Trong cuộc sống, chúng ta sẽ không tránh khỏi những lúc khó khăn và cần sự giúp đỡ từ người khác. Tuy nhiên, có một số người đã quá phụ thuộc vào sự giúp đỡ đó mà trở nên lười biếng, thiếu ý chí tiến thủ. Đó chính là căn bệnh "thói ỷ lại".
Thói ỷ lại là gì? Thói ỷ lại là tình trạng mỗi khi gặp phải khó khăn hay vấn đề nào đó trong công việc cũng như trong đời sống thì không cố gắng tìm cách tự giải quyết mà luôn trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác. Bên cạnh đó, thói ỷ lại còn được hiểu theo nghĩa rộng hơn là ỷ vào một ai đó hoặc cái gì đó để làm một việc gì đó trái với đạo lí. Ví dụ như: Con cái ỷ lại vào cha mẹ, ỷ lại vào điều kiện gia đình, không chịu khó học tập làm việc; cá nhân ỷ lại vào tập thể, vào thành quả lao động của người khác...
Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến thói xấu này? Một phần là do xã hội ngày càng phát triển, các bậc phụ huynh quá yêu thương con cái nên sẵn sàng giúp đỡ con bất cứ lúc nào ngay cả khi con đang làm một bài toán mà suy nghĩ mãi chưa ra đáp án. Điều này khiến cho trẻ mất đi khả năng tư duy, giải quyết vấn đề. Mặt khác, một số bạn trẻ không nhận thức đúng đắn về tác hại của thói ỷ lại, coi đó là điều bình thường, không đáng trách.
Thói ỷ lại gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với mỗi cá nhân và xã hội. Đối với bản thân, nó hình thành tâm lý dựa dẫm, thiếu chủ động, kiến thức và kỹ năng sống không được hoàn thiện. Khi gặp khó khăn, những người mang thói xấu này dễ rơi vào tuyệt vọng, bỏ cuộc. Không chỉ vậy, họ còn đánh mất tinh thần tự thân vận động, ảnh hưởng đến sự nỗ lực và sáng tạo của con người. Nếu không kịp thời thay đổi, họ rất khó để tồn tại và thành công trong cuộc sống vốn nhiều bon chen, khắc nghiệt. Đối với gia đình, cha mẹ tốn nhiều thời gian và tiền bạc để chăm lo cho những người con không chịu vươn lên. Về lâu dài, nó trở thành gánh nặng cho xã hội.
Để khắc phục thói xấu này, trước hết mỗi người cần nâng cao nhận thức về tác hại của thói ỷ lại. Chúng ta cần rèn luyện cho bản thân tinh thần tự giác trong mọi việc của cuộc sống. Từ việc nhỏ như làm bài tập, dọn dẹp nhà cửa đến những việc lớn như xây dựng tương lai, sự nghiệp,... đều phải bằng chính sức lực của mình. Có như vậy mới đạt được thành công và nhận được sự tin tưởng, trọng dụng của tập thể.
Tóm lại, thói ỷ lại là một thói quen xấu cần loại bỏ. Mỗi người hãy rèn luyện cho bản thân tính tự lập để có thể vững vàng vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống và chạm tay tới thành công.