Số dư bộ phận là gì? Phân biệt số dư đảm phí và số dư bộ phận? Số dư bộ phận có ý nghĩa như thế nào trong phân tích báo cáo bộ phận? Cho ví dụ minh họa?

Số dư bộ phận là một chỉ tiêu tài chính phản ánh hiệu quả hoạt động của một bộ phận trong doanh nghiệp. Nó bao gồm doanh thu, chi phí và lợi nhuận của bộ phận đó, giúp nhà quản trị đánh giá khả năng sinh lời và đóng góp của bộ phận vào tổng thể hoạt động của doanh nghiệp. **Phân biệt số dư đảm phí và số dư bộ phận:** 1. **Số dư đảm phí (Contribution Margin)**: Là chênh lệch giữa doanh thu và chi phí biến đổi, thể hiện khả năng của sản phẩm hoặc dịch vụ trong việc đóng góp vào việc trang trải chi phí cố định và tạo ra lợi nhuận. Số dư đảm phí có thể được tính cho từng sản phẩm hoặc cho toàn bộ sản phẩm. 2. **Số dư bộ phận**: Là tổng hợp doanh thu, chi phí và lợi nhuận của một bộ phận cụ thể trong doanh nghiệp. Nó không chỉ bao gồm chi phí biến đổi mà còn có thể bao gồm cả chi phí cố định liên quan đến bộ phận đó. **Ý nghĩa của số dư bộ phận trong phân tích báo cáo bộ phận:** Số dư bộ phận giúp nhà quản trị đánh giá hiệu quả hoạt động của từng bộ phận, từ đó đưa ra quyết định về việc đầu tư, cắt giảm hoặc phát triển bộ phận nào. Nó cũng giúp xác định các bộ phận có lợi nhuận cao và thấp, từ đó tối ưu hóa nguồn lực và chiến lược kinh doanh. **Ví dụ minh họa:** Giả sử một công ty sản xuất có hai bộ phận: bộ phận A và bộ phận B. - **Bộ phận A**: - Doanh thu: 1.000.000 đồng - Chi phí biến đổi: 600.000 đồng - Chi phí cố định: 200.000 đồng - Số dư đảm phí: 1.000.000 - 600.000 = 400.000 đồng - Số dư bộ phận: 1.000.000 - 600.000 - 200.000 = 200.000 đồng - **Bộ phận B**: - Doanh thu: 800.000 đồng - Chi phí biến đổi: 500.000 đồng - Chi phí cố định: 150.000 đồng - Số dư đảm phí: 800.000 - 500.000 = 300.000 đồng - Số dư bộ phận: 800.000 - 500.000 - 150.000 = 150.000 đồng Từ ví dụ trên, nhà quản trị có thể thấy rằng bộ phận A có số dư bộ phận cao hơn bộ phận B, cho thấy bộ phận A hoạt động hiệu quả hơn trong việc tạo ra lợi nhuận.