Văn chương có vai trò vô cùng quan trọng đối với cuộc sống con người. Văn chương bồi đắp tâm hồn, tình cảm cho chúng ta, hướng chúng ta tới cái chân thiện mĩ. Bàn luận về vấn đề này, Thanh Thảo đã khẳng định: "Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời pchương là những bức tranh, những bài học giáo dục về cách sống, cách làm người". Ý kiến của ông đã được thể hiện rõ nét qua đoạn trích Một cuộc đua của Quế Hương.
Quan điểm của Thanh Thảo đã được chứng minh từ xưa đến nay. Trong tác phẩm "Chữ người tử tù", Nguyễn Tuân đã khắc họa hình tượng Huấn Cao- một người anh hùng sa cơ lỡ vận nhưng vẫn giữ được thiên lương trong sáng, nhân cách cao đẹp. Ông là người nghệ sĩ tài hoa, khí phách hiên ngang và có tấm lòng trân trọng cái đẹp. Qua hình tượng Huấn Cao, người đọc càng thấm thía triết lí của Nguyễn Tuân: "Cái đẹp gắn liền với cái thiện, không thể có bên cạnh cái xấu xa, tàn nhẫn". Đến với truyện ngắn "Một cuộc đua" của Quế Hương, bạn đọc sẽ bắt gặp những "vệt sáng, nguồn sáng" mới. Đó chính là sự đồng cảm, sẻ chia giữa con người với con người.
Đoạn trích kể về câu chuyện của cô gái tên Thắm. Cô vừa trải qua một mối tình đau khổ nên quyết định rời khỏi Hà Nội để trở về quê hương. Tại bến xe Mỹ Đình, cô đã quen được một chàng trai tên Hải. Anh ấy đang chuẩn bị thực hiện một cuộc đua đặc biệt. Đó là cuộc đua vượt qua nỗi buồn thất tình để bước tiếp trên con đường phía trước. Cuộc đua ấy diễn ra trong vòng bốn ngày. Mỗi ngày, họ đều gặp nhau tại quán cà phê mang tên Hai Triệu. Họ cùng nhau lắng nghe những câu chuyện buồn vui trong cuộc sống. Nhờ vậy mà họ dần vơi bớt nỗi buồn, lấy lại tinh thần lạc quan. Sau bốn ngày, Hải đã chiến thắng trong cuộc đua của chính mình. Còn Thắm thì đã tìm được một công việc phù hợp ở quê nhà. Họ chia tay nhau trong niềm hạnh phúc.
Như vậy, thông qua đoạn trích, tác giả muốn ca ngợi sức mạnh của văn chương. Nó có khả năng chữa lành vết thương trong tâm hồn con người. Đồng thời, tác giả cũng muốn nhắc nhở mọi người hãy luôn yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. Bởi lẽ, tình yêu thương chính là ngọn đèn soi sáng tâm hồn con người.
Truyện ngắn "Một cuộc đua" đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật độc đáo. Đầu tiên, tác giả đã xây dựng nhân vật Hải với những phẩm chất đáng quý. Anh ấy là một người giàu lòng yêu thương, biết đồng cảm, sẻ chia với người khác. Khi thấy Thắm buồn bã, anh đã chủ động an ủi, động viên cô. Thậm chí, anh còn tổ chức một cuộc đua để giúp cô vượt qua nỗi buồn. Thứ hai, tác giả đã sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi, dễ hiểu. Điều này giúp cho người đọc dễ dàng tiếp cận và đồng cảm với nội dung câu chuyện. Cuối cùng, tác giả đã sử dụng kết cấu truyện lồng trong truyện. Câu chuyện của Hải và Thắm được kể lại bởi một người thứ ba. Điều này giúp cho câu chuyện thêm phần hấp dẫn, lôi cuốn.
Có thể nói, "Một cuộc đua" là một truyện ngắn hay, giàu ý nghĩa. Tác phẩm đã góp phần khẳng định vai trò to lớn của văn chương đối với đời sống con người.