phần:
câu 1: 1. Dấu hiệu nhận biết thể thơ tự do là số tiếng trong mỗi dòng không bằng nhau. 2. Biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ "Tôi yêu những con đường/ Lấp lánh mưa bay" là nhân hóa. Tác giả đã dùng từ "lấp lánh" vốn là tính chất của ánh sáng để miêu tả hình ảnh "mưa bay", khiến cho hình ảnh này trở nên sinh động, lung linh hơn. 3. Câu thơ "Những con đường ra đi, nay trở lại chồng gạch cao vừa dỡ ở gian hầm từng chở che người đêm tối bom rung" có tác dụng gợi lên sự vất vả, khó khăn của những con đường trong chiến tranh. Những con đường ấy phải chịu đựng nhiều bom đạn, nhưng vẫn kiên cường đứng vững, bảo vệ cuộc sống của con người. Đồng thời, câu thơ còn thể hiện lòng biết ơn của tác giả đối với những con đường đã hy sinh vì đất nước. 4. Trong bài thơ, tác giả sử dụng biện pháp tu từ so sánh "những con đường ra đi, nay trở lại chồng gạch cao vừa dỡ ở gian hầm từng chở che người đêm tối bom rung". Hình ảnh "chồng gạch cao vừa dỡ ở gian hầm" tượng trưng cho sức mạnh, sự kiên cường của những con đường trong chiến tranh. Chúng đã chịu đựng bao nhiêu bom đạn, nhưng vẫn kiên cường đứng vững, bảo vệ cuộc sống của con người. So sánh này giúp người đọc cảm nhận rõ hơn về ý nghĩa của những con đường trong chiến tranh.
câu 2: 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là miêu tả kết hợp biểu cảm. 2. Hình ảnh được sử dụng để so sánh với dáng một người thân trong đoạn trích là "mỗi ngôi nhà". 3. Biện pháp tu từ nhân hóa được thể hiện qua cụm từ "những con đường ra đi" và "những con đường trở lại". Tác giả đã sử dụng biện pháp này để tạo nên sự sống động, gần gũi cho hình ảnh những con đường, khiến chúng không chỉ đơn thuần là những tuyến giao thông mà còn mang ý nghĩa sâu sắc hơn. 4. Câu thơ "Những con đường ra đi, nay trở lại chồng gạch cao vừa dỡ ở gian hầm từng chở che người đêm tối bom rung sẽ lớn dậy với ngôi nhà đang dựng thành tường vách chở che cho hạnh phúc thành bậc thềm mở cửa đón ban mai." gợi lên nhiều suy ngẫm về cuộc sống và con người. Những con đường ra đi tượng trưng cho hành trình đầy thử thách, khó khăn nhưng cũng ẩn chứa hy vọng và niềm tin vào tương lai tươi sáng. Gian hầm từng chở che người đêm tối bom rung là biểu tượng cho quá khứ đau thương, mất mát nhưng cũng là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần quý báu. Ngôi nhà đang dựng thành tường vách chở che cho hạnh phúc thành bậc thềm mở cửa đón ban mai là hình ảnh của sự hồi sinh, sự khởi đầu mới, và niềm vui sướng khi được sống trong hòa bình, tự do. Qua đó, tác giả muốn khẳng định sức mạnh phi thường của con người Việt Nam, dù phải đối mặt với bao nhiêu khó khăn, thử thách vẫn luôn kiên cường, bất khuất, hướng tới tương lai tươi sáng.
câu 3: 1. Yêu cầu chung: - Câu này kiểm tra năng lực viết bài nghị luận văn học, đòi hỏi thí sinh phải huy động kiến thức về tác phẩm văn học, lí luận văn học, kĩ năng tạo lập văn bản và khả năng cảm thụ văn chương để làm bài.. -Thí sinh có thể cảm nhận và kiến giải theo nhiều cách khác nhau nhưng phải có lí lẽ và căn cứ xác đáng, không được thoát li văn bản tác phẩm. -Thí sinh có thể làm bài theo nhiều cách nhưng phải có lí lẽ và căn cứ xác đáng, không được thoát ly văn bản tác phẩm; biết kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. -Trình bày bài viết mạch lạc, rõ ràng; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp. 2.Yêu cầu cụ thể: a. Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Đoạn thơ trên đã bộc lộ niềm tự hào của nhân vật trữ tình khi nói về vẻ đẹp của quê hương mình. b. Giải thích ý kiến: Niềm tự hào là sự hãnh diện, vui sướng vì điều gì đó mà mình có hoặc mình đạt được. c. Phân tích, chứng minh: Học sinh chọn một số dẫn chứng tiêu biểu trong đoạn trích để phân tích, chứng minh. Gợi ý: - Tôi yêu những con đường/gió lộng buổi mai chiều: + Con đường mang hơi thở cuộc sống, gắn bó mật thiết với đời sống con người. + Con đường gợi lên hình ảnh rộng lớn, khoáng đạt, tràn đầy sức sống. -Tôi yêu những con đường/lấp lánh mưa bay: + Hình ảnh con đường hiện lên thật nên thơ, lãng mạn. + Mưa bay lất phất khiến khung cảnh thêm phần thi vị, huyền ảo. d. Đánh giá, mở rộng vấn đề: - Khẳng định lại vấn đề. e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. f. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện sâu sắc về vấn đề nghị luận.
câu 4: 1. Ý nghĩa biểu tượng của "những con đường": - Những con đường là hình ảnh thực tế nhưng nó còn mang nhiều tầng nghĩa khác nhau. Đó có thể là con đường mà tác giả đã đi qua, gắn bó suốt bao năm tháng tuổi trẻ. Con đường ấy không chỉ đơn thuần là lối đi mà đó còn là nơi lưu giữ biết bao kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thanh xuân. - Hình ảnh này còn gợi liên tưởng tới con đường cách mạng, con đường kháng chiến. Đó là con đường đầy chông gai, thử thách nhưng cũng rất vinh quang. Trên hành trình ấy, chúng ta phải đối mặt với vô vàn khó khăn, thử thách nhưng cũng gặt hái được nhiều thành công. - Ngoài ra, đây còn là con đường của cuộc sống, con đường đời. Mỗi người đều có một con đường riêng để lựa chọn. Có người chọn con đường học vấn, có người chọn con đường kinh doanh,... Dù là con đường nào thì cũng cần sự nỗ lực, cố gắng hết mình mới đạt được thành quả xứng đáng.
câu 5: 1. phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích là miêu tả kết hợp tự sự. 2. tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh "những con đường ra đi, nay trở lại/ chồng gạch cao vừa dỡ ở gian hầm từng chở che người đêm tối bom rung sẽ lớn dậy với ngôi nhà đang dựng thành tường vách" để thể hiện niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước. 3. nội dung chính của đoạn trích là cảm xúc của nhân vật trữ tình trước vẻ đẹp của quê hương, đất nước. 4. học sinh trình bày suy nghĩ cá nhân nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau: - giải thích khái niệm quá khứ: quá khứ là tất cả những gì thuộc về hôm qua, ngày xưa, không còn tồn tại trong thực tế nữa. - nêu ý nghĩa của việc trân trọng quá khứ: + giúp ta biết ơn thế hệ cha ông đi trước, biết trân quý những giá trị tốt đẹp mà họ đã tạo nên; + giúp ta nhận thức rõ hơn về lịch sử dân tộc, từ đó bồi đắp lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc; + giúp ta hoàn thiện nhân cách, lối sống, tránh xa lối sống vị kỉ, thờ ơ, vô trách nhiệm,... - liên hệ bản thân: rút ra bài học nhận thức và hành động phù hợp. 5. giới thiệu vấn đề nghị luận: vai trò của gia đình đối với đời sống con người. Giải thích vấn đề: Gia đình là tập hợp những người gắn bó với nhau bởi các mối quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng. Đây là nơi hình thành, nuôi dưỡng, giáo dục nhân cách con người. Bàn luận vấn đề: Vai trò của gia đình đối với đời sống con người: - Gia đình là cái nôi đầu tiên nuôi dưỡng, chăm sóc trẻ em, góp phần xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của con người. - Gia đình là môi trường giáo dục quan trọng nhất, truyền thụ cho con người những chuẩn mực đạo đức, lối sống lành mạnh, tích cực. - Gia đình là chỗ dựa tinh thần, vật chất vững chắc cho mỗi cá nhân khi gặp khó khăn, thử thách. - Phê phán những biểu hiện tiêu cực của gia đình ảnh hưởng xấu tới xã hội. Liên hệ bản thân.