câu 5: 1. Xác định ngôi kể: Ngôi thứ nhất(anh)
2. Chỉ ra điểm nhìn bên trong: Anh thanh niên tự kể chuyện của chính mình nên đây là điểm nhìn bên trong.
3. Tác dụng của việc sử dụng điểm nhìn bên trong: Giúp nhân vật bộc lộ rõ nét tâm trạng, cảm xúc của mình khi nhớ về quá khứ. Qua đó, tác giả cũng muốn gửi gắm thông điệp ý nghĩa về giá trị của hòa bình, độc lập; đồng thời phê phán chiến tranh phi nghĩa.
câu 1: Tác giả đặt điểm nhìn vào nhân vật Kiên khi viết đoạn trích trên.
câu 2: 1. Xác định dạng lời văn nghệ thuật trong đoạn văn bản sau: "Nói chung chẳng biết đến bao giờ thì lòng mình mới có thể nguội nôi, trái tim mình mới thoát khỏi gọng bàn tay xiết chặt của những kỉ niệm chiến tranh. Những kỉ niệm có thể là êm đềm, có thể là ác hại nhưng đều để lại những vết thương mà tới bây giờ một năm đã qua, hay mười năm, hay hai mươi năm nữa vẫn còn đau, đau mãi." (Bảo Ninh, Nỗi buồn chiến tranh). Lời độc thoại nội tâm.
câu 3: Mục đích của tác giả khi xây dựng cuộc đối thoại giữa Sơn và Kiên là:+ Thể hiện tâm trạng của nhân vật Kiên trong hoàn cảnh trở về thăm chiến trường xưa.+ Khắc họa rõ nét hơn tính cách của từng nhân vật.
câu 4: Nội dung câu văn "và dù cho đó là khoảng thời gian bị mất, nhưng chẳng phải lỗi của anh, chẳng phải lỗi của ai cả" : khẳng định việc Kiên tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước là điều tất yếu, bởi đây là trách nhiệm của mỗi công dân khi Tổ quốc cần; đồng thời cũng bày tỏ niềm cảm thông sâu sắc của tác giả Bảo Ninh dành cho nhân vật chính trong truyện ngắn Nỗi buồn chiến tranh.
câu 5: I. Yêu cầu về kĩ năng:
Học sinh biết cách làm bài nghị luận xã hội; vận dụng tốt các thao tác lập luận; bố cục rõ ràng; dẫn chứng phù hợp; diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
II. Yêu cầu về kiến thức:
Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các nội dung cơ bản sau:
1. Giải thích:
+ Sống là tồn tại, phát triển trong mối quan hệ qua lại với môi trường tự nhiên và xã hội.
+ Tùy thuộc là phụ thuộc vào bản thân mỗi con người, do nhận thức, hành động của họ quyết định.
=> Câu nói khẳng định vai trò chủ động của con người trong việc tạo nên số phận của mình.
2. Bàn luận:
a. Biểu hiện:
- Con người hoàn toàn có quyền lựa chọn thái độ sống tích cực hoặc tiêu cực khi đứng trước nghịch cảnh.
- Khi gặp thất bại, nếu biết chấp nhận thực tế, tìm nguyên nhân, rút kinh nghiệm, khắc phục và vươn lên thì sẽ thành công. Ngược lại, nếu bi quan, chán nản, buông xuôi thì sẽ thất bại.
- Trong cuộc sống, ai cũng có lúc gặp khó khăn, trở ngại, thậm chí là bất hạnh, đau khổ... Nhưng điều quan trọng là phải giữ vững niềm tin, tinh thần lạc quan để vượt qua tất cả.
b. Ý nghĩa:
- Giúp con người có thêm sức mạnh, nghị lực để đương đầu với thử thách, khó khăn.
- Tạo dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn.
c. Phản đề:
- Phê phán những kẻ yếu đuối, dễ dàng buông bỏ mục đích, lí tưởng sống ngay khi gặp phải khó khăn, thử thách.
3. Bài học nhận thức và hành động:
- Cần rèn luyện ý chí, nghị lực, bản lĩnh sống để sẵn sàng đối mặt với mọi biến cố.
- Biết chấp nhận thực tế, tìm nguyên nhân, rút kinh nghiệm, khắc phục và vươn lên.
III. Biểu điểm:
- Điểm Giỏi (7 - 8): Đáp ứng tốt các yêu cầu trên. Quan điểm cá nhân rõ ràng, thuyết phục. Lập luận chặt chẽ, dẫn chứng thuyết phục. Có sáng tạo, cá tính trong hình thức và nội dung bài làm. Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, diễn đạt lưu loát.
- Điểm Khá (5 - 6): Đáp ứng khá các yêu cầu trên. Quan điểm cá nhân rõ ràng, lập luận tương đối chặt chẽ. Có thể còn vài sai sót về diễn đạt, dùng từ. Bố cục rõ ràng, lập luận tương đối chặt chẽ, diễn đạt khá.
- Điểm Trung bình (4): Đáp ứng cơ bản các yêu cầu trên. Vấn đề bàn luận chưa sâu sắc. Còn mắc một số lỗi về diễn đạt, dùng từ, ngữ pháp. Bố cục rõ ràng, lập luận tương đối chặt chẽ, diễn đạt trung bình.
- Điểm Yếu (2 - 3): Chưa hiểu rõ yêu cầu của đề, bài làm lan man, sơ sài. Còn mắc nhiều lỗi về diễn đạt, dùng từ, ngữ pháp. Bố cục không rõ ràng, lập luận chưa chặt chẽ, diễn đạt kém.
- Điểm Kém (1): Không đáp ứng được các yêu cầu cơ bản về nội dung và hình thức của bài văn nghị luận xã hội.
câu 1: . viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích nhân vật kiên trong đoạn văn trên Đoạn trích trên đã khắc họa thành công hình tượng nhân vật Kiên. Anh là một người lính trở về sau chiến tranh với nhiều tổn thất về tinh thần cũng như thể xác. Dù vậy, Kiên vẫn giữ vững ý chí, niềm tin vào cuộc sống. Điều đó được thể hiện rõ nét qua lời nói của anh "theo tôi, lẽ ra phải khuyên mọi người hãy quên đi". Lời nói ấy cho thấy Kiên là một người lạc quan, luôn hướng về phía trước. Anh không muốn mọi người mãi chìm đắm trong quá khứ đau thương. Kiên cũng là một người giàu tình cảm. Anh luôn nhớ về những đồng đội đã hy sinh của mình. Khi gặp lại cô gái Nga, anh đã rất xúc động và ôm lấy cô. Hình ảnh Kiên là một biểu tượng đẹp đẽ cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Họ là những người dũng cảm, kiên cường, bất khuất, sẵn sàng hi sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc.
câu 2: . Anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 600 chữ) bàn về vấn đề: làm thế nào để bản thân luôn là một bản thể độc lập trong xã hội ngày nay? Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, con người dễ dàng bị cuốn vào vòng xoáy của công việc, áp lực cuộc sống khiến họ dần đánh mất chính mình. Vậy làm thế nào để trở thành một bản thể độc lập trong xã hội đầy biến động này? Trước hết, mỗi cá nhân cần nhận thức rõ giá trị bản thân, hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của mình. Từ đó, xây dựng mục tiêu, ước mơ phù hợp với khả năng và đam mê của bản thân. Việc xác định rõ hướng đi sẽ giúp bạn tự tin hơn trong hành trình khẳng định bản thân. Bên cạnh đó, việc rèn luyện kỹ năng mềm cũng vô cùng quan trọng. Kỹ năng giao tiếp, quản lý thời gian, giải quyết vấn đề,... sẽ giúp bạn thích nghi tốt với môi trường làm việc, tạo ấn tượng tốt với đồng nghiệp và cấp trên. Ngoài ra, việc học hỏi, trau dồi kiến thức chuyên môn cũng rất cần thiết. Kiến thức vững vàng sẽ giúp bạn tự tin hơn khi đưa ra ý kiến, đóng góp cho tập thể. Cuối cùng, điều quan trọng nhất để trở thành một bản thể độc lập là dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Hãy dũng cảm theo đuổi đam mê, không ngại thử thách bản thân, bởi chỉ có trải nghiệm mới giúp bạn trưởng thành và hoàn thiện bản thân. Trở thành một bản thể độc lập không phải là điều dễ dàng, nhưng nó mang lại nhiều lợi ích to lớn cho cuộc sống của mỗi người. Khi bạn là chính mình, bạn sẽ tự tin, hạnh phúc và thành công hơn trong cuộc sống.