bài 120: . Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích?. Theo tác giả, sự khiêm tốn thể hiện qua hành động nào của hai cậu bé?. Anh/chị hiểu thế nào về ý kiến: "người thích khoe khoang giống như ván bài lậtngửa, chẳng còn bí mật nào để giữ lại nữa"?. Vì sao tác giả cho rằng: "sự khiêm tốn khác với sự dối lòng"?. Thông điệp nào trong đoạn trích có ý nghĩa nhất với anh chị? Vì sao?. Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ về vai trò của đức tính khiêm tốn đối với mỗi con người.
câu 1: Văn bản trên thuộc kiểu văn bản nghị luận xã hội.
câu 2: (8 điểm):
Theo tác giả, sự khiêm tốn đem đến "sức mạnh ngầm" nào cho người sở hữu nó?
(12 điểm):
Anh/chị hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý kiến sau:
"Khiêm tốn không phải là tự hạ thấp mình mà là biết đánh giá đúng con người thật của mình".
Đáp án chi tiết:
. Theo tác giả, sự khiêm tốn đem lại sức mạnh ngầm cho người sở hữu nó đó là:
+ Sức mạnh để vượt qua khó khăn và thử thách trong cuộc sống.
+ Sức mạnh để thành công.
+ Sức mạnh để tạo ra những mối quan hệ tốt đẹp.
+ Sức mạnh để trở nên vĩ đại.
. Đoạn văn mẫu tham khảo:
Trong xã hội hiện nay, khi chúng ta đang dần hòa nhập vào thế giới thì mỗi cá nhân đều cần có những phẩm chất tốt đẹp để cống hiến cho đất nước. Một trong những đức tính tốt đẹp mà chúng ta cần có đó là khiêm tốn. Khiêm tốn được hiểu là thái độ không tự đề cao mình, đánh giá đúng mực về bản thân, luôn hướng tới cái hay, cái đẹp, cái đúng mà không khoe khoang tự phụ. Người có lòng khiêm tốn sẽ biết cách lắng nghe, tiếp thu ý kiến của người khác để hoàn thiện bản thân mình nhiều hơn. Họ cũng là những người biết nhìn nhận thực tế, đánh giá đúng năng lực của bản thân từ đó đưa ra những quyết định, hành động thiết thực. Thái độ khiêm tốn còn khiến mọi người yêu mến, kính trọng bởi vậy mà các mối quan hệ xã hội cũng trở nên tốt đẹp hơn. Khi chúng ta khiêm tốn, chúng ta sẽ biết cách tôn trọng người khác, lắng nghe câu chuyện của họ và chia sẻ với họ. Điều này sẽ khiến cho tình cảm giữa con người với nhau thêm gắn bó, bền chặt hơn. Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay vẫn còn có nhiều người có tính kiêu căng, ngạo mạn, tự cao. Lại có những người tự ti, xem nhẹ bản thân mình,... Những người này thường khó nhận được sự tin tưởng và hợp tác từ người khác. Là học sinh, em nhận thấy mình cần rèn luyện đức tính khiêm tốn ngay từ những việc nhỏ bé như lễ phép với thầy cô giáo, giúp đỡ bố mẹ công việc nhà,... Mỗi người chỉ được sống một lần, hãy sống sao cho thật xứng đáng.
câu 3: Trong đoạn (1), việc tác giả hình dung về câu chuyện cậu bé khiêm tốn và cậu bé khoác lác có tác dụng:
+ Giúp cho người đọc dễ dàng hình dung được nội dung của hai câu chuyện, từ đó hiểu rõ hơn ý nghĩa mà tác giả muốn truyền tải.
+ Tạo nên sự hấp dẫn, lôi cuốn cho bài viết, khiến người đọc cảm thấy thú vị và muốn tiếp tục theo dõi.
câu 4: (8 điểm): Từ nội dung của phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của anh chị về ý nghĩa của lòng khiêm tốn trong cuộc sống.
(12 điểm): Phân tích hình tượng nhân vật Phương Định trong truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê để thấy được vẻ đẹp tâm hồn và lí tưởng cao cả của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ ác liệt nhất.
Đáp án chi tiết:
:
* Hình thức:
- Đoạn văn nghị luận xã hội khoảng 200 chữ
- Đảm bảo bố cục chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu...
* Nội dung: Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo các yêu cầu sau:
- Giải thích: Khiêm tốn là thái độ đúng mực trong việc đánh giá bản thân mình, không tự mãn, tự kiêu, không tự cho mình là hơn người khác. Người có lòng khiêm tốn luôn luôn thể hiện thái độ hòa nhã, nhún nhường trong văn hóa ứng xử; biết tôn trọng bản thân mình và tôn trọng người khác.
- Bàn luận:
+ Biểu hiện của lòng khiêm tốn: Biết lắng nghe ý kiến của người khác dù mình có tài năng hay thành công. Không khoe khoang, tự phụ, tự cao về những gì mình đã đạt được mà luôn coi đó là hành trang để phấn đấu vươn lên. Luôn nhìn nhận vấn đề ở nhiều góc độ, quan điểm khác nhau để tìm ra chân lý khách quan. Có tinh thần ham học hỏi, cầu tiến bộ.
+ Ý nghĩa của lòng khiêm tốn: Giúp con người hoàn thiện nhân cách, tạo nên sự gần gũi, thân thiện, được mọi người yêu mến, kính trọng. Tạo điều kiện cho sự hợp tác trong công việc, thúc đẩy mối quan hệ giữa cá nhân với tập thể. Là cơ sở để mỗi người không ngừng rèn luyện, trau dồi tri thức và kinh nghiệm thực tế, góp phần nâng cao hiệu quả công tác.
+ Mở rộng: Phê phán những kẻ thiếu khiêm tốn như: Tự cao, tự đại, kiêu căng, ngạo mạn, ảo tưởng về bản thân mình...
- Bài học nhận thức và hành động: Mỗi chúng ta phải luôn biết khiêm tốn, không ngừng học hỏi, rèn luyện để trở thành người có ích cho gia đình và xã hội.
:
a. Yêu cầu kĩ năng:
- Nắm vững phương pháp làm bài văn nghị luận văn học.
- Bố cục rõ ràng, mạch lạc.
- Văn viết giàu cảm xúc, diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
b. Yêu cầu về kiến thức:
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau song cần đáp ứng được các ý cơ bản sau:
* Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, nhân vật.
* Cảm nhận về nhân vật Phương Định qua ba phương diện:
- Hoàn cảnh sống và chiến đấu:
+ Sống và chiến đấu trên cao điểm của vùng trọng điểm ở Seno, nơi tập trung nhiều bom đạn, sự sống và cái chết tranh giành nhau từng li một.
+ Công việc đặc biệt nguy hiểm: Chạy trên cao điểm đánh phá của máy bay địch. Nhiệm vụ của cô vô cùng khó khăn và gian khổ, đòi hỏi tính tỉ mỉ và sự chính xác cao.
=> Hoàn cảnh sống và chiến đấu đầy khó khăn, gian khổ, khắc nghiệt, thử thách lớn lao.
- Vẻ đẹp tâm hồn:
+ Cô mang trong mình trái tim nhiệt huyết của tuổi trẻ, sẵn sàng hi sinh vì quê hương, đất nước.
+ Cô có tình đồng chí, đồng đội sâu sắc, gắn bó.
+ Cô có tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh tế.
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
+ Ngôi kể thứ nhất, người kể chuyện cũng là nhân vật chính.
+ Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc.
+ Ngôn ngữ tự nhiên, trẻ trung, nữ tính.
c. Điểm số:
- Điểm 11 - 12: Đáp ứng tốt các yêu cầu trên. Hành văn trong sáng, có cảm xúc, có sức thuyết phục, ít mắc lỗi.
- Điểm 9 - 10: Đáp ứng khá tốt các yêu cầu trên. Hành văn trong sáng, có cảm xúc, có sức thuyết phục, còn vài lỗi nhỏ về diễn đạt.
- Điểm 7 - 8: Đáp ứng cơ bản các yêu cầu trên. Hành văn trong sáng, còn mắc vài lỗi về diễn đạt.
- Điểm 5 - 6: Hiểu sơ sài yêu cầu của đề, còn mắc lỗi diễn đạt, dùng từ, đặt câu.
- Điểm 3 - 4: Bài làm quá sơ sài, chưa phân tích được nhân vật, mắc nhiều lỗi diễn đạt, dùng từ, đặt câu.
- Điểm 1 - 2: Chưa hiểu hoặc không trả lời được câu hỏi của đề bài, mắc quá nhiều lỗi diễn đạt, dùng từ, đặt câu.
- Điểm 0: Bỏ giấy trắng.
câu 5: Thông điệp mà em rút ra từ bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải đó là hãy sống cống hiến, sống có ích cho cuộc đời này. Mỗi người đều cần phải biết yêu thương và trân trọng những vẻ đẹp bình dị của quê hương đất nước. Hãy luôn giữ trong tim một tình yêu tha thiết đối với Tổ quốc thân yêu.