Viết bài văn phân tích một tác phẩm thơ song thất lục bát

Nguyễn Du là đại thi hào của dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, ông đã để lại cho đời nhiều áng văn tuyệt tác trong đó có "Truyện Kiều". Đoạn trích "Kiều ở lầu Ngưng Bích" được trích từ "Truyện Kiều", đây là đoạn thơ hay nó tập trung miêu tả tâm trạng của Thúy Kiều khi bị giam lỏng ở lầu Ngưng Bích.

Đoạn trích nằm ở phần thứ hai "Gia biến và lưu lạc". Sau khi bị Mã Giám Sinh lừa gạt, hãm hại, Kiều uất ức định tự vẫn, Từ Hải biết chuyện, vô cùng tức giận nhưng không làm gì được. Vì vậy mà Kiều bị ép buộc làm tiếp rượu, hầu đàn cho Thúc Sinh và Hoạn Thư ở quận Tào Dương, Kiều đau đớn, tủi nhục, lo lắng, sợ hãi nên nàng bỏ trốn khỏi nhà Hoạn Thư nhưng lại rơi vào tay Bạc Bà, Bạc Hạnh, chúng đưa Kiều vào lầu xanh. Quá đau khổ, nàng định tự tử thì Mã Giám Sinh mua Kiều với giá rẻ rồi đưa Kiều ra lầu Ngưng Bích, khóa kín cửa rồi trở về. Trong hoàn cảnh ấy, Kiều cảm thấy cô đơn, buồn tủi, xót xa, nhớ thương người thân, nhớ Kim Trọng...đoạn trích "Kiều ở lầu Ngưng Bích" đã thể hiện nỗi lòng ấy của Kiều.

Mở đầu đoạn trích là bốn câu thơ miêu tả khung cảnh thiên nhiên nơi lầu Ngưng Bích:

Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung
Bốn bề bát ngát xa trông
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia

Lầu Ngưng Bích là nơi Kiều bị giam lỏng, trước lầu là vẻ đẹp của thiên nhiên bao la, rộng lớn, núi xa như hòa quyện vào ánh trăng gần, bốn bề mênh mông hoang vắng, cát vàng trải dài, cồn đỏ nhấp nhô...Đó là bức tranh thiên nhiên mang vẻ đẹp hữu tình vừa gần gũi vừa xa xăm, vừa sinh động vừa tĩnh lặng. Khung cảnh thiên nhiên này cũng chính là tâm cảnh của Thúy Kiều, nàng đang đứng trên lầu cao nhìn ra khoảng không bên ngoài, nàng khao khát cuộc sống tự do như cánh chim bay trên bầu trời tự tại, nàng mong muốn có được tình yêu hạnh phúc như mặt đất có đôi như cây có cành. Nhưng thực tế lại phũ phàng, nàng chỉ thấy những dãy núi xa xăm mờ mịt, những cồn cát bụi bay mù mịt, tất cả đều gợi lên sự cô đơn, lẻ loi, tù túng, ngột ngạt đến khó thở. Qua ngòi bút tài hoa của Nguyễn Du, khung cảnh thiên nhiên hiện lên thật sinh động, giàu sức gợi, đồng thời cũng bộc lộ tâm trạng cô đơn, buồn tủi của Thúy Kiều.

Sau khi miêu tả khung cảnh thiên nhiên, tác giả đi sâu miêu tả tâm trạng của Thúy Kiều qua chuỗi những câu thơ lục bát:

Bẽ bàng mây sớm đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng
Tin sương luống những rày trông mai chờ
Chân trời góc bể bơ vơ
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai
Xót người tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
Sân Lai cách mấy nắng mưa
Có khi gốc tử đã vừa người ôm