I. Đọc hiểu […..] Má ngã xuống bên lò bếp đỏ Thằng giặc kia đứng ngó trừng trừng Má già nhắm mắt, rưng rưng “Các con ơi, ở trong rừng U Minh Má có chết, một mình má chết Cho các con trừ hết quâ...

câu 1: Đoạn thơ được viết theo thể thơ tự do.

câu 2: Những từ ngữ, hình ảnh thể hiện sự kiên cường của bà má Hậu Giang là: + Má già nhắm mắt, rưng rưng “Các con ơi, ở trong rừng u minh má có chết, một mình má chết cho các con trừ hết quân Tây”; + Lưỡi gươm lạnh toát kề hông “Các con ơi! Má quyết không khai nào!”; + Sức đâu như ngọn sóng trào má già đứng dậy, ngó vào thằng Tây; + Má hét lớn: “Tụi bay đồ chó! Cướp nước tao, cắt cổ dân tao! Tao già không sức cầm dao giết bay, có các con tao trăm vùng! Con tao, gan dạ anh hùng như rừng đước mạnh, như rừng tràm thơm!”

câu 3: Tác dụng của phép so sánh trong hai câu thơ trên là để thể hiện sự dũng cảm, kiên cường và tinh thần yêu nước của những người con của bà má Hậu Giang. So sánh "gan dạ anh hùng" với "rừng đước mạnh", "rừng tràm thơm" tạo nên hình ảnh ẩn dụ về lòng yêu nước, ý chí chiến đấu bất khuất của họ. Rừng đước và rừng tràm đều là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, bền bỉ, chịu đựng mọi khó khăn gian khổ. Việc sử dụng biện pháp tu từ này giúp cho lời thơ trở nên sinh động, giàu hình ảnh, dễ hiểu và gây ấn tượng sâu sắc với người đọc. Đồng thời, nó cũng góp phần làm nổi bật chủ đề của bài thơ, đó là ca ngợi tinh thần yêu nước, ý chí chiến đấu kiên cường của nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

câu 4: Đoạn thơ trên thể hiện sự căm thù giặc của bà má Hậu Giang và lòng yêu thương con vô bờ bến của người mẹ. Bà sẵn sàng hi sinh bản thân để bảo vệ những đứa con của mình.

câu 5: : Bài học về lẽ sống được đặt ra trong đoạn thơ là: Lòng yêu nước và tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâm của người phụ nữ Việt Nam.
: Viết:
(Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo những nội dung cơ bản sau):
- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Lẽ sống cao đẹp của bà mẹ Việt Nam qua đoạn thơ trên.
- Giải thích: Lẽ sống là quan niệm sống, lối sống mà mỗi cá nhân lựa chọn để thực hiện trong cuộc đời. Lẽ sống cao đẹp là quan niệm sống tốt đẹp, tích cực, hướng đến những giá trị chân - thiện - mỹ.
- Bàn luận:
+ Bà mẹ Việt Nam đã hi sinh cả cuộc đời vì đất nước, quê hương.
+ Bà mẹ Việt Nam luôn sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc.
+ Bà mẹ Việt Nam là tấm gương sáng ngời về lòng dũng cảm, kiên cường, bất khuất trước kẻ thù.
- Liên hệ bản thân: Mỗi chúng ta cần phải biết ơn công lao to lớn của thế hệ đi trước; phấn đấu học tập, rèn luyện để trở thành người có ích cho xã hội...

câu 1: Hình tượng người mẹ Việt Nam đã trở thành đề tài quen thuộc và gần gũi với nhiều nhà văn, nhà thơ. Tố Hữu cũng góp thêm tiếng nói ca ngợi vẻ đẹp của những người phụ nữ Việt Nam qua bài thơ Bà má Hậu Giang. Bài thơ là câu chuyện kể về cuộc đời đầy đau thương nhưng rất anh dũng của một người mẹ miền Nam trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Đó là một người mẹ giàu lòng yêu nước, sẵn sàng hi sinh tất cả vì sự nghiệp giải phóng đất nước. Người mẹ ấy tên thật là Nguyễn Thị Tồn, quê ở ấp Mỹ Phú Đông, xã Tân Hòa, huyện Châu Thành A, tỉnh Rạch Giá (nay là tỉnh Hậu Giang). Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, bà tham gia hoạt động cách mạng từ năm 1946 đến năm 1953 thì bị địch bắt giam tại khám lớn Cần Thơ rồi đày ra Côn Đảo. Tại đây, bà bị tra tấn dã man bằng đủ mọi thứ cực hình, cuối cùng chúng sát hại bà vào ngày 28/7/1953. Cuộc đời của bà là một bản anh hùng ca về lòng yêu nước, ý chí kiên cường bất khuất trước kẻ thù. Hình ảnh người mẹ ấy được khắc họa rõ nét nhất trong hai khổ thơ sau: "Má già đứng dậy, ngó vào thằng Tây Má hét lớn: "Tụi bay đồ chó! Cướp nước tao, cắt cổ dân tao! Tao già không sức cầm dao giết mày, Có các con tao trăm vùng! Con tao, gan dạ anh hùng như rừng đước mạnh, Như rừng tràm thơm!" Bằng bút pháp miêu tả kết hợp với biểu cảm, tác giả đã tái hiện lại cảnh người mẹ đối mặt với kẻ thù vô cùng chân thực. Khi chứng kiến cảnh đứa con trai bị bọn lính đánh đập dã man, người mẹ đã cố gắng đứng dậy để bảo vệ con. Nhưng do tuổi cao sức yếu nên bà chỉ có thể dùng lời nói để phản kháng lại kẻ thù. Lời nói của bà tuy không mang tính chất sắc bén như lưỡi kiếm nhưng nó lại chứa đựng tình yêu thương sâu nặng dành cho con cái. Chính vì vậy mà khi nghe bà nói, tên cai ngục đã tức giận và dùng gót giày đạp lên đầu bà. Mặc dù vậy, người mẹ vẫn không hề sợ hãi hay nao núng tinh thần. Bà vẫn tiếp tục thét lớn vào mặt tên cai ngục, vạch trần tội ác của chúng. Những lời nói ấy chính là đại diện cho tiếng nói căm hờn, uất ức của nhân dân ta lúc bấy giờ. Nó thể hiện ý chí sắt đá, kiên trung của người mẹ. Dù tuổi cao sức yếu nhưng bà vẫn luôn một lòng hướng về Tổ quốc, mong muốn được cống hiến sức lực nhỏ bé của mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Qua đó, tác giả đã bộc lộ niềm tự hào, kính trọng đối với những người mẹ Việt Nam anh hùng. Họ chính là những tấm gương sáng ngời về ý chí kiên cường, bất khuất để thế hệ trẻ học tập và noi theo.