Nguyễn Du (1765 - 1820) tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, quê ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Ông sinh trưởng trong một gia đình đại quý tộc có truyền thống về văn học. Cha là Nguyễn Nghiễm làm tới tể tướng dưới thời chúa Trịnh, cũng là người giỏi văn chương. Mẹ là bà Trần Thị Tần người vùng Kinh Bắc. Anh khác mẹ (con bà chính) Nguyễn Khản làm tới Tham Tụng, Thái Bảo trong triều. Nguyễn Du sống ở thời đại đầy biến động của xã hội phong kiến Việt Nam, đó là sự kì khủng hoảng trầm trọng, giai cấp thông trị thối nát, tham lam, tàn bạo, các tập đoàn phong kiến (Lê - Trịnh- Nguyễn) chém giết lẫn nhau. Nông dân nổi dậy khởi nghĩa ở khắp nơi, đời sống nhân dân khổ cực, nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra, tiêu biểu là phong trào Tây Sơn mà đỉnh cao là cuộc khởi nghĩa của Nguyễn Huệ. Những yếu tố này đã tác động mạnh mẽ đến tình cảm, nhận thức của Nguyễn Du. Ông sớm lâm vào cảnh mồ côi cả cha lẫn mẹ (mồ côi cha từ năm 9 tuổi, mồ côi mẹ từ năm 12 tuổi). Điều đó buộc ông phải sống nhờ nhà người anh cả khác mẹ là Nguyễn Khản. Nguyễn Du chịu ảnh hưởng của truyền thống gia đình quê nội cũng như quê ngoại, đặc biệt là tinh thần nhân đạo.
Nguyễn Du sống phiêu bạt nhiều năm trên đất Bắc rồi về ở ẩn tại quê nội Hà Tĩnh, sau đó ra làm quan bất đắc dĩ với triều Nguyễn. Năm 1813 ông được cử làm chánh sứ sang Trung Quốc. Năm 1820 ông lại được cử đi lần thứ hai nhưng chưa kịp đi thì bị bệnh, mất tại Huế. Nguyễn Du để lại một di sản văn chương đồ sộ với những tác phẩm kiệt xuất, có giá trị sâu sắc về mặt nội dung cũng như nghệ thuật.
Truyện Kiều là một tuyệt tác của thiên tài Nguyễn Du, bài thơ được viết dựa trên cuốn tiểu thuyết "Kim Vân Kiều truyện" của Thanh Tâm Tài Nhân bên Trung Quốc. Nội dung của Truyện Kiều kể về cuộc đời truân chuyên của người con gái tài sắc nhưng mang kiếp hồng nhan bạc mệnh - Thúy Kiều. Tác phẩm gồm 3254 câu thơ lục bát, là kết quả của quá trình vận dụng sáng tạo ngôn ngữ của Nguyễn Du giữa chất liệu văn học dân gian và văn học bác học.
Phần 1: Gặp gỡ và đính ước
Mở đầu đoạn trích là hình ảnh của chị em Thúy Kiều đi chơi xuân trong tiết thanh minh.
Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh.
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân.
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm.
Bóng ngày sắp tắt, chị em Thuý Kiều ra về:
Ngổn ngang gò đống kéo lên,
Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
Trong cảnh về miền quê hương xưa cũ của họ, bỗng có một người "khách" xuất hiện. Người khách ấy chính là Kim Trọng. Chàng đã tìm gặp được người đẹp trong mộng. Hai người vừa ý, đem lòng yêu thương nhau và đã thề nguyền gắn bó trăm năm.
Sau đó, Kim Trọng trở về thăm cha mẹ, Kiều trở về nhà. Nhưng chỉ sau một thời gian ngắn, Kim Trọng đã quay lại tìm Kiều. Đoạn trích này kể về việc chàng tìm gặp được nàng.