Nguyễn Du là một đại thi hào của dân tộc, ông đã để lại cho đời nhiều tác phẩm hay và nổi tiếng. Trong đó, Truyện Kiều được xem là kiệt tác kinh điển trong nền văn học Việt Nam. Đoạn trích "Chị em Thúy Kiều" nằm ở phần đầu của truyện, miêu tả vẻ đẹp của hai chị em Thuý Kiều, Thuý Vân.
Đoạn thơ mở đầu giới thiệu khái quát về vị thế, gia cảnh của hai chị em:
"Đầu lòng hai ả tố nga,
Thuý Kiều là chị, em là Thuý Vân.
Mai cốt cách, tuyết tinh thần,
Mỗi người mỗi vẻ mười phân vẹn mười."
Hai chị em Thuý Kiều, Thuý Vân đều mang nét đẹp thanh cao, thuần khiết như mai, tâm hồn trong trắng như tuyết. Mỗi người có vẻ đẹp riêng biệt nhưng đều đạt đến mức hoàn hảo. Tác giả sử dụng nghệ thuật ước lệ tượng trưng để miêu tả vẻ đẹp của hai nàng, lấy những gì tinh tuý nhất của thiên nhiên để so sánh với họ.
Tiếp theo, tác giả tập trung miêu tả vẻ đẹp của Thuý Vân:
"Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da."
Thúy Vân hiện lên với vẻ đẹp đài các, quý phái, toát ra từ khuôn mặt tròn đầy phúc hậu, lông mày sắc nét, nụ cười tươi tắn, giọng nói trong trẻo. Mái tóc đen mượt hơn mây, làn da trắng mịn màng hơn tuyết. Vẻ đẹp ấy khiến cho cả mây, tuyết phải chịu thua, nhường nhịn. Qua đó, ta thấy được dự báo về cuộc sống bình yên, êm đềm của nàng sau này.
Sau khi miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân, tác giả tiếp tục khắc họa chân dung Thúy Kiều:
"Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn.
Làn thu thuỷ, nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai."
Nếu như Thúy Vân mang vẻ đẹp phúc hậu thì Thúy Kiều lại mang vẻ đẹp sắc sảo, mặn mà. Đôi mắt trong veo như làn nước mùa thu, đôi lông mày thanh tú như dáng núi mùa xuân. Vẻ đẹp ấy khiến hoa phải ghen tị vì không thể sánh bằng, liễu phải hờn dỗi vì không thể vượt qua. Nàng còn có tài năng xuất chúng, đủ cả cầm, kì, thi, hoạ. Chỉ vài câu thơ ngắn gọn, tác giả đã vẽ nên bức chân dung tuyệt mỹ về Thúy Kiều, đồng thời cũng gợi mở về số phận bất hạnh của nàng sau này.
Như vậy, đoạn trích "Chị em Thúy Kiều" đã khắc họa thành công vẻ đẹp của hai chị em Thuý Kiều, Thuý Vân. Qua đó, ta thấy được tài năng miêu tả nhân vật của Nguyễn Du, đồng thời cũng cảm nhận được sự xót thương, trân trọng của ông dành cho con người.