Phân tích hình ảnh tượng trưng trong tác phẩm" lửa đèn" của Phạm Tiến Duật

Phạm Tiến Duật là một nhà thơ tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trẻ những năm chống Mỹ "xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước". Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc, tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ Việt Nam qua các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm. Bài thơ Lửa đèn được sáng tác vào tháng 12/1969 khi cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ đang diễn ra ác liệt nhất. Trong bài thơ này, Phạm Tiến Duật đã xây dựng thành công hình tượng ngọn lửa đèn - người lính lái xe Trường Sơn.

Hình ảnh ngọn lửa đèn xuất hiện xuyên suốt bài thơ và trở thành hình tượng trung tâm của toàn bộ tác phẩm. Ngọn lửa đèn mang ý nghĩa thực tiễn đó là vật dụng cần thiết cho mỗi chuyến hành quân của người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơn. Nhưng hơn cả thế, nó còn mang nhiều tầng ý nghĩa khác nhau. Trước hết, ngọn lửa đèn chính là ánh sáng soi tỏ con đường phía trước, giúp người lính lái xe vượt qua màn đêm để đến với miền Nam ruột thịt. Ánh sáng ấy cũng xua tan đi cái lạnh lẽo, tăm tối của núi rừng Trường Sơn. Không chỉ vậy, ngọn lửa đèn còn gợi lên sự ấm áp, tình cảm đồng đội gắn bó keo sơn giữa những người lính lái xe. Họ cùng chia sẻ khó khăn gian khổ, cùng sát cánh bên nhau trên mọi nẻo đường. Cuối cùng, ngọn lửa đèn còn là biểu tượng cho niềm tin, hy vọng về ngày mai thắng lợi của dân tộc ta. Hình ảnh ngọn lửa đèn cháy mãi không tắt như khẳng định sức mạnh phi thường của dân tộc Việt Nam, quyết tâm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

Ngọn lửa đèn được khắc họa bằng ngôn ngữ thơ giản dị, tự nhiên nhưng giàu sức gợi. Tác giả sử dụng biện pháp nhân hóa, ẩn dụ để làm cho ngọn lửa đèn trở nên sinh động, gần gũi với con người. Bên cạnh đó, việc lặp lại hình ảnh ngọn lửa đèn ở cuối mỗi khổ thơ tạo nên nhịp điệu dồn dập, gấp gáp, thể hiện tốc độ khẩn trương của đoàn xe trên đường ra trận.

Như vậy, hình ảnh ngọn lửa đèn trong bài thơ Lửa đèn của Phạm Tiến Duật là một hình tượng nghệ thuật độc đáo, giàu ý nghĩa. Nó góp phần thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm, ca ngợi vẻ đẹp của người lính lái xe Trường Sơn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.