I. PHẦN ĐỌC HIỂU

Ba đồng một mớ mộng mơ

Một truyện ngắn của Nguyễn Ngọc Tư

Khi bước qua cái cửa xiêu của căn nhà xiêu, khi mắt chị còn chưa quen với cái không gian tối tăm bên trong nhà, cái mà chị nhìn rõ nhất là ánh mắt sáng quắc của thằng bé. Nó nằm cong queo trên giường, héo như một đứa trẻ lên năm. Xương nó nhô ra mẩu nào cũng bén ngót. Miệng liên tục đớp không khí, nước dãi ri rỉ chảy ra bên khóe môi sần sùi, thằng bé nối một sợi nhìn bền dai vào chị, hút chị đến ngồi với nó. Và từ đó, nó không buông tay chị ra nữa. Cứ níu lấy, cứ ghì chặt, mắt ầng ậc nước, cổ họng phát ra những âm thanh gru gru vô nghĩa… thằng bé tỏ ra quyến luyến không rời.

Bà mẹ xoắn quần ống cao ống thấp, chân rơi ra những mảng bùn khô, nói thằng nhỏ đã hai mươi mấy tuổi rồi, bà không nhớ rõ vì có nghĩa gì đâu, nó bao nhiêu tuổi thì mãi mãi như đứa trẻ như vầy thôi. Chị bỗng có cảm giác cách nắm tay này, cách nhìn da diết này là của một chàng trai. Máu mơ mộng trỗi dậy.
Nên chị nán thêm chút nữa trong khi những tình nguyện viên khác trong nhóm công tác xã hội đã lên xe ngồi chờ. Chị muốn biết thằng bé sẽ nói gì với chị. Cái sự chị sắp đi khiến nó kích động dữ dội, cơ thể co giật, mặt méo xệch, miệng há to và nước dãi chảy ra ròng ròng. Nó đang cố nói. Chị cố đợi một âm thanh khác với những tiếng gru gru tuyệt vọng. Chị ghé tai vào gần, rồi gần hơn nữa, đến nỗi tai chị gần như chạm môi nó.
Và nó nói bật thành tiếng. Bằng tất cả tinh lực.

Chị ra xe, quệt nước mắt chị gượng đùa, trời đất, tưởng đâu nó mê mình. Đùa, vì chị không mơ mộng đến vậy, chị mong nó nói “Ở chơi!”, nhưng suốt buổi ngồi với thằng bé, thấy nó nhìn mình khi dịu dàng khi rát bỏng, làm những cử chỉ khi trìu mến khi riết róng, chị không bao giờ tưởng tượng là nó nói “TIỀN!”.

Có người nghe chuyện nói đáng đời, ai biểu lãng mạn chi.
Nhớ hồi mới lấy chồng, chị mua tặng mẹ chồng ở quê cái nồi cơm điện. Mẹ đem cất vì “nấu cái này không có cơm cháy với nước cơm cho tụi nhỏ chan…”.
Tặng mẹ mấy bộ đồ bà cũng khổ sở phân trần, “màu sáng quá má ra vườn sợ dính mủ chuối…”.
Chị mua truyện tranh đem về cho bầy em, tụi nó háo hức cầm lên rồi hỏi bằng giọng háo hức hơn nữa, “chị hai có mua bánh mì không?”.
Cứ trớt quớt vậy. Mỗi lần nhìn bình hoa vải chị mang về mẹ lấy túi ni lông bọc lại cho khỏi bụi, cho nó đỡ chói lên đơn độc giữa căn nhà vách lá, chị có chút mắc cỡ.
Giờ thì chị chỉ mua đường, nước mắm… và chắc chắn chúng được hồ hởi đón nhận.
Đôi lần chị thấy hơi cay đắng, đời người sao chỉ quẩn quanh với những thứ tầm thường bột ngọt, xà bông…

Trước hôm mẹ chồng qua đời, bà viết cái thư. Chị vừa đọc vừa khóc.
Thư chỉ dặn chuyện tiền nong, đất đai. Lời cuối cùng, như chị vẫn thường quen đọc ở đâu đó, rằng “mẹ để lại muôn vàn tình yêu thương cho các con”,
thì mẹ chồng chị viết “bỏ lỗi cho má, vì má mót được có nhiêu đó, chia cho tụi con hơi khó…”.
Chị biết là mẹ thương con theo kiểu của mẹ, biết đâu còn nhiều hơn những bà mẹ kia, nhưng vẫn hơi bẽ bàng.

Câu 1: Chỉ ra dấu hiệu để xác định ngôi kể của đoạn trích. Tìm 2 từ ngữ trang trọng trong đoạn.
Câu2: Đề tài của đoạn trích trên.
Câu3: Chỉ ra tâm trạng của nhân vật “chị” khi nghe câu nói “TIỀN” của đứa trẻ.
Câu4: Anh/ chị hãy phân tích ý nghĩa của các hình ảnh như: bánh mì, nước mắm, bột ngọt, xà bông trong đoạn trích.
Câu5: Anh/ chị có suy nghĩ như thế nào về người mẹ chồng thông qua nội dung của bức thư “bỏ lỗi cho má, vì má mót được có nhiêu đó, chia cho tụi con hơi khó…”
Câu6: Từ nội dung của đoạn trích, anh chị hãy rút ra bài học cho bản thân.

Question

I. PHẦN ĐỌC HIỂU

Ba đồng một mớ mộng mơ

Một truyện ngắn của Nguyễn Ngọc Tư

Khi bước qua cái cửa xiêu của căn nhà xiêu, khi mắt chị còn chưa quen với cái không gian tối tăm bên trong nhà, cái mà chị nhìn rõ nhất là ánh mắt sáng quắc của thằng bé. Nó nằm cong queo trên giường, héo như một đứa trẻ lên năm. Xương nó nhô ra mẩu nào cũng bén ngót. Miệng liên tục đớp không khí, nước dãi ri rỉ chảy ra bên khóe môi sần sùi, thằng bé nối một sợi nhìn bền dai vào chị, hút chị đến ngồi với nó. Và từ đó, nó không buông tay chị ra nữa. Cứ níu lấy, cứ ghì chặt, mắt ầng ậc nước, cổ họng phát ra những âm thanh gru gru vô nghĩa… thằng bé tỏ ra quyến luyến không rời.

Bà mẹ xoắn quần ống cao ống thấp, chân rơi ra những mảng bùn khô, nói thằng nhỏ đã hai mươi mấy tuổi rồi, bà không nhớ rõ vì có nghĩa gì đâu, nó bao nhiêu tuổi thì mãi mãi như đứa trẻ như vầy thôi. Chị bỗng có cảm giác cách nắm tay này, cách nhìn da diết này là của một chàng trai. Máu mơ mộng trỗi dậy.
Nên chị nán thêm chút nữa trong khi những tình nguyện viên khác trong nhóm công tác xã hội đã lên xe ngồi chờ. Chị muốn biết thằng bé sẽ nói gì với chị. Cái sự chị sắp đi khiến nó kích động dữ dội, cơ thể co giật, mặt méo xệch, miệng há to và nước dãi chảy ra ròng ròng. Nó đang cố nói. Chị cố đợi một âm thanh khác với những tiếng gru gru tuyệt vọng. Chị ghé tai vào gần, rồi gần hơn nữa, đến nỗi tai chị gần như chạm môi nó.
Và nó nói bật thành tiếng. Bằng tất cả tinh lực.

Chị ra xe, quệt nước mắt chị gượng đùa, trời đất, tưởng đâu nó mê mình. Đùa, vì chị không mơ mộng đến vậy, chị mong nó nói “Ở chơi!”, nhưng suốt buổi ngồi với thằng bé, thấy nó nhìn mình khi dịu dàng khi rát bỏng, làm những cử chỉ khi trìu mến khi riết róng, chị không bao giờ tưởng tượng là nó nói “TIỀN!”.

Có người nghe chuyện nói đáng đời, ai biểu lãng mạn chi.
Nhớ hồi mới lấy chồng, chị mua tặng mẹ chồng ở quê cái nồi cơm điện. Mẹ đem cất vì “nấu cái này không có cơm cháy với nước cơm cho tụi nhỏ chan…”. 
Tặng mẹ mấy bộ đồ bà cũng khổ sở phân trần, “màu sáng quá má ra vườn sợ dính mủ chuối…”. 
Chị mua truyện tranh đem về cho bầy em, tụi nó háo hức cầm lên rồi hỏi bằng giọng háo hức hơn nữa, “chị hai có mua bánh mì không?”. 
Cứ trớt quớt vậy. Mỗi lần nhìn bình hoa vải chị mang về mẹ lấy túi ni lông bọc lại cho khỏi bụi, cho nó đỡ chói lên đơn độc giữa căn nhà vách lá, chị có chút mắc cỡ. 
Giờ thì chị chỉ mua đường, nước mắm… và chắc chắn chúng được hồ hởi đón nhận. 
Đôi lần chị thấy hơi cay đắng, đời người sao chỉ quẩn quanh với những thứ tầm thường bột ngọt, xà bông…

Trước hôm mẹ chồng qua đời, bà viết cái thư. Chị vừa đọc vừa khóc. 
Thư chỉ dặn chuyện tiền nong, đất đai. Lời cuối cùng, như chị vẫn thường quen đọc ở đâu đó, rằng “mẹ để lại muôn vàn tình yêu thương cho các con”, 
thì mẹ chồng chị viết “bỏ lỗi cho má, vì má mót được có nhiêu đó, chia cho tụi con hơi khó…”.
Chị biết là mẹ thương con theo kiểu của mẹ, biết đâu còn nhiều hơn những bà mẹ kia, nhưng vẫn hơi bẽ bàng.

Câu 1: Chỉ ra dấu hiệu để xác định ngôi kể của đoạn trích. Tìm 2 từ ngữ trang trọng trong đoạn.
Câu2: Đề tài của đoạn trích trên.
Câu3: Chỉ ra tâm trạng của nhân vật “chị” khi nghe câu nói “TIỀN” của đứa trẻ. 
Câu4: Anh/ chị hãy phân tích ý nghĩa của các hình ảnh như: bánh mì, nước mắm, bột ngọt, xà bông trong đoạn trích.
Câu5: Anh/ chị có suy nghĩ như thế nào về người mẹ chồng thông qua nội dung của bức thư “bỏ lỗi cho má, vì má mót được có nhiêu đó, chia cho tụi con hơi khó…”
Câu6: Từ nội dung của đoạn trích, anh chị hãy rút ra bài học cho bản thân.

Accepted Answer

phần:
câu 1: - Dấu hiệu để xác định ngôi kể của đoạn trích: xưng hô "chị" - "thằng bé", "chị" - "nó".
- Hai từ ngữ trang trọng trong đoạn: nước dãi, nước mắt

câu2: Đề tài của đoạn trích trên là cuộc sống của những người dân nghèo vùng sông nước miền Tây Nam Bộ.

câu3: Tâm trạng của nhân vật "chị" khi nghe câu nói "tiền" của đứa trẻ là bất ngờ, thất vọng và có phần tủi thân. Chị đã dành thời gian và hy vọng rằng đứa trẻ sẽ nói điều gì đó ý nghĩa hoặc quan trọng đối với chị. Tuy nhiên, thực tế là đứa trẻ chỉ quan tâm đến việc đòi tiền, khiến chị cảm thấy bị coi thường và mất mát niềm tin. Tâm trạng của chị có thể được miêu tả là hụt hẫng, thất vọng và thậm chí là buồn bã.

câu4: Hình ảnh "bánh mì", "nước mắm" hay "xà bông" đều là những món hàng thiết yếu hằng ngày, tuy giá trị vật chất không lớn nhưng rất cần thiết đối với cuộc sống sinh hoạt của mọi gia đình. Qua đây ta thấy được hoàn cảnh nghèo túng của nhân vật "chị".

câu5: Qua câu văn "Bỏ lỗi cho má, vì má mót được có nhiêu đây, chia cho tụi con hơi khó", ta có thể thấy người mẹ chồng là một người rất quan tâm đến gia đình. Bà luôn lo lắng cho cuộc sống của các con và muốn dành hết tình yêu thương cho họ. Tuy nhiên, do hoàn cảnh khó khăn, bà phải vất vả kiếm sống và không đủ khả năng để chia sẻ nhiều hơn. Điều này cho thấy bà là một người phụ nữ giàu lòng nhân ái và hy sinh vì gia đình.

câu6: Từ nội dung của đoạn trích, ta có thể rút ra bài học sau:
- Cần phải thấu hiểu hoàn cảnh sống của người khác để tránh đánh giá sai lệch hoặc phán xét thiếu nhân văn.
- Không nên áp đặt quan điểm cá nhân lên người khác, đặc biệt là trong lĩnh vực nghệ thuật hay tâm linh.
- Hãy trân trọng và tôn trọng những giá trị truyền thống, dù chúng có vẻ lạc hậu hay xa lạ đối với thời đại hiện tại.

I. PHẦN ĐỌC HIỂU Ba đồng một mớ mộng mơ Một truyện ngắn của Nguyễn Ngọc Tư Khi bước qua cái cửa xiêu của căn nhà xiêu, khi mắt chị còn chưa quen với cái không gian tối tăm bên trong nhà, cái mà chị...