MIỀN QUÊ                           Lại về mảnh trăng đầu tháng Mông lung mặt đồng bóng chiều, Tiếng ếch vùi trong cỏ ấm Lúa mềm như vai thân yêu   Mùa xuân, là mùa xuân đấy Thả chim, cỏ nội hương đồng...

câu 1: 1. Xác định nhân vật trữ tình trong bài thơ. - Nhân vật trữ tình trong đoạn trích trên là chủ thể của những cảm xúc, suy tư được thể hiện trong lời nói. Trong trường hợp này, nhân vật trữ tình chính là "tôi" - một người đang hồi tưởng về quá khứ và bày tỏ nỗi nhớ da diết với những kỉ niệm đẹp đẽ đã trôi qua.

câu 2: - Những hình ảnh về bức tranh mùa xuân làng quê ở khổ thơ thứ hai: tiếng ếch vùi trong cỏ ấm, lúa mềm như vai thân yêu, đàn em tóc dài mười tám, gió thổi bên giếng làng, ngoài bến sông.

câu 3: Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích trên là so sánh: Tiếng ếch - Vai thân yêu; Lúa mềm - Vai thân yêu.

câu 4: 1. Yêu cầu chung
- Câu hỏi này kiểm tra năng lực đọc hiểu văn bản và khả năng cảm thụ văn chương của thí sinh; đòi hỏi thí sinh phải huy động kiến thức và kĩ năng đọc hiểu một văn bản trữ tình đã được học trong chương trình Ngữ Văn THPT để làm bài.
- Đề không yêu cầu cụ thể một phương pháp, cách tiếp cận hay lối viết nào. Các phương án nêu trên chỉ mang tính gợi ý, định hướng. Giám khảo cần chủ động linh hoạt trong việc đánh giá bài làm của thí sinh.
2. Yêu cầu cụ thể
Câu a. Nêu vấn đề nghị luận: Hình ảnh “mảnh trăng đầu tháng” ở đầu bài thơ.
b. Giải thích ngắn gọn ý nghĩa cụm từ “mảnh trăng đầu tháng”.
c. Phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ ẩn dụ.
d. Khẳng định lại vẻ đẹp của hình ảnh “mảnh trăng đầu tháng”, liên hệ với hoàn cảnh sáng tác bài thơ.

câu 5: Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: tình yêu quê hương đất nước.

câu 6: 1. Yêu cầu chung - Câu hỏi này kiểm tra năng lực đọc hiểu văn bản của thí sinh; đòi hỏi thí sinh phải huy động kiến thức và kĩ năng đọc hiểu một văn bản thuộc thể thơ tự do để làm bài. Đề không yêu cầu đọc hiểu mọi phương diện của cả ba văn bản, chỉ kiểm tra một số khía cạnh. - Đề không đưa ra các câu hỏi đánh giá khả năng cảm thụ văn chương của thí sinh. - Thí sinh biết cách làm bài văn nghị luận xã hội, vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, đảm bảo tính liên kết trong bài viết. Bài viết mạch lạc, rõ ràng, thuyết phục. 2. Yêu cầu cụ thể a. Chủ đề của đoạn trích: Đoạn trích nói về tình yêu quê hương đất nước, đặc biệt là những kí ức tuổi thơ gắn liền với thiên nhiên, cảnh vật nơi chôn rau cắt rốn. b. Nêu suy nghĩ về ý nghĩa của việc giữ gìn những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ đối với mỗi cá nhân. * Hình thức: Viết đúng kiểu bài nghị luận xã hội, bố cục 3 phần rõ ràng, hợp lý. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát; dẫn chứng tiêu biểu, chọn lọc; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. * Nội dung: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau: Giới thiệu vấn đề nghị luận: Giữ gìn những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ đối với mỗi cá nhân. Giải thích khái niệm: Kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ là những hồi ức tươi sáng, đáng nhớ nhất mà chúng ta đã trải qua khi còn bé. Đó là khoảng thời gian hồn nhiên, vô tư, chưa vướng bận bất cứ điều gì của cuộc sống. Bàn luận vấn đề: Ý nghĩa của việc giữ gìn những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ đối với mỗi cá nhân: + Những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ giúp chúng ta thêm trân trọng quá khứ, biết ơn những người đã nuôi dưỡng, dạy dỗ mình nên người. Từ đó, bồi đắp cho tâm hồn sự trưởng thành, chín chắn hơn. + Những kỉ niệm ấy cũng trở thành hành trang quý báu trên chặng đường đời của mỗi người. Khi gặp khó khăn, thử thách hay vấp ngã, chúng ta sẽ tìm thấy động lực để vượt qua bởi luôn có những kỉ niệm tươi đẹp nâng bước. + Những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ còn góp phần tạo nên sợi dây gắn kết giữa các thế hệ, giữa các thành viên trong gia đình... + Mỗi người cần có ý thức ghi nhớ, lưu giữ những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ bằng cách kể lại cho bạn bè, người thân nghe hoặc viết vào nhật kí,... phê phán những ai lãng quên quá khứ, không biết trân trọng những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ. Liên hệ bản thân.

câu 7: - Cảm xúc của bản thân sau khi đọc xong bài thơ: Bài thơ đã gợi cho tôi những rung động sâu sắc trước vẻ đẹp bình dị mà nên thơ của cuộc sống đời thường; bồi đắp thêm tình yêu với thiên nhiên và đất nước Việt Nam tươi đẹp...

câu 8: Để lưu giữ và phát triển vẻ đẹp của quê hương, thế hệ trẻ cần phải chung tay bảo vệ môi trường, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc, tích cực tham gia vào các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng,...