không nơi nào là không tìm đến tung tích lang quân, ấy thế mà lang quân chẳng có đoái hoài gì đến thiếp. Nếu bảo rằng trần gian và thiên thượng hai nơi cách biệt, thì sao Thuần phi (13) có hội ngộ, Chức Nữ (4) lại tương phùng, vậy thì lang quân đối với thiếp rất là bạc tình!

Ông buồn nét mặt mà rằng:

– Ta từ khi về chầu thiên đình, được trông coi về việc bút nghiên, nơi thiên tào công việc nhiều, không có thì giờ đến thăm nàng, còn tấm lòng khăng khít thuỷ chung này không bao giờ thay đổi.

Phu nhân muốn lưu ông ở lại tự tình. Ông vỗ về nói:

– Chết sống là lẽ thường xưa nay, hợp tan là tuần hoàn việc thế. Vì Ngọc Tiên(15) có duyên tái hợp, Dương Thái Chân(16) cơ ước lai sinh. Vi Ngọc phải bỏ phiền về nơi học lãnh gương tan, cái ngày chúng ta gặp nhau sắp đến rồi.

Nói xong, có một trận thanh phong, không biết ông biến đi đậu mất. Phu nhân thương khóc chợt tỉnh dậy, sai thị nữ ra xem trời đất chỉ thấy sương mù trăng mờ, đêm đã gần sáng rồi.

Từ đó phu nhân lại càng có ý quyên sinh nhưng chưa có dịp. Đến ngày lễ tiểu tường (17) ông, người nhà bận việc, phu nhân ở trong buồng xé cái áo mà ngày trước ông tặng tự thắt cổ đến chết. Đến khi người nhà biết thì phu nhân đã tắt thở rồi. Cả nhà thương cảm, tống táng theo tang lễ. Việc ấy tâu lên, triều đình cho lập đền thờ, đề bảng nêu ra cửa, khắc chữ: “Trinh liệt phu nhân từ ban cấp tổ điển” bốn mùa có tế lễ, người làng cầu đảo đều có linh ứng.

(Lược một đoạn...)

Vài năm sau, có người thư sinh họ Hà đi vãn cảnh đến đền Liệt nữ, làm bài thơ ca ngợi phu nhân nhưng tỏ ý không coi trọng Đinh Hoàn. Phu nhân đã mời thư sinh đến tranh luận và đưa ra lí lẽ để bảo vệ Đinh Hoàn, cho rằng ông là người sống trung nghĩa, chết vì non sông, đáng trân trọng.

(Nguyễn Đăng Na, Văn xuôi tự sự Việt Nam thời trung đại, NXB Giáo dục, 2001)

(1)Vĩnh Thịnh: Niên hiệu của Lê Dụ Tôn.

(2) Nay thuộc huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.

(3) Thoát trâm: trút cái trâm cài đầu. Chu Tuyên vương thường dậy muộn, bà Khương hậu rút bỏ trâm cài đầu và hoa đeo tai, đứng ở Vĩnh Hạng để can vua. Tuyên vương cảm ngộ, từ đó ra chầu thật sớm, làm nên nghiệp Trung Hưng.

(4) Khương hậu: Vợ Chu Tuyên vương.

(5) Từ Phi: Vợ Dương Thái Tông.

(6) Vắt tóc, nhả cơm: Chu công đang gội đầu có hiền sĩ đến, ba lần vắt tóc cho khô để ra tiếp, đang ăn cơm, có hiền sĩ đến, ba lần nhả miếng cơm ra để đón khách.

(7) Thi nhân danh tiếng thời Đường.

(8) Thi nhân danh tiếng thời Đường.

(9) Thi nhân danh tiếng thời Đường.

(10) Thiếu Lăng: Đỗ Phủ, vì ông ở Thiếu Lăng cho nên người ta gọi là Đỗ Thiếu Lăng, thơ ông hay nhất thời Đường.

(11) Vệ Giới: Người đời Tấn, từ nhỏ nổi tiếng là con người ngọc, sau thích bàn về huyền lí.

(12) Nàng Lục Chân là thiếp yêu của Thạch Sùng rất đẹp. Khi Sùng bị Tôn Tú bắt, nàng nhảy từ trên lầu xuống chết.

(13) Thuần phi: Vợ vua Thuấn, Nga Hoàng và Nữ Anh hai chị em (con vua Nghiêu) đều lấy Thuần, khi mất làm thần sông Tương.

(14) Chức Nữ: Tích “Ngưu Lang, Chức Nữ”, hằng năm được gặp nhau một lần vào ngày 7 tháng 7

(15) Vi Ngọc Tiên: Đời Đường, Vi Cao lúc hàn vi, ở trọ nhà họ Khương, chung tình với nàng Ngọc Tiên và tặng nàng một cái vòng tay, hẹn 7 năm đến cưới làm vợ. Quá hạn không đến, nàng tự sát.

(16) Dương Thái Chân: Dương Quý phi bị chết ở núi Mã Ngôi, sau lại tái sinh cùng với Đường Minh Hoàng kết làm vợ chồng lần nữa.

(17) Lễ tiểu tường: Lễ tang chẵn một năm, cũng gọi là luyện tế.Giải hộ mình câu này với các bạnCâu trong ảnh làm như nào các bạn ơi...Câu trong ảnh làm như nào các bạn ơi... Minh Hoàng kết làm vợ chồng lần nữa.,5/ Lễ tiểu tường: lễ tang chẵn một năm, cũng gọi là luyện tế.,Thực hiện các yêu cầu sau:,Câu 1. Văn bản trên được kể theo ngôi kể nào?,Câu 2. Chỉ ra 03 điển cố, điển tích được sử dụng trong đoạn trích trên.,Câu 3. Nêu cảm nhận của anh/chị về tâm trạng của người vợ qua những câu văn sau: Một,hôm, phu nhân đốt đèn ngồi một mình, khi ấy là mùa thu muộn, gió vàng hiu hắt, cây khuya,xào xạc, sâu tường nỉ non, tiếng đập vải lạnh lùng như giã vào lòng người cô phụ, trăng,suông như rọi vào giọt lệ Vương Sinh. Nỗi thương tâm khiến phu nhân đờ đẫn, nhìn đâu cũng,toàn thấy âu sầu.,Câu 4. Nhận xét về vai trò của yếu tố kì ảo được sử dụng trong đoạn trích truyện trên.,Câu 5. Từ mối tình của cặp vợ chồng trong đoạn trích, anh/chị có suy nghĩ gì về lòng thủy,chung trong tình yêu?

Question

I. ĐỌC HIỂU (4đ)

Học sinh đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi kế tiếp

NGƯỜI LIỆT NỮ Ở AN ẤP

(Trích Truyền kì tân phả, Đoàn Thị Điểm)

Hoàng triều về đời niên hiệu Vĩnh Thịnh, đời Lê Dụ Tông có vị Tiến sĩ trẻ tên là Đinh Hoàn, hiệu Mặc Trai, người làng An Ấp, tỉnh Nghệ An), cha mẹ mất sớm, ít anh em. Lớn lên, lập gia thất nhưng bà vợ đầu cứ sinh luôn con gái, nên ông lấy con gái Hà quan, họ Nguyễn làm vợ thiếp. Bà này nghi dung nhàn nhã, ăn nói đoan trang, thêu thùa, khâu vá rất lành nghề, lại có tài văn thơ nổi tiếng. Khi về nhà chồng tự sửa mình nghiêm chỉnh, rất có lễ độ với chồng. Đinh Hoàn vừa yêu, vừa kính trọng. Gặp những khi ở triều lui về rảnh việc, thường cùng với bà xướng hoạ văn thơ, hâm mộ các vị trung thần liệt nữ. Các bài xướng hoạ đã chép ở tập Quan thư hoà minh, nay không lục ra đây. Nhớ lại có một hôm về mùa xuân, ông ngủ dậy muộn, bà làm một bài thơ “thoát trầm”(3) có ý khuyên can.

Lược một bài thơ [...]

Ông xem thơ than rằng: “Lời thơ tao nhã, ngụ ý sâu xa, đời xưa khen Khương hậu)... và Từ phi(5) cũng chưa là tột bực vậy”. Bèn vời phu nhân đến, nhận lỗi từ tạ. Từ đó, ông vắt tóc nhà cơm(6), ăn muộn dậy sớm, trong hàng quan nổi tiếng là người cần mẫn. Đến năm Ất Tí, triều đình kén sứ thần đi Trung Quốc kết nối bang giao, quần thần cử ông sung vào chức ấy. Ông lại về nhà riêng, gọi phu nhân bảo rằng:

– Ta sinh vào thời Lê, nhận quan tước triều Lê, ăn bổng lộc triều Lê, đông, tây, nam, bắc vua sai đi đâu là đi đấy, nếu làm được hết phận sự không phụ lòng uỷ thác của nhà vua thì ta cũng lấy làm thoả mãn cái chí bình sinh của ta vậy. Suy nghĩ nàng liễu bồ yếu ớt, vắng vẻ cô phòng, chặn sương gối tuyết gia lòng trinh, hoa xuân trăng thu gửi mối hận, nghĩ đến tâm tình ấy, càng thêm bồi hồi, đó là lòng ta quyến luyến vì nàng mà không sao dời đi được. Phu nhân nghe nói ngậm ngùi hôi lâu chứa chan mà rằng:

– Sứ mệnh cần lao, tang bồng khí khái, là phận sự của trượng phu. Thiếp nay không những là người không biết và cũng không dám can thiệp đến. Còn như bèo bọt chút thân, phấn hoa phận gái, như thiếp này thật không đáng kể. Duy có một điều đáng lo ngại là: lang quân thể chất vàng ngọc, dấn thân vào nơi giá lạnh, lên núi lội nước, gội gió tắm mưa, tiêu điều nơi đất khách, vất vả phong trần, khi ấy mỗi người ở một nơi, thiếp này dù có can trường như sắt đá cũng không tài nào không mềm rủ được. Nói xong, nước mắt tràn xuống như mưa. Ông nhiều lần vỗ về nhưng phu nhân do lòng lo buồn mà sinh bệnh. Ông rất lấy làm áy náy nhưng vì việc nước rất cần nên đành phải tạm khuây khoả.

(Tóm tắt đoạn lược: Đến kì đăng trình, trăm quan làm lễ tiễn hành, người nhà ông đi theo đến trạm Lữ tư tạm nghỉ lại. Phu nhân nâng chén rượu làm bài thơ tặng chồng, trước khi đi, chồng có tặng cho bà cái la y, bà quyến luyến nửa mê nửa tỉnh. Đinh Hoàn đi sử di qua nhiều nơi, mỗi nơi đều để vịnh thơ. Thơ ông hay và được so sánh với thơ của những bậc danh nhân: Lý Bạch (7) Hạ Tri Chương (8), Mạnh Giao (9), Thiếu Lăng(10) Vệ Giới(11),... Đường đi gian nan, vì sức yếu lại lo lắng thương tâm trước cái chết của những người đi cùng nên ông đã mất tại Yên Kinh. Trước khi mất, ông chỉ băn khoăn việc nước chưa lo trọn vẹn. Biết tin chồng mất, phu nhân thương tiếc làm một bài văn tế ca ngợi công đức của chồng và bày tỏ tình cảm sâu sắc, nguyện hi sinh theo chồng.)

Thấy lời lẽ bài văn tế ấy là bà có ý quyên sinh, mọi người đều đã khuyên giải:

- Phu nhân ngày thường vốn nổi tiếng là người thông tuệ. Sao nay cố chấp quả như thế. Này, vợ chồng dẫu là đạo cả nhưng âm dương hai ngả khác nhau. Cho nên nàng Lục Chân(12) tự gieo mình xuống lầu, chưa chắc theo được chồng; người trinh nữ đứng trên núi hoá đá, cũng chỉ là vô ích. Huống chi sứ quân chết về việc nước, phu nhẫn cần gì phải làm cho mai tàn, liễu úa, nát ngọc chìm châu. Nếu vậy không phải là tấm lòng trung của sử quân lúc ngày thường vậy.

Phu nhân gạt nước mắt mà rằng:

- Vị vong nhân này không dám mua cái tiếng chặt vai khoét mắt đâu, chỉ vì xuân về hoa héo, lòng chết hình còn, không tưởng gì đến nhân gian nữa.

Người nhà thấy khuyên giải không ăn thua gì, có ý để phòng cẩn thận không

rời phu nhân một bước. Một hôm, phu nhân đốt đèn ngồi một mình, khi ấy là mùa thu muộn, giờ vàng hiu hắt, cây khuya xào xạc, sấu tường nỉ non, tiếng đập vải lạnh lùng như giã vào lòng người cô phụ, trăng suông như rọi vào giọt lệ Vương sinh.

Nỗi thương tâm khiến phu nhân đờ đẫn, nhìn đâu cũng toàn thấy cảm sau. Phu nhân càng thêm thê thảm, gục xuống bàn mà nức nở khiến cõi lòng chìm sâu vào cõi đê mê. Trong cơn dật dờ đó, thấy một người khăn vuông đai rộng từ xa đến gần, nhìn kĩ hoá ra chính là chồng vậy. Phu nhân đón chào, mừng quá chảy nước mắt mà rằng:

- Từ khi cách biệt đã bốn năm rồi, biết bao nỗi bị sầu, mộng hồn tản mát, không nơi nào là không tìm đến tung tích lang quân, ấy thế mà lang quân chẳng có đoái hoài gì đến thiếp. Nếu bảo rằng trần gian và thiên thượng hai nơi cách biệt, thì sao Thuần phi (13) có hội ngộ, Chức Nữ (4) lại tương phùng, vậy thì lang quân đối với thiếp rất là bạc tình!

Ông buồn nét mặt mà rằng:

– Ta từ khi về chầu thiên đình, được trông coi về việc bút nghiên, nơi thiên tào công việc nhiều, không có thì giờ đến thăm nàng, còn tấm lòng khăng khít thuỷ chung này không bao giờ thay đổi.

Phu nhân muốn lưu ông ở lại tự tình. Ông vỗ về nói:

– Chết sống là lẽ thường xưa nay, hợp tan là tuần hoàn việc thế. Vì Ngọc Tiên(15) có duyên tái hợp, Dương Thái Chân(16) cơ ước lai sinh. Vi Ngọc phải bỏ phiền về nơi học lãnh gương tan, cái ngày chúng ta gặp nhau sắp đến rồi.

Nói xong, có một trận thanh phong, không biết ông biến đi đậu mất. Phu nhân thương khóc chợt tỉnh dậy, sai thị nữ ra xem trời đất chỉ thấy sương mù trăng mờ, đêm đã gần sáng rồi.

Từ đó phu nhân lại càng có ý quyên sinh nhưng chưa có dịp. Đến ngày lễ tiểu tường (17) ông, người nhà bận việc, phu nhân ở trong buồng xé cái áo mà ngày trước ông tặng tự thắt cổ đến chết. Đến khi người nhà biết thì phu nhân đã tắt thở rồi. Cả nhà thương cảm, tống táng theo tang lễ. Việc ấy tâu lên, triều đình cho lập đền thờ, đề bảng nêu ra cửa, khắc chữ: “Trinh liệt phu nhân từ ban cấp tổ điển” bốn mùa có tế lễ, người làng cầu đảo đều có linh ứng.

(Lược một đoạn...)

Vài năm sau, có người thư sinh họ Hà đi vãn cảnh đến đền Liệt nữ, làm bài thơ ca ngợi phu nhân nhưng tỏ ý không coi trọng Đinh Hoàn. Phu nhân đã mời thư sinh đến tranh luận và đưa ra lí lẽ để bảo vệ Đinh Hoàn, cho rằng ông là người sống trung nghĩa, chết vì non sông, đáng trân trọng.

(Nguyễn Đăng Na, Văn xuôi tự sự Việt Nam thời trung đại, NXB Giáo dục, 2001)

(1)Vĩnh Thịnh: Niên hiệu của Lê Dụ Tôn.

(2) Nay thuộc huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.

(3) Thoát trâm: trút cái trâm cài đầu. Chu Tuyên vương thường dậy muộn, bà Khương hậu rút bỏ trâm cài đầu và hoa đeo tai, đứng ở Vĩnh Hạng để can vua. Tuyên vương cảm ngộ, từ đó ra chầu thật sớm, làm nên nghiệp Trung Hưng.

(4) Khương hậu: Vợ Chu Tuyên vương.

(5) Từ Phi: Vợ Dương Thái Tông.

(6) Vắt tóc, nhả cơm: Chu công đang gội đầu có hiền sĩ đến, ba lần vắt tóc cho khô để ra tiếp, đang ăn cơm, có hiền sĩ đến, ba lần nhả miếng cơm ra để đón khách.

(7) Thi nhân danh tiếng thời Đường.

(8) Thi nhân danh tiếng thời Đường.

(9) Thi nhân danh tiếng thời Đường.

(10) Thiếu Lăng: Đỗ Phủ, vì ông ở Thiếu Lăng cho nên người ta gọi là Đỗ Thiếu Lăng, thơ ông hay nhất thời Đường.

(11) Vệ Giới: Người đời Tấn, từ nhỏ nổi tiếng là con người ngọc, sau thích bàn về huyền lí.

(12) Nàng Lục Chân là thiếp yêu của Thạch Sùng rất đẹp. Khi Sùng bị Tôn Tú bắt, nàng nhảy từ trên lầu xuống chết.

(13) Thuần phi: Vợ vua Thuấn, Nga Hoàng và Nữ Anh hai chị em (con vua Nghiêu) đều lấy Thuần, khi mất làm thần sông Tương.

(14) Chức Nữ: Tích “Ngưu Lang, Chức Nữ”, hằng năm được gặp nhau một lần vào ngày 7 tháng 7

(15) Vi Ngọc Tiên: Đời Đường, Vi Cao lúc hàn vi, ở trọ nhà họ Khương, chung tình với nàng Ngọc Tiên và tặng nàng một cái vòng tay, hẹn 7 năm đến cưới làm vợ. Quá hạn không đến, nàng tự sát.

(16) Dương Thái Chân: Dương Quý phi bị chết ở núi Mã Ngôi, sau lại tái sinh cùng với Đường Minh Hoàng kết làm vợ chồng lần nữa.

(17) Lễ tiểu tường: Lễ tang chẵn một năm, cũng gọi là luyện tế.Giải hộ mình câu này với các bạnCâu trong ảnh làm như nào các bạn ơi...Câu trong ảnh làm như nào các bạn ơi... Minh Hoàng kết làm vợ chồng lần nữa.,5/ Lễ tiểu tường: lễ tang chẵn một năm, cũng gọi là luyện tế.,Thực hiện các yêu cầu sau:,Câu 1. Văn bản trên được kể theo ngôi kể nào?,Câu 2. Chỉ ra 03 điển cố, điển tích được sử dụng trong đoạn trích trên.,Câu 3. Nêu cảm nhận của anh/chị về tâm trạng của người vợ qua những câu văn sau: Một,hôm, phu nhân đốt đèn ngồi một mình, khi ấy là mùa thu muộn, gió vàng hiu hắt, cây khuya,xào xạc, sâu tường nỉ non, tiếng đập vải lạnh lùng như giã vào lòng người cô phụ, trăng,suông như rọi vào giọt lệ Vương Sinh. Nỗi thương tâm khiến phu nhân đờ đẫn, nhìn đâu cũng,toàn thấy âu sầu.,Câu 4. Nhận xét về vai trò của yếu tố kì ảo được sử dụng trong đoạn trích truyện trên.,Câu 5. Từ mối tình của cặp vợ chồng trong đoạn trích, anh/chị có suy nghĩ gì về lòng thủy,chung trong tình yêu?

Timi · Accepted Answer

câu 1: - Ngôi thứ ba

câu 2: - Ba điển cố, điển tích được sử dụng trong đoạn trích trên là: + Chu Tuyên Vương: Chu Tuyên Vương là vị vua thứ 14 của nhà Chu trong lịch sử Trung Quốc, trị vì từ năm 827 TCN đến năm 782 TCN. Ông là một vị vua anh minh, có công xây dựng và phát triển đất nước. + Khương Hậu: Khương Hậu là vợ của Chu Tuyên Vương, là một người phụ nữ thông minh, tài giỏi, giúp đỡ chồng trong việc cai trị đất nước. Bà được coi là một trong những người phụ nữ quyền lực nhất trong lịch sử Trung Quốc. + Dương Thái Chân: Dương Thái Chân là một người phụ nữ xinh đẹp, tài năng, được Đường Minh Hoàng sủng ái. Sau khi bà qua đời, Đường Minh Hoàng đã cho xây dựng cung điện Thiên Đàn để tưởng nhớ bà.

câu 3: Tác phẩm "Người liệt nữ ở An Ấp" trích Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ là một tác phẩm văn học nổi tiếng của Việt Nam. Trong tác phẩm này, tâm trạng của người vợ được miêu tả một cách tinh tế và sâu sắc qua những câu văn sau: "một hôm, phu nhân đốt đèn ngồi một mình, khi ấy là mùa thu muộn, gió vàng hiu hắt, cây khuya xào xạc, sâu tường nỉ non, tiếng đập vải lạnh lùng như giã vào lòng người cô phụ, trăng suông như rọi vào giọt lệ vương sinh." Tâm trạng của người vợ trong đoạn văn này được mô tả bằng những hình ảnh và ngôn ngữ đầy cảm xúc. Đầu tiên, bối cảnh được đặt trong mùa thu muộn, gợi lên sự trống trải và cô đơn. Gió vàng hiu hắt thổi qua cây khuya xào xạc tạo ra một khung cảnh ảm đạm và buồn bã. Sâu tường nỉ non và tiếng đập vải lạnh lùng như giã vào lòng người cô phụ, tạo ra một cảm giác đau đớn và tuyệt vọng. Cuối cùng, ánh trăng suông như rọi vào giọt lệ vương sinh, tượng trưng cho sự mong manh và bất lực của người vợ trong cuộc sống. Tất cả những hình ảnh và ngôn ngữ này kết hợp lại tạo nên một bức tranh tâm trạng phức tạp và sâu sắc của người vợ. Người vợ trong đoạn văn này dường như đang đắm chìm trong nỗi buồn và cô đơn. Cô cảm thấy trống trải và lạc lõng giữa cuộc sống. Sự hối hận và đau khổ vì không thể giúp đỡ chồng trong nhiệm vụ của ông cũng góp phần vào tâm trạng của cô. Ngoài ra, tâm trạng của người vợ cũng phản ánh sự hy sinh và tình yêu mãnh liệt dành cho chồng. Cô sẵn sàng từ bỏ tất cả để đồng hành cùng chồng trong cuộc sống và thậm chí cả cái chết. Điều này cho thấy tình yêu và lòng trung thành của cô đối với chồng là vô điều kiện và không lay chuyển. Tóm lại, tâm trạng của người vợ trong đoạn văn này là một sự pha trộn phức tạp giữa nỗi buồn, cô đơn, hy sinh và tình yêu mãnh liệt. Tác giả đã khéo léo sử dụng hình ảnh và ngôn ngữ để diễn đạt tâm trạng này một cách rõ ràng và sâu sắc.

câu 4: - Yếu tố kì ảo giúp tác phẩm trở nên hấp dẫn hơn, đồng thời góp phần bộc lộ tính cách, số phận của nhân vật.

câu 5: Từ mối tình của cặp vợ chồng trong đoạn trích, em có suy nghĩ về lòng thủy chung trong tình yêu: Lòng thủy chung trong tình yêu là sự son sắt, gắn bó bền chặt, là sự đồng cam cộng khổ giữa hai người. Nó là sợi dây liên kết giúp tình yêu trở nên vững bền hơn. Người có lòng thủy chung sẽ luôn đặt niềm tin tuyệt đối vào đối phương, sẵn sàng hy sinh tất cả vì hạnh phúc của đôi bên. Họ sẽ không dễ dàng buông tay nhau dù có bất kỳ khó khăn, thử thách nào xảy ra.

hoangngocmai · Answer

câu 3

Đoạn văn trên đã khắc họa một cách sâu sắc tâm trạng cô đơn và buồn bã của người vợ trong cảnh mùa thu muộn. Hình ảnh phu nhân đốt đèn ngồi một mình giữa không gian lạnh lẽo, cô tịch của mùa thu, gợi lên nỗi cô độc và lẻ loi. Khung cảnh xung quanh với "gió vàng hiu hắt," "cây khuya xào xạc," và "sâu tường nỉ non" như càng làm cho nỗi buồn của phu nhân thêm sâu sắc và nặng nề. Những âm thanh bình thường như tiếng đập vải lại trở nên "lạnh lùng" và "như giã vào lòng người cô phụ," thể hiện nỗi đau đớn, u uất không thể nguôi ngoai của người vợ khi chờ đợi chồng trở về. . Âm thanh "tiếng đập vải lạnh lùng như giã vào lòng người cô phụ" không chỉ là tiếng động của công việc hàng ngày, mà còn như nhịp đập của nỗi buồn, nỗi nhớ nhung và sự lo âu trong lòng người phụ nữ. Ánh trăng "suông" – tức là ánh trăng không rực rỡ, yếu ớt, như càng làm tăng thêm nỗi buồn sâu lắng, nó không chỉ chiếu vào cảnh vật bên ngoài mà còn như rọi vào tận sâu thẳm tâm hồn đầy nước mắt và đau khổ của phu nhân. Tiếng đập vải lạnh lùng như giã vào lòng người cô phụ càng khiến cho nỗi đau của nàng trở nên rõ nét hơn. Âm thanh này không chỉ đơn thuần là tiếng động của công việc hàng ngày mà còn là tiếng lòng thầm thì, tiếng kêu than của một tâm hồn đang đau khổ. Tâm trạng đờ đẫn của phu nhân thể hiện nỗi buồn bã đến tột cùng, khi nỗi nhớ nhung, cô đơn và buồn tủi đã tràn ngập, khiến cho mọi thứ xung quanh cũng trở nên u ám và nặng nề. Tâm trạng của người vợ được miêu tả qua những câu văn này không chỉ là nỗi buồn của sự chia ly mà còn là sự đau đớn, sầu muộn, khiến cô trở nên "đờ đẫn," mất hẳn sinh khí. Nhìn đâu cũng chỉ thấy "âu sầu," phu nhân dường như đang bị nỗi buồn lấn át, không còn hy vọng hay niềm vui trong cuộc sống. Qua đoạn văn trên, ta thấy được người vợ đang trải qua một nỗi buồn sâu sắc, cô đơn đến tột cùng. Nỗi buồn ấy không chỉ đến từ việc xa cách chồng mà còn từ sự cô đơn, trống vắng trong tâm hồn. Cảnh vật xung quanh như hòa vào nỗi buồn của nàng, tạo nên một không gian đầy ảm đạm, u buồn.

Tâm Bảo · Answer

{"userId":5158993,"userName":"Hà Phan Yeucauvcl"}Câu 1: Văn bản trên được kể theo ngôi kể nào?

Đáp án: Văn bản được kể theo ngôi thứ ba.

Câu 2: Chỉ ra 03 điển cố, điển tích được sử dụng trong đoạn trích trên.

Lễ tiểu tường: Lễ cúng giỗ chẵn một năm.
Luyện tế: Cũng là lễ cúng giỗ chẵn một năm.
Giọt lệ Vương Sinh: Điển tích này ám chỉ nỗi buồn sâu sắc, tình yêu chung thủy đến mức hóa đá của người vợ chờ chồng.

Câu 3: Nêu cảm nhận của anh/chị về tâm trạng của người vợ qua những câu văn sau: “Một hôm, phu nhân đốt đèn ngồi một mình, khi ấy là mùa thu muộn, gió vàng hiu hắt, cây khuya xào xạc, sâu tưởng ni non, tiếng đập vài lạnh lùng như giã vào lòng người cô phụ, trăng suông như rọi vào giọt lệ Vương Sinh. Nỗi thương tâm khiến phu nhân đờ đẫn, nhìn đâu cũng toàn thấy âu sầu.”

Đáp án:

Qua đoạn văn, ta cảm nhận được nỗi buồn sâu sắc, cô đơn đến tột cùng của người vợ. Cảnh vật xung quanh càng tô đậm thêm nỗi buồn ấy: mùa thu muộn, gió hiu hắt, cây cối xào xạc, tiếng đập vải lạnh lẽo... Tất cả như hòa vào nỗi lòng của người phụ nữ, khiến tâm hồn cô như chết lặng. Hình ảnh "giọt lệ Vương Sinh" được sử dụng để nhấn mạnh sự chung thủy, thủy chung đến mức hóa đá của người vợ. Nỗi buồn ấy không chỉ là nỗi buồn riêng tư mà còn là nỗi buồn của một người phụ nữ sống trong xã hội phong kiến, chịu nhiều thiệt thòi.

Câu 4: Nhận xét về vai trò của yếu tố kì ảo được sử dụng trong đoạn trích truyện trên.

Đáp án:

Yếu tố kì ảo trong đoạn trích (như lễ tiểu tường, luyện tế, giọt lệ Vương Sinh) có vai trò quan trọng:

Tạo không khí u buồn, huyền bí: Giúp tăng thêm tính chất bi kịch, gợi lên những cảm xúc sâu lắng trong lòng người đọc.
Nhấn mạnh tình cảm của nhân vật: Qua hình ảnh giọt lệ Vương Sinh, tác giả muốn nhấn mạnh sự chung thủy, thủy chung đến mức hóa đá của người vợ.
Tạo nên một kết cấu nghệ thuật độc đáo: Yếu tố kì ảo giúp câu chuyện trở nên hấp dẫn, lôi cuốn hơn.

Câu 5: Từ mối tình của cặp vợ chồng trong đoạn trích, anh/chị có suy nghĩ gì về lòng thủy chung trong tình yêu?

Đáp án:

Mối tình của cặp vợ chồng trong đoạn trích gợi lên nhiều suy ngẫm về lòng thủy chung trong tình yêu. Người vợ, dù chồng đã mất, vẫn một lòng chung thủy, nhớ nhung. Tình yêu của cô là một tình yêu sâu sắc, mãnh liệt, vượt qua cả thời gian và không gian.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhìn nhận một cách khách quan hơn. Trong xã hội hiện đại, quan niệm về tình yêu đã có nhiều thay đổi. Lòng chung thủy vẫn là một giá trị đáng quý, nhưng không phải là điều kiện duy nhất để đánh giá một mối quan hệ.

Qua câu chuyện, ta có thể rút ra bài học về tình yêu: tình yêu đích thực là sự hy sinh, là sự chung thủy, là sự đồng cảm và sẻ chia. Đó là một tình yêu vượt qua mọi khó khăn, thử thách của cuộc sống.

I. ĐỌC HIỂU (4đ) Học sinh đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi kế tiếp NGƯỜI LIỆT NỮ Ở AN ẤP (Trích Truyền kì tân phả, Đoàn Thị Điểm) Hoàng triều về đời niên hiệu Vĩnh Thịnh, đời Lê Dụ Tông có vị Tiế...