phần:
câu 1: Ngôi kể thứ 3
câu 2: Nhân vật Dương Trạm trong đoạn trích được xây dựng theo motip của truyện truyền kì: Nhân vật lịch sử hoặc nhân vật có thật được hư cấu thêm nhiều chi tiết kì ảo.
câu 3: Sự việc kì ảo trong đoạn trích: Phạm Tử Hư nhìn thấy Dương Trạm cưỡi kiệu ngọc bay lên trời.
câu 4: Đoạn trích sử dụng điểm nhìn trần thuật thứ nhất, tức là điểm nhìn của nhân vật Phạm Tử Hư. Việc lựa chọn điểm nhìn này giúp tác giả tập trung vào suy nghĩ, cảm xúc và hành động của nhân vật chính, tạo sự gần gũi và chân thực cho câu chuyện. Ngôi kể thứ nhất cũng góp phần tăng cường tính khách quan và độ tin cậy cho câu chuyện, bởi nhân vật chính đang kể lại trải nghiệm của bản thân.
Việc kết hợp hai yếu tố này giúp tác giả thể hiện chủ đề của đoạn trích một cách hiệu quả. Chủ đề của đoạn trích xoay quanh lòng hiếu thảo, sự kính trọng thầy cô và ý nghĩa của việc gìn giữ đạo đức. Qua góc nhìn của nhân vật chính, độc giả có thể cảm nhận sâu sắc hơn về những giá trị đạo đức cao đẹp này. Đồng thời, việc sử dụng ngôi kể thứ nhất cũng giúp tác giả dễ dàng bộc lộ tâm tư, tình cảm của nhân vật chính, khiến câu chuyện thêm phần hấp dẫn và lôi cuốn.
câu 5: - Biện pháp liệt kê: Hay giữ điều tín thực đối với thầy bạn, quý trọng những tờ giấy có chữ, hễ thấy rơi vãi liền nhặt mà đốt đi.
- Tác dụng: Nhấn mạnh những việc làm tuy nhỏ bé nhưng thể hiện sự lương thiện của Dương Trạm.
câu 6: Các yếu tố kỳ ảo đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên sự hấp dẫn và ý nghĩa sâu sắc của truyện Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào. Các chi tiết như Dương Trạm hóa thành thần tiên, cuộc hội ngộ tại đền Trấn Vũ, và cảnh tượng trên thiên đình giúp tăng cường tính huyền bí và ly kỳ của câu chuyện. Đồng thời, chúng còn thể hiện sự công nhận và tưởng thưởng cho phẩm chất đạo đức cao đẹp của Dương Trạm và Phạm Tử Hư. Qua đó, tác giả muốn khẳng định tầm quan trọng của lòng trung hiếu, sự tôn sư trọng đạo và tinh thần hiếu học trong xã hội.
câu 7: Chi tiết "Khi Dương Trạm chết, các học trò đều tản đi cả, duy Tử Hư làm lều ở mà để chầu chực, sau ba năm rồi mới trở về" thể hiện sự hiếu thảo, lòng thành kính của Phạm Tử Hư dành cho thầy giáo cũ của mình. Hành động này cho thấy ông không chỉ coi trọng việc học hành mà còn đặt nặng đạo nghĩa thầy trò. Ông luôn ghi nhớ công ơn dạy dỗ của thầy và mong muốn được báo đáp bằng cách chăm sóc mộ phần của thầy. Chi tiết này cũng phản ánh quan niệm về đạo lý "tôn sư trọng đạo" của người xưa. Nó nhắc nhở chúng ta cần phải trân trọng và biết ơn những người đã dìu dắt, giúp đỡ mình trong cuộc sống.
câu 8: Thông điệp của văn bản:
- Con người cần tu dưỡng đạo đức, rèn luyện phẩm chất, tránh xa thói xấu như sự kiêu ngạo, tự phụ,...
- Những hành động nhỏ bé, tưởng chừng đơn giản như việc tôn trọng, bảo vệ môi trường, giúp đỡ mọi người... nếu xuất phát từ tấm lòng chân thành, tử tế sẽ góp phần lan tỏa những điều tích cực trong cuộc sống.
câu 9: - Giải thích: Tôn sư trọng đạo là thái độ kính trọng, biết ơn, ghi nhớ công ơn của thầy cô giáo. Đây là phẩm chất cao đẹp, cần có của mỗi người học sinh.
- Bàn luận:
+ Biểu hiện của truyền thống tôn sư trọng đạo:
• Kính yêu, lễ phép với thầy cô giáo.
• Chăm chú nghe giảng, tích cực học tập.
• Biết ơn, tri ân thầy cô giáo.
• Giữ gìn và phát huy truyền thống tôn sư trọng đạo.
+ Ý nghĩa của truyền thống tôn sư trọng đạo:
• Giúp chúng ta hoàn thiện bản thân.
• Xây dựng xã hội văn minh, tiến bộ.
• Là nét đẹp trong văn hóa ứng xử của người Việt Nam.
- Bài học nhận thức và hành động:
• Nhận thức được vai trò quan trọng của truyền thống tôn sư trọng đạo.
• Hành động cụ thể:
• Học tập chăm chỉ, ngoan ngoãn, lễ phép với thầy cô.
• Tham gia các hoạt động tri ân thầy cô.
câu 10: Đọc hiểu văn bản
. Phương thức biểu đạt chính của văn bản: tự sự.
. Các chi tiết thể hiện cuộc sống giàu sang, quyền uy của Dương Trạm:
- Kiệu ngọc, tán vàng.
- Nạm hạt châu.
- Kẻ theo hầu rất chững chạc.
. Chi tiết tiêu biểu: "Đức Đế Quân đây ngài khen là có bụng tốt tậu xin cho làm chức trực lại ở cửa Tử Đồng".
Tác dụng:
- Làm nổi bật phẩm chất trung thực, ngay thẳng của Phạm Tử Hư.
- Thể hiện niềm tin vào sự công bằng, lẽ công bằng ở đời.
. Thông điệp:
- Phẩm chất trung thực, ngay thẳng luôn được đề cao.
- Người ngay thẳng dù nghèo khó, vất vả vẫn được người đời kính trọng.