CHUYỆN GÃ TRÀ ĐỒNG GIÁNG SINH
(Trà đồng giáng đản lục)
Dương Đức Công tên là Tạc, người phủ Thường Tín1 xứ Sơn Nam. Dưới triều vua
Huệ Tông2 nhà Lý, ông làm quan coi việc hình án trấn Tuyên Quang3 xét rõ mọi điều oan
khuất, khiến các vụ án đều được công bằng. Vì sự nhân từ phúc hậu, người thời bấy giờ
gọi là Đức công. Năm 50 tuổi, Đức công vẫn không có con trai, chợt bị ốm nặng rồi chết,
hồi lâu lại tỉnh bảo với mọi người rằng:
- Ta vừa đến một chỗ thành đèn vách sắt, toan bước chân vào thì có một viên chức
ngăn lại. Viên ấy dẫn ta đi sang phía hữu, thấy có những cửa đỏ biển son. Vén áo đi vào
cửa này thì thấy san sát những tòa rộng dẫy dài, có đến hơn trăm người thắt đai đứng hầu
sau trước. Giữa có hai vị mặc áo bào tía ngồi đối diện nhau ở bên một cái án, đưa mắt cho viên chức kia bảo lấy sổ son của họ Dương ra xem, một lát hai vị cùng nhìn nhau bảo
rằng:
- Dương gian thật không có người nào được thế, cứu sống cho mọi người nhiều lắm.
Chỉ tiếc hưởng tuổi không dài và dòng sau không người nối dõi. Người như thế mà không
biểu dương thì làm sao khuyến khích cho kẻ khác được; ta sẽ phải tâu lên Thượng đế.
Bèn truyền cho Đức công hẵng xuống tạm nghỉ ở cái hành lang phía đông. Chừng
độ nửa ngày, hai vị ấy lại sai dẫn Đức công vào, bảo rằng:
- Nhà ngươi ngày thường vốn có tiếng là người lương thiện. Thượng đế khen ngợi,
ban cho một người con trai tốt và cho sống lâu thêm hai kỷ4 nữa. Nên mau về đi mà cố
gắng làm thêm điều âm đức, đừng bảo là trên cõi minh minh không biết gì đến.
Đoạn sai viên chức kia dẫn về. Khi ra khỏi cửa, Dương hỏi rằng:
- Chẳng hay đây là dinh tòa nào? Ai là chủ trương và coi giữ công việc gì?
Viên chức ấy nói:
- Đây là một tòa trong 24 tòa ở Phong Đô5 ; phàm người mới chết đều phải qua cả.
Người nào tên ghi ở sổ son, may ra còn có khi sống mà về được, chứ đã tên ghi sổ mực thì
chẳng còn có mong gì. Nếu ông không phải là người xưa nay hết lòng làm việc thiện thì
cũng khó bề thoát được.
Bèn cùng nhau chia tay từ biệt, rồi ông bừng tỉnh như một giấc chiêm bao.
Bà vợ cũng nói là đêm qua lúc cuối canh một, có ngôi sao nhỏ rơi vào lòng, lòng
bỗng thấy rung động. Rồi bà có mang đủ ngày tháng sinh ra được một cậu con trai, đặt
tên cho là Thiên Tích. Tính Thiên Tích thích uống trà lắm, thường tự ví mình như Lư Đồng
Lục Vũ6 đời xưa. Song thiên tư lỗi lạc, học vấn rộng rãi, phàm sách vở văn chương cổ kim,
không cái gì là không thông thuộc. Đức công mừng mà rằng:
- Thế là ta có dòng giống rồi!
Bèn chuyên đem những nghĩa lý chân chính dạy con. Sau đó 24 năm, ông mắc bệnh
mà mất, Thiên Tích thương xót rất mực; xa gần ai nấy đều cảm động.
(Nguyễn Dữ, in trong Truyền kỳ Mạn lục, NXB Văn học)
Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5:
Câu 1(0,5 điểm). . Xác định thể loại và phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.
Câu 2. (1 điểm). Trong câu chuyện trên, nhân vật Đức Công được khắc họa ở những
không gian nào? Qua đó em có nhận xét gì về đặc điểm của không gian trong truyện
truyền kì?
Câu 3. (1 điểm). Tìm hai yếu tố kì ảo trong truyện ? Các yếu tố kì ảo đó có ý nghĩa, vai
trò gì trong truyện?
Câu 4. (0,5 điểm). Tìm một từ Hán Việt có yếu tố "nhân" được dùng với nghĩa như trong
từ “nhân từ”. Giải nghĩa từ đó?
Câu 5. (1 điểm). Từ câu chuyện trên, em rút ra được những bài học ý nghĩa gì cho bản
thân?

Question

CHUYỆN GÃ TRÀ ĐỒNG GIÁNG SINH
(Trà đồng giáng đản lục)
Dương Đức Công tên là Tạc, người phủ Thường Tín1 xứ Sơn Nam. Dưới triều vua 
Huệ Tông2 nhà Lý, ông làm quan coi việc hình án trấn Tuyên Quang3 xét rõ mọi điều oan 
khuất, khiến các vụ án đều được công bằng. Vì sự nhân từ phúc hậu, người thời bấy giờ 
gọi là Đức công. Năm 50 tuổi, Đức công vẫn không có con trai, chợt bị ốm nặng rồi chết, 
hồi lâu lại tỉnh bảo với mọi người rằng:
- Ta vừa đến một chỗ thành đèn vách sắt, toan bước chân vào thì có một viên chức 
ngăn lại. Viên ấy dẫn ta đi sang phía hữu, thấy có những cửa đỏ biển son. Vén áo đi vào 
cửa này thì thấy san sát những tòa rộng dẫy dài, có đến hơn trăm người thắt đai đứng hầu 
sau trước. Giữa có hai vị mặc áo bào tía ngồi đối diện nhau ở bên một cái án, đưa mắt cho viên chức kia bảo lấy sổ son của họ Dương ra xem, một lát hai vị cùng nhìn nhau bảo 
rằng:
- Dương gian thật không có người nào được thế, cứu sống cho mọi người nhiều lắm. 
Chỉ tiếc hưởng tuổi không dài và dòng sau không người nối dõi. Người như thế mà không 
biểu dương thì làm sao khuyến khích cho kẻ khác được; ta sẽ phải tâu lên Thượng đế.
Bèn truyền cho Đức công hẵng xuống tạm nghỉ ở cái hành lang phía đông. Chừng 
độ nửa ngày, hai vị ấy lại sai dẫn Đức công vào, bảo rằng:
- Nhà ngươi ngày thường vốn có tiếng là người lương thiện. Thượng đế khen ngợi, 
ban cho một người con trai tốt và cho sống lâu thêm hai kỷ4 nữa. Nên mau về đi mà cố 
gắng làm thêm điều âm đức, đừng bảo là trên cõi minh minh không biết gì đến.
Đoạn sai viên chức kia dẫn về. Khi ra khỏi cửa, Dương hỏi rằng:
- Chẳng hay đây là dinh tòa nào? Ai là chủ trương và coi giữ công việc gì? 
Viên chức ấy nói:
- Đây là một tòa trong 24 tòa ở Phong Đô5 ; phàm người mới chết đều phải qua cả. 
Người nào tên ghi ở sổ son, may ra còn có khi sống mà về được, chứ đã tên ghi sổ mực thì 
chẳng còn có mong gì. Nếu ông không phải là người xưa nay hết lòng làm việc thiện thì 
cũng khó bề thoát được.
Bèn cùng nhau chia tay từ biệt, rồi ông bừng tỉnh như một giấc chiêm bao. 
Bà vợ cũng nói là đêm qua lúc cuối canh một, có ngôi sao nhỏ rơi vào lòng, lòng 
bỗng thấy rung động. Rồi bà có mang đủ ngày tháng sinh ra được một cậu con trai, đặt 
tên cho là Thiên Tích. Tính Thiên Tích thích uống trà lắm, thường tự ví mình như Lư Đồng 
Lục Vũ6 đời xưa. Song thiên tư lỗi lạc, học vấn rộng rãi, phàm sách vở văn chương cổ kim, 
không cái gì là không thông thuộc. Đức công mừng mà rằng:
- Thế là ta có dòng giống rồi!
Bèn chuyên đem những nghĩa lý chân chính dạy con. Sau đó 24 năm, ông mắc bệnh 
mà mất, Thiên Tích thương xót rất mực; xa gần ai nấy đều cảm động.
(Nguyễn Dữ, in trong Truyền kỳ Mạn lục, NXB Văn học)
Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5:
Câu 1(0,5 điểm). . Xác định thể loại và phương thức biểu đạt chính của văn bản trên. 
Câu 2. (1 điểm). Trong câu chuyện trên, nhân vật Đức Công được khắc họa ở những 
không gian nào? Qua đó em có nhận xét gì về đặc điểm của không gian trong truyện 
truyền kì?
Câu 3. (1 điểm). Tìm hai yếu tố kì ảo trong truyện ? Các yếu tố kì ảo đó có ý nghĩa, vai 
trò gì trong truyện?
Câu 4. (0,5 điểm). Tìm một từ Hán Việt có yếu tố "nhân" được dùng với nghĩa như trong 
từ “nhân từ”. Giải nghĩa từ đó?
Câu 5. (1 điểm). Từ câu chuyện trên, em rút ra được những bài học ý nghĩa gì cho bản 
thân?

Timi · Accepted Answer

câu 1: Thể loại: truyện truyền kì Phương thức biểu đạt chính: tự sự

câu 2: 1. Trong câu chuyện trên, nhân vật đức công được khắc hoạ ở những không gian: trần gian, cõi âm. Qua đó, em có thể nhận xét về đặc điểm của không gian trong truyện truyền kì: Không gian trong truyện truyền kì thường là không gian đa chiều, kết hợp giữa không gian trần gian và không gian tâm linh, huyền ảo. Điều này tạo nên sự hấp dẫn và lôi cuốn cho độc giả, giúp họ khám phá những bí ẩn và ý nghĩa sâu sắc của cuộc sống.

câu 3: 2 yếu tố kì ảo trong truyện : - Dương Đức Công chết đi nhưng linh hồn của ông được Diêm Vương cho sống lại để tiếp tục làm việc thiện. - Sau khi sống lại, Dương Đức Công gặp thần linh, được báo mộng và nhờ vậy mà có con nối dõi. Các yếu tố kì ảo đó giúp câu chuyện trở nên hấp dẫn, li kì, thu hút người đọc. Đồng thời thể hiện ước mơ của tác giả dân gian về cuộc sống tốt đẹp, hạnh phúc.

câu 4: 1. Từ Hán Việt có yếu tố "nhân": nhân hậu. Giải nghĩa: thể hiện tấm lòng khoan dung, độ lượng, giàu tình yêu thương.

câu 5: 1. Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách viết đoạn văn nghị luận xã hội, đảm bảo bố cục ba phần, diễn đạt lưu loát, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. 2. Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các nội dung cơ bản sau: Bài học ý nghĩa nhất mà em rút ra được từ câu chuyện trên là: + Phải luôn làm việc thiện, giúp đỡ người khác để tạo phúc cho bản thân và gia đình. + Sống hiền lành, phúc hậu ắt sẽ gặp may mắn. + Con người cần tin tưởng vào luật nhân quả, gieo gió gặt bão.

CHUYỆN GÃ TRÀ ĐỒNG GIÁNG SINH (Trà đồng giáng đản lục) Dương Đức Công tên là Tạc, người phủ Thường Tín1 xứ Sơn Nam. Dưới triều vua Huệ Tông2 nhà Lý, ông làm quan coi việc hình án trấn Tuyên Quang3...