Giải bài tập về ảnh hưởng của nước đến sự sinh trưởng, phát triển của thực vật:
a) So sánh tỉ lệ trung bình giữa khối lượng rễ với khối lượng thân và lá ở cách 1 và cách 2. Giải thích:
Kết quả dự đoán:
- Cách 1 (1 cây/chậu): Cây được trồng riêng rẽ, không phải cạnh tranh với các cây khác về nước và chất dinh dưỡng, nên cây sẽ phát triển cân đối giữa rễ, thân, và lá. Tỉ lệ khối lượng rễ/thân và lá sẽ nhỏ hơn so với cách 2.
- Cách 2 (20 cây/chậu):
Khi có nhiều cây trong cùng một chậu, cây sẽ phải cạnh tranh nước và chất dinh dưỡng với các cây khác. Để đáp ứng nhu cầu hút nước trong điều kiện cạnh tranh, cây sẽ phát triển bộ rễ nhiều hơn để hấp thu tối đa nước và chất dinh dưỡng. Tỉ lệ khối lượng rễ/thân và lá sẽ lớn hơn so với cách 1.
Giải thích:
- Trong điều kiện ít cạnh tranh (cách 1), cây không cần phát triển nhiều rễ mà ưu tiên phát triển phần thân và lá để thực hiện quang hợp.
- Trong điều kiện cạnh tranh (cách 2), cây phải phát triển bộ rễ mạnh mẽ hơn để hấp thụ đủ nước và chất dinh dưỡng từ đất.
b) Các vai trò của nước đối với thực vật:
Thành phần cấu tạo cơ thể:
- Nước chiếm từ 70-90% khối lượng tươi của các tế bào thực vật.
- Nước là dung môi giúp hòa tan các chất cần thiết cho hoạt động sống.
Quang hợp:
- Nước là nguyên liệu trực tiếp trong quá trình quang hợp, cung cấp hydro để tổng hợp glucose và giải phóng oxy.
Điều chỉnh nhiệt độ:
- Nước giúp thực vật điều hòa nhiệt độ qua quá trình thoát hơi nước ở lá.
Vận chuyển chất dinh dưỡng:
- Nước đóng vai trò làm môi trường vận chuyển chất dinh dưỡng từ rễ đến thân và lá, đồng thời vận chuyển sản phẩm quang hợp đến các bộ phận khác của cây.
Tăng trưởng và duy trì hình dạng:
- Nước giúp duy trì áp suất trương trong tế bào, giữ cho thực vật không bị héo và hỗ trợ sự tăng trưởng của mô.
Thúc đẩy các phản ứng sinh hóa:
- Nước là môi trường cho các phản ứng sinh hóa trong tế bào thực vật.
Kết luận:
Thí nghiệm trên cho thấy ảnh hưởng của điều kiện cạnh tranh (nước và dinh dưỡng) đến sự sinh trưởng và phát triển của thực vật, đồng thời nhấn mạnh vai trò quan trọng của nước trong các hoạt động sống của cây.