Ngọc Oanh Quê hương luôn là nguồn cảm hứng vô tận cho thi ca Việt Nam. Những bài thơ viết về quê hương thường chứa đựng tình cảm sâu nặng, gắn bó với những kỷ niệm thân thương và vẻ đẹp bình dị. Trong số đó, “Bài hát về cố hương” của Nguyễn Quang Thiều và “Yêu lắm quê hương” của Hoàng Thanh Tâm là hai tác phẩm nổi bật, mang đậm dấu ấn cá nhân của từng tác giả nhưng lại cùng thể hiện một tình yêu quê hương tha thiết. Qua những vần thơ ấy, ta thấy hiện lên một bức tranh quê hương vừa thân thương, vừa phảng phất nỗi nhớ nhung, làm thổn thức trái tim mỗi người con xa xứ.
Nguyễn Quang Thiều trong “Bài hát về cố hương” đã tái hiện quê hương với tất cả sự hoài niệm và nỗi nhớ đau đáu. Bài thơ mang đến một không gian ký ức, nơi quê hương không chỉ là nơi chôn nhau cắt rốn mà còn là miền ký ức tươi đẹp, nơi chứa đựng những kỷ niệm tuổi thơ, những gương mặt thân thương đã đi sâu vào tiềm thức. Đối với tác giả, quê hương không chỉ là nơi xuất phát mà còn là nơi anh sẽ mãi muốn trở về, dù có đi xa đến đâu. Hình ảnh trong thơ Nguyễn Quang Thiều thường rất cụ thể, như mái nhà tranh, lũy tre, dòng sông nhỏ. Những hình ảnh ấy tuy bình dị nhưng lại vô cùng sâu lắng, gợi lên cảm giác bình yên và thân thuộc, khiến người đọc cảm nhận được rõ ràng tình yêu quê hương và nỗi nhớ nhung của tác giả.
Trong khi đó, “Yêu lắm quê hương” của Hoàng Thanh Tâm lại mang đến một tình yêu quê hương mãnh liệt, chân thành nhưng lại tươi vui, phấn khởi. Nếu như Nguyễn Quang Thiều nghiêng về nỗi nhớ và hoài niệm, thì Hoàng Thanh Tâm lại hướng đến một tình yêu sôi nổi, trẻ trung hơn. Qua từng câu thơ, tác giả diễn tả niềm tự hào và sự gắn bó của mình với quê hương. Những hình ảnh quen thuộc như đồng lúa xanh, cánh cò bay lả, con đường làng hay giếng nước đều được tác giả khắc họa một cách sinh động và gần gũi. Quê hương trong thơ Hoàng Thanh Tâm hiện lên tràn đầy sức sống, thể hiện một tình yêu quê hương giản dị nhưng trọn vẹn, không kém phần sâu sắc.
Cả hai bài thơ đều sử dụng ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu nhưng giàu hình ảnh và cảm xúc. Tuy vậy, trong khi Nguyễn Quang Thiều thiên về nỗi hoài niệm và tạo nên một không gian bình yên pha chút u buồn, thì Hoàng Thanh Tâm lại làm nổi bật tình yêu quê hương qua những hình ảnh rạng rỡ và tươi vui. Cách thể hiện của hai tác giả dù khác biệt nhưng lại bổ sung cho nhau, giúp người đọc cảm nhận được quê hương qua những góc nhìn đa dạng: vừa thân thuộc, vừa thiêng liêng.
Sự khác biệt trong phong cách và cảm xúc của hai bài thơ cũng phản ánh được những trải nghiệm, cảm nhận cá nhân của từng tác giả về quê hương. Nếu như quê hương trong mắt Nguyễn Quang Thiều là một miền ký ức sâu lắng, là nơi anh luôn hướng về với tất cả nỗi nhớ da diết, thì quê hương của Hoàng Thanh Tâm lại là niềm tự hào và sự trân trọng về hiện tại, về cuộc sống đang diễn ra từng ngày. Đối với Nguyễn Quang Thiều, quê hương là một chốn yên bình trong tâm tưởng, còn với Hoàng Thanh Tâm, quê hương là một nơi để sống, để yêu và để cảm nhận.
Tình yêu quê hương trong hai bài thơ không chỉ dừng lại ở việc ca ngợi mà còn thể hiện một niềm trân quý sâu sắc với những gì bình dị nhất. Dù dưới góc nhìn nào, quê hương vẫn luôn là một phần thiêng liêng không thể tách rời trong tâm hồn mỗi người. Đọc thơ Nguyễn Quang Thiều và Hoàng Thanh Tâm, ta thấy yêu hơn mảnh đất đã nuôi dưỡng mình, thấy trân trọng hơn những gì thuộc về nguồn cội, về nơi mà ta luôn muốn trở về. Hai bài thơ đã khắc họa thành công một tình yêu quê hương đa sắc màu, đem lại cho người đọc những cảm xúc lắng đọng về quê hương - nơi đã lưu giữ, bồi đắp những kỷ niệm và tình cảm trong suốt cuộc đời.