Câu 1 Tóm tắt các sự kiện chính trong đoạn trích: Đan Thiềm phát hiện Vũ Như Tô đang gặp nạn liền vội vã đến cứu nhưng không kịp. Bà khẩn khoản nhờ Kim Phượng đưa Vũ Như Tô đi trốn. Còn bà ở lại chịu chết thay để bảo toàn tính mạng cho hai người. Quân khởi loạn kéo đến, chúng đốt lửa thiêu rụi Cửu Trùng Đài. Khi trở về, Kim Phượng và Đan Thiềm đều đã chết cháy. Vũ Như Tô đau đớn, tuyệt vọng, ông tự tay châm lửa đốt Cửu Trùng Đài. Nhận xét về diễn biến của các sự kiện: Các sự việc xảy ra liên tiếp, dồn dập khiến câu chuyện càng thêm hấp dẫn. Đồng thời cũng đẩy mâu thuẫn lên cao trào, đỉnh điểm. Câu 2 Tình huống kịch: Vũ Như Tô bị bắt vì tội xây Cửu Trùng Đài làm hao tiền, tốn của, sức dân lao đao. Phản ứng, hành động của các nhân vật: - Đan Thiềm: + Khẩn khoản nhờ Kim Phượng đưa Vũ Như Tô đi trốn. + Ở lại chịu chết thay để bảo toàn tính mạng cho hai người. → Là người thông minh, sắc sảo, hiểu rõ lẽ đời. - Vũ Như Tô: + Đau đớn, tuyệt vọng, ông tự tay châm lửa đốt Cửu Trùng Đài. → Là người tài hoa, có lý tưởng đẹp đẽ nhưng lại xa rời thực tế. - Ngô Hạch: + Ra lệnh đốt Cửu Trùng Đài. + Đuổi hết thợ thuyền về quê. → Là người đứng đầu quân khởi loạn, quyết liệt tiêu diệt Vũ Như Tô. - Lê Trung Mại: + Ra lệnh chém đầu Vũ Như Tô. + Đốt Cửu Trùng Đài. → Là người trung thành với vua, sẵn sàng hy sinh vì lợi ích quốc gia. - Kim Phượng: + Không muốn bỏ rơi Vũ Như Tô. + Bị quân khởi loạn đánh đập dã man. → Là người phụ nữ xinh đẹp, quyến rũ nhưng lại yếu đuối, thiếu bản lĩnh. - Lê Tương Dực: + Xây dựng Cửu Trùng Đài để hưởng lạc. + Bị quân khởi loạn giết chết. → Là vị vua tàn bạo, hoang dâm. - Cửu Trùng Đài: + Được xây dựng bằng mồ hôi, nước mắt của nhân dân. + Bị đốt cháy tan tành. → Biểu tượng cho ước mơ cao đẹp của Vũ Như Tô và sự tàn bạo của Lê Tương Dực. Qua đó, ta thấy được số phận bi thảm của những con người tài hoa, đức độ; đồng thời cũng là lời cảnh tỉnh cho những ai chỉ biết theo đuổi lý tưởng mà quên mất thực tại. Câu 3 Xung đột chính trong đoạn trích là xung đột giữa khát vọng sáng tạo cái đẹp chân chính của Vũ Như Tô với quyền lợi của nhân dân. Dựa vào các chi tiết sau đây để xác định xung đột: - Vua sai Vũ Như Tô thiết kế và xây dựng Cửu Trùng Đài để tổ chức tiệc mừng chiến thắng. - Nhân dân phải đóng thuế nặng nề để phục vụ cho công trình. - Thợ thuyền phải làm việc vất vả, cực nhọc suốt ngày đêm. - Cuối cùng, Cửu Trùng Đài bị đốt cháy tan tành, Vũ Như Tô cũng bị giết chết. Câu 4 Diễn biến tâm trạng của Vũ Như Tô được thể hiện qua các lời thoại: - Lời độc thoại nội tâm: "Ta đã bán mình cho nghệ thuật... Ta đã hi sinh tất cả cho nghệ thuật..." → Thể hiện nỗi đau khổ, tuyệt vọng của Vũ Như Tô khi nhận ra rằng mình đã lầm lỡ. - Lời thoại với Đan Thiềm: "Tôi đã phạm tội lớn... Tôi không xứng đáng sống trên đời này nữa..." → Thể hiện sự ăn năn, hối hận của Vũ Như Tô. - Lời thoại với Kim Phượng: "Ta sẽ chết cùng Cửu Trùng Đài..." → Thể hiện quyết tâm của Vũ Như Tô. Qua đó, ta thấy được Vũ Như Tô là một người tài hoa, có lý tưởng đẹp đẽ nhưng lại xa rời thực tế. Ông đã đặt cái tôi lên trên cái ta, chỉ biết theo đuổi lý tưởng của riêng mình mà không quan tâm đến lợi ích của nhân dân. Câu 5 Hình tượng Cửu Trùng Đài trong vở kịch có ý nghĩa: - Biểu tượng cho ước mơ cao đẹp của Vũ Như Tô: Xây dựng một công trình kiến trúc vĩ đại, trường tồn với thời gian. - Biểu tượng cho sự tàn bạo của Lê Tương Dực: Xây dựng Cửu Trùng Đài để hưởng lạc, bóc lột nhân dân. - Biểu tượng cho sự bất hạnh của nhân dân: Phải đóng thuế nặng nề, phải làm việc vất vả, cực nhọc để phục vụ cho công trình. Những phản ứng khác nhau của các nhân vật khi Cửu Trùng Đài bị đốt cháy: - Vũ Như Tô: Tuyệt vọng, đau đớn, ông tự tay châm lửa đốt Cửu Trùng Đài. - Đan Thiềm: Chết cháy cùng Cửu Trùng Đài. - Kim Phượng: Chết cháy cùng Cửu Trùng Đài. - Ngô Hạch: Ra lệnh đốt Cửu Trùng Đài. - Lê Trung Mại: Ra lệnh chém đầu Vũ Như Tô. - Lê Tương Dực: Bị quân khởi loạn giết chết. Qua đó, ta thấy được sự bất lực của con người trước sức mạnh của hoàn cảnh. Câu 6 Vở kịch gợi cho ta suy nghĩ về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, giữa lý tưởng và thực tế, giữa cá nhân và lịch sử. Nghệ thuật cần phải gắn bó với cuộc sống, phục vụ cho lợi ích của nhân dân. Lý tưởng cần phải phù hợp với thực tế, tránh xa rời thực tế. Cá nhân cần phải hòa nhập với cộng đồng, không nên quá chú trọng đến lợi ích cá nhân mà quên mất lợi ích chung. Câu 7 Trong lời đề tựa kịch Vũ Như Tô, Nguyễn Huy Tưởng viết: "Than ôi! Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải? Ta chẳng biết". Lời đề tựa này cho thấy thái độ băn khoăn, day dứt của tác giả đối với các nhân vật trong vở kịch. Tác giả không biết ai đúng, ai sai, ai đáng thương, ai đáng trách. Qua đó, ta thấy được sự phức tạp, đa chiều của vấn đề được đặt ra trong vở kịch.