ÔNG TÂY AN NAM
(Trích) Nam Xương
Giới thiệu: Ông Tây An Nam được Nam Xương hoàn thành năm 1930, vở hài kịch kể về chuyện một anh khá giả tên là Cử Lân được cha là Cưu Ông lo cho du học sang Pháp, khi đỗ đạt bằng Cử nhân trở về thì Lân làm như không biết tiếng Việt, khinh bỉ giống nòi, quyết nhập làng Tây. Anh không nhận cha mẹ, không về nhà mà ở thuê khách sạn vì ghê sợ sinh hoạt của người An Nam. Anh tuyên bố: “Tổ quốc tôi là Đại Pháp. Tôi người Đại Pháp”.
Đoạn trích dưới đây kể lại việc Cử Lân về thăm nhà và mang theo một đầy tớ phiên dịch tên là Khiếu.

Cử Lân: - C’est ici ma maison? (Đây là nhà tao à?)(1)
Cưu ông: - Ấy kìa con, con đã về! Con đã về!
Cử Lân: (Cau mặt) – Qui est ce vieux fou là! (Người già nào mà điên thế này?)
Cưu ông: - Thầy không ra đón con được, thật là bất đắc dĩ. Nhưng mẹ con đâu? Mẹ con ra đón con đó mà?
Cử Lân: - Que signifie? (Hắn nói gì thế?)
Cưu ông: - Vậy con ngồi xuống đây, xuống đây!
Cử Lân: - Veut-il par hasard me manger? (Lão muốn ăn thịt ta hay sao thế?)
Khiếu: - Me sừ, lúy điếc lúy pa pa me sừ. (Lão bảo lão là cha quan lớn)
Cử Lân: - Mon père? Oh ho ho. (Cha tao ư? Chao ơi!)
Khiếu: - Có thật cụ là bố quan cử tôi đó không?
Cưu ông: - Chao ôi! Con quên thầy rồi hay sao? Hồi con đi Tây, thầy đưa con xuống tận Hải Phòng đây mà! Tháng tháng thầy vẫn gửi tiền cho con ăn học đây mà! Ông Tham Tứ xem báo thấy tin con đỗ, bảo thầy, thầy lập tức đánh manda dây thép sang cho con để con để con về với thầy me đấy mà.
Cử Lân: (Trong khi Cưu ông nói thì ra ý nhìn, rồi nói) – Possible (ôm lấy Cưu ông mà hôn). Excuse, pa pa, je ne t’avais pas reconnu.
Khiếu: - Quan tôi xin lỗi cụ vì trước không nhận ra!
Cưu ông: (Cũng bá chặt lấy cổ Cử Lân, rồi ấn xuống ghế, bảo ngồi) – Con đi lâu về thường quên thật. Thôi thầy chả bắt lỗi con đâu? Ngồi xuống đây!
Cử Lân: (Sẽ đẩy Cưu ông ra) – Oh pouf! Il m’étouffe avec son odeur indigène! Dis – lui de ne plus recommencer, je te’prie! (Cầm mùi xoa phe phẩy trước mũi)
Khiếu: - Cụ ạ, cụ làm quan tôi suýt chết ngạt về cái mùi bản xứ của cụ. Bận sau chớ thế nữa nhé!
Cưu ông: (Ngạc nhiên) – Con nói thế ấy ư con? (Ngoảnh lại Khiếu) Hay là mày nói láo?
Khiếu: - À! Cái nhà ông cụ này cho tôi là ai?
Cử Lân: - Qu’est – ce? (Cái gì thế?)
Khiếu: - Moa lúy điếc moa anh tê dét me sừ, moa ba bồi lúy.! (Con nói rằng con là thông ngôn cho quan lớn, con không là bồi ông ta)
(Với Cưu ông) – Tôi chẳng gì cũng là thầy thông cho quan Cử tân khoa...
Cưu ông: - Thì mày cũng là đầy tớ con tao chứ gì?
Khiếu: - Đầy tớ con cụ chứ đầy tớ cụ à? Sàn vi ơ! (Đồ già bẩn)
Cử Lân: - Qu’y – a – t – il? (Gì thế?)
Khiếu: Me sừ, lúy bac mô ve me sừ. (Bẩm quan, lão nói hỗn với quan)
Cử Lân: (Nhún vai) – Qu’est-ce que cela me fait. (Hỗn thì làm gì?)
Khiếu: - (Bĩu môi) – Đấy! Cụ nghe chưa? Ứ ừ!
Cưu ông: - Con nói gì thế con? Sao không nói ngay tiếng ta cho thầy biết?
Khiếu: - Me sừ, lúy điếc me sừ i-đi-ô, bệt. (Bẩm quan lớn, ông ấy nói quan lớn là thằng ngu, là con súc vật!)
Cử Lân: - Doucement, mon cher! Je suis assez intehigent pour deviner les paroles par le mouvement des lèvres! Interprète comme il faut, fidèlement, textuelleement chaque mot, ou je te mets à la porte. (Mày nói bậy vừa chứ! Tao cũng khá thông minh mà trông mép có thể đoán được lời. Vậy phải thông ngôn cho đúng từng chữ, nếu không tao tống ra ngoài cửa.)
Khiếu: - Uẩy me sừ, moa anh tê dét phi đen me sừ. Nào cụ nói gì nữa đi. (Thưa quan lớn vâng, con là thông ngôn rất trung thành của quan lớn.)
Cưu ông: - Chả nhẽ con không biết tiếng ta hay sao? Con làm thầy bức chết.
Cử Lân: - Chết! Un peu fait cai chét! Qu’ est-ce que cela veut dire?
Khiếu: - Chết! Hơi một tý cũng chết! Thế là cái gì?
Cưu ông: - Thầy nuôi con ăn học để đỗ đạt về cho thầy nên danh nên giá, nếu con không thèm nói với thầy thế này thì thiên hạ còn coi thầy ra chi nữa, coi con ra chi nữa!
(In trong Tổng tập Văn học Việt Nam, Tập 24, Ông Tây An Nam, Nam Xương, NXB Khoa học xã hội, tr.271-273)
Ghi chú:
(1) Những dòng in nghiêng do tác giả dịch nghĩa cho bạn đọc.
(2) Nghĩa câu này Khiếu đã dịch ở câu sau. Từ đoạn này trở đi câu chữ Tây nào Khiếu đã dịch nghĩa thì tác giả không dịch nữa.
Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5 (Trình bày ngắn gọn):

Câu 1: Liệt kê ít nhất ba lời chỉ dẫn sân khấu trong đoạn trích trên.
Câu 2: Chỉ ra chi tiết sử dụng thủ pháp trào phúng trong đoạn trích trên.

Question

ÔNG TÂY AN NAM
                                                           (Trích)                                      Nam Xương
Giới thiệu: Ông Tây An Nam được Nam Xương hoàn thành năm 1930, vở hài kịch kể về chuyện một anh khá giả tên là Cử Lân được cha là Cưu Ông lo cho du học sang Pháp, khi đỗ đạt bằng Cử nhân trở về thì Lân làm như không biết tiếng Việt, khinh bỉ giống nòi, quyết nhập làng Tây. Anh không nhận cha mẹ, không về nhà mà ở thuê khách sạn vì ghê sợ sinh hoạt của người An Nam. Anh tuyên bố: “Tổ quốc tôi là Đại Pháp. Tôi người Đại Pháp”.
Đoạn trích dưới đây kể lại việc Cử Lân về thăm nhà và mang theo một đầy tớ phiên dịch tên là Khiếu.
 
Cử Lân: - C’est ici ma maison? (Đây là nhà tao à?)(1)
Cưu ông: - Ấy kìa con, con đã về! Con đã về!
Cử Lân: (Cau mặt) – Qui est ce vieux fou là! (Người già nào mà điên thế này?)
Cưu ông: - Thầy không ra đón con được, thật là bất đắc dĩ. Nhưng mẹ con đâu? Mẹ con ra đón con đó mà?
Cử Lân: - Que signifie? (Hắn nói gì thế?)
Cưu ông: - Vậy con ngồi xuống đây, xuống đây!
Cử Lân: - Veut-il par hasard me manger? (Lão muốn ăn thịt ta hay sao thế?)
Khiếu: - Me sừ, lúy điếc lúy pa pa me sừ. (Lão bảo lão là cha quan lớn)
Cử Lân: - Mon père? Oh ho ho. (Cha tao ư? Chao ơi!)
Khiếu: - Có thật cụ là bố quan cử tôi đó không?
Cưu ông: - Chao ôi! Con quên thầy rồi hay sao? Hồi con đi Tây, thầy đưa con xuống tận Hải Phòng đây mà! Tháng tháng thầy vẫn gửi tiền cho con ăn học đây mà! Ông Tham Tứ xem báo thấy tin con đỗ, bảo thầy, thầy lập tức đánh manda dây thép sang cho con để con để con về với thầy me đấy mà.
Cử Lân: (Trong khi Cưu ông nói thì ra ý nhìn, rồi nói) – Possible (ôm lấy Cưu ông mà hôn). Excuse, pa pa, je ne t’avais pas reconnu.
Khiếu: - Quan tôi xin lỗi cụ vì trước không nhận ra!
Cưu ông: (Cũng bá chặt lấy cổ Cử Lân, rồi ấn xuống ghế, bảo ngồi) – Con đi lâu về thường quên thật. Thôi thầy chả bắt lỗi con đâu? Ngồi xuống đây!
Cử Lân: (Sẽ đẩy Cưu ông ra) – Oh pouf! Il m’étouffe avec son odeur indigène! Dis – lui de ne plus recommencer, je te’prie! (Cầm mùi xoa phe phẩy trước mũi)
Khiếu: - Cụ ạ, cụ làm quan tôi suýt chết ngạt về cái mùi bản xứ của cụ. Bận sau chớ thế nữa nhé!
Cưu ông: (Ngạc nhiên) – Con nói thế ấy ư con? (Ngoảnh lại Khiếu) Hay là mày nói láo?
Khiếu: - À! Cái nhà ông cụ này cho tôi là ai?
Cử Lân: - Qu’est – ce? (Cái gì thế?)
Khiếu: - Moa lúy điếc moa anh tê dét me sừ, moa ba bồi lúy.! (Con nói rằng con là thông ngôn cho quan lớn, con không là bồi ông ta)
                 (Với Cưu ông) – Tôi chẳng gì cũng là thầy thông cho quan Cử tân khoa...
Cưu ông: - Thì mày cũng là đầy tớ con tao chứ gì?
Khiếu: - Đầy tớ con cụ chứ đầy tớ cụ à? Sàn vi ơ! (Đồ già bẩn)
Cử Lân: - Qu’y – a – t – il? (Gì thế?)
Khiếu: Me sừ, lúy bac mô ve me sừ. (Bẩm quan, lão nói hỗn với quan)
Cử Lân: (Nhún vai) – Qu’est-ce que cela me fait. (Hỗn thì làm gì?)
Khiếu: - (Bĩu môi) – Đấy! Cụ nghe chưa? Ứ ừ!
Cưu ông: - Con nói gì thế con? Sao không nói ngay tiếng ta cho thầy biết?
Khiếu: - Me sừ, lúy điếc me sừ i-đi-ô, bệt. (Bẩm quan lớn, ông ấy nói quan lớn là thằng ngu, là con súc vật!)
Cử Lân: - Doucement, mon cher! Je suis assez intehigent pour deviner les paroles par le mouvement des lèvres! Interprète comme il faut, fidèlement, textuelleement chaque mot, ou je te mets à la porte. (Mày nói bậy vừa chứ! Tao cũng khá thông minh mà trông mép có thể đoán được lời. Vậy phải thông ngôn cho đúng từng chữ, nếu không tao tống ra ngoài cửa.)
Khiếu: - Uẩy me sừ, moa anh tê dét phi đen me sừ. Nào cụ nói gì nữa đi. (Thưa quan lớn vâng, con là thông ngôn rất trung thành của quan lớn.)
Cưu ông: - Chả nhẽ con không biết tiếng ta hay sao? Con làm thầy bức chết.
Cử Lân: - Chết! Un peu fait cai chét! Qu’ est-ce que cela veut dire?
Khiếu: - Chết! Hơi một tý cũng chết! Thế là cái gì?
Cưu ông: - Thầy nuôi con ăn học để đỗ đạt về cho thầy nên danh nên giá, nếu con không thèm nói với thầy thế này thì thiên hạ còn coi thầy ra chi nữa, coi con ra chi nữa!
(In trong Tổng tập Văn học Việt Nam, Tập 24, Ông Tây An Nam, Nam Xương, NXB Khoa học xã hội, tr.271-273)
Ghi chú:
(1) Những dòng in nghiêng do tác giả dịch nghĩa cho bạn đọc.
(2) Nghĩa câu này Khiếu đã dịch ở câu sau. Từ đoạn này trở đi câu chữ Tây nào Khiếu đã dịch nghĩa thì tác giả không dịch nữa.
Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5 (Trình bày ngắn gọn):

Câu 1: Liệt kê ít nhất ba lời chỉ dẫn sân khấu trong đoạn trích trên.
Câu 2: Chỉ ra chi tiết sử dụng thủ pháp trào phúng trong đoạn trích trên.

Accepted Answer

câu 5: . Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.
Phương thức biểu đạt chính: tự sự.
. Chỉ ra yếu tố miêu tả trong đoạn trích.
Yếu tố miêu tả: cử lân cau mặt; khiếu bĩu môi.
. Liệt kê các kiểu câu trần thuật đơn có trong đoạn trích.
Các kiểu câu trần thuật đơn có trong đoạn trích:
- Câu trần thuật đơn có từ "là":
+ Cử Lân: - C’est ici ma maison?
+ Khiếu: - Me sừ, lúy điếc lúy pa pa me sừ.
+ Khiếu: - Quan tôi xin lỗi cụ vì trước không nhận ra!
+ Khiếu: - Cụ ạ, cụ làm quan tôi suýt chết ngạt về cái mùi bản xứ của cụ. Bận sau chớ thế nữa nhé!
+ Khiếu: - Tôi chẳng gì cũng là thầy thông cho quan lớn...
- Câu trần thuật đơn không có từ "là" :
+ Cử Lân: - Qui est ce vieux fou là!
+ Khiếu: - Có thật cụ là bố quan cử tôi đó không?
+ Khiếu: - Moa lúy điếc moa anh tê dét me sừ, moa ba bồi luý.
+ Khiếu: - Đấy! Cụ nghe chưa? Ứ ừ!
+ Khiếu: - Uẩy me sừ, moa anh tê dét phi den me sừ.
+ Khiếu: - Nào cụ nói gì nữa đi.
+ Khiếu: - Un peu fait cai chét! Qu' est-ce que cela veut dire?
+ Khiếu: - Chết! Hơi một tí cũng chết! Thế là cái gì?
+ Khiếu: - Thầy nuôi con ăn học để đỗ đạt về cho thầy nên danh nên giá, nếu con không thèm nói với thầy thế này thì thiên hạ còn coi thầy ra chi nưã, coi con ra chi nưã!

câu 1: Lời chỉ dẫn sân khấu là những hướng dẫn về hành động, biểu cảm, trang phục,... của diễn viên trên sân khấu. Trong đoạn trích "Ông Tây An Nam", có ba lời chỉ dẫn sân khấu đáng chú ý:
- Cử Lân: "C'est ici ma maison?" (Đây là nhà tao à?)
- Cưu Ông: "Ấy kìa con, con đã về!"
- Cử Lân: "(Cau mặt)"
Những lời chỉ dẫn này giúp khán giả hiểu rõ hơn về tâm trạng, thái độ của các nhân vật. Cử Lân tỏ ra ngạc nhiên, thậm chí là khó chịu khi gặp lại cha mình. Cưu Ông vui mừng khôn xiết khi con trai trở về. Cử Lân cau mặt khi bị cha mắng mỏ. Những lời chỉ dẫn sân khấu này góp phần tạo nên sự hấp dẫn cho vở kịch, đồng thời giúp khán giả dễ dàng theo dõi nội dung câu chuyện.

câu 2: Chi tiết sử dụng thủ pháp trào phúng trong đoạn trích trên: Cử Lân về thăm nhà nhưng không chịu chào hỏi, xưng hô thân mật với cha mẹ mình mà luôn tỏ thái độ xa cách, khinh khỉnh, thậm chí còn gọi cha mẹ mình là "mầy", "tao".

ÔNG TÂY AN NAM (Trích) Nam Xương Giới thiệu: Ông Tây An Nam được Nam Xương hoàn thành năm 1930, vở hài kịch kể về chuyện một anh khá giả tên là Cử Lân được cha là Cưu Ông lo cho du học sang Pháp, khi...