Bàn về thơ phó giáo sư tiến sĩ lê Quang Hưng viết khi nhàn hơn thành thực đi đến tận lòng mình thì sẽ gặp trái tim nhân loại sẽ chạm tới nỗi lòng của bao người dường như thơ càng riêng thì lại càng dễ...

Bàn về thơ, Phó Giáo sư Tiến sĩ Lê Quang Hưng đã có những chia sẻ rất sâu sắc: "Khi nhàn rỗi hơn, thành thực đi đến tận lòng mình thì sẽ gặp trái tim nhân loại. Sẽ chạm tới nỗi lòng của bao người". Ý kiến này gợi cho chúng ta nhiều suy nghĩ về mối quan hệ giữa cái riêng và cái chung trong thơ ca.

Trước hết, cần hiểu rõ khái niệm "cái riêng" và "cái chung" là gì? Cái riêng là những điều thuộc về cá nhân mỗi con người, mang tính chất độc đáo, không lặp lại. Còn cái chung là những điều thuộc về cộng đồng, xã hội, mang tính phổ biến, được mọi người thừa nhận. Trong thơ ca, sự kết hợp hài hòa giữa cái riêng và cái chung tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt. Thơ ca phải phản ánh được những vấn đề chung của cuộc sống, nhưng cũng phải thể hiện được tiếng nói riêng của tác giả.

Ý kiến của Phó Giáo sư Tiến sĩ Lê Quang Hưng khẳng định rằng, khi nhà thơ thành thực đi đến tận lòng mình, tức là khai thác những cảm xúc, suy nghĩ chân thật nhất của bản thân, thì sẽ gặp được trái tim nhân loại - những tâm tư, tình cảm chung của con người. Điều này hoàn toàn đúng đắn. Bởi vì, mỗi con người đều có những trải nghiệm, cảm xúc riêng biệt. Khi nhà thơ thành thực đi đến tận lòng mình, họ sẽ bộc lộ được những suy nghĩ, cảm xúc ấy một cách chân thật nhất. Những cảm xúc, suy nghĩ đó, dù là riêng tư, nhưng lại có thể chạm đến trái tim của bao người bởi nó mang tính nhân văn, nhân đạo. Ví dụ, bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải là một minh chứng điển hình. Bài thơ thể hiện niềm yêu đời, khát vọng cống hiến của tác giả trước mùa xuân đất nước. Đây là một cảm xúc chung của con người, nhưng lại được Thanh Hải thể hiện một cách rất riêng, qua những hình ảnh thơ đẹp đẽ, giàu sức biểu cảm.

Tuy nhiên, nếu chỉ dừng lại ở việc khai thác cái riêng mà bỏ quên cái chung thì thơ ca sẽ trở nên cô lập, tách biệt với thế giới bên ngoài. Nhà thơ cần biết kết nối những cảm xúc, suy nghĩ riêng tư của mình với những vấn đề chung của cuộc sống. Chỉ khi đó, thơ ca mới có thể lan tỏa, chạm đến trái tim của bao người. Ví dụ, bài thơ "Đất Nước" của Nguyễn Khoa Điềm là một ví dụ điển hình. Bài thơ thể hiện tình yêu quê hương, đất nước của tác giả, nhưng lại được thể hiện qua những hình ảnh, chi tiết cụ thể, sinh động, gắn liền với cuộc sống của người dân Việt Nam. Nhờ vậy, bài thơ đã chạm đến trái tim của bao người, khơi dậy lòng yêu nước, tự hào dân tộc.

Như vậy, có thể thấy rằng, cái riêng và cái chung là hai yếu tố song hành, bổ sung cho nhau trong thơ ca. Một bài thơ hay là bài thơ vừa thể hiện được những vấn đề chung của cuộc sống, vừa thể hiện được tiếng nói riêng của tác giả. Để làm được điều này, nhà thơ cần có vốn sống phong phú, trải nghiệm sâu sắc, cùng với khả năng sáng tạo nghệ thuật tài ba.