Trong giao tiếp, bên cạnh việc chúng ta nói cho người khác hiểu chúng ta là ai, chúng ta có những gì, chúng ta còn phải biết lắng nghe. Bởi lẽ, chỉ khi lắng nghe, ta mới có thể thấu hiểu được những khó khăn, những nỗi đau, những mất mát mà người đối diện đang trải qua. Khi ấy, ta sẽ biết cách đồng cảm, chia sẻ, an ủi họ. Vì vậy, có thể khẳng định rằng, lắng nghe đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Bàn về vấn đề này, Frank Tyger đã từng nói: “Hãy học cách lắng nghe. Cơ hội có thể gõ cửa rất khẽ khàng”.
Lắng nghe là quá trình chủ động tập trung vào nội dung giao tiếp bằng cả thính giác và trực giác, nhằm hiểu đúng thông điệp mà người nói muốn truyền tải. Điều này đòi hỏi người nghe phải gạt bỏ thành kiến, thiên vị, tập trung vào nội dung giao tiếp, tôn trọng người nói và thể hiện thái độ muốn thấu hiểu.
Trong cuộc sống, lắng nghe đóng vai trò vô cùng quan trọng. Trước hết, nó giúp chúng ta thấu hiểu, đồng cảm với người đối diện. Khi ấy, ta sẽ biết cách chia sẻ, an ủi họ. Đồng thời, lắng nghe còn giúp chúng ta tạo được thiện cảm, niềm tin ở người khác. Một người biết lắng nghe chắc hẳn sẽ được mọi người yêu quý, tín nhiệm bởi lối sống chân thành, tình cảm. Bên cạnh đó, lắng nghe còn giúp chúng ta nâng cao hiệu quả giao tiếp. Khi biết lắng nghe, ta sẽ hiểu được suy nghĩ của người khác, từ đó đưa ra được những phản hồi phù hợp. Điều này giúp hạn chế những hiểu lầm, mâu thuẫn không đáng có. Ngoài ra, lắng nghe còn giúp chúng ta phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Khi biết lắng nghe, ta sẽ dễ dàng nắm bắt được những khó khăn, vướng mắc của người khác, từ đó đưa ra những lời khuyên hữu ích.
Có thể thấy, lắng nghe là một kỹ năng quan trọng, góp phần tạo nên thành công trong cuộc sống. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều người vẫn chưa biết cách lắng nghe. Họ thường xuyên cắt ngang lời người khác, phán xét, đánh giá người khác một cách vội vàng. Điều này khiến họ gặp khó khăn trong việc xây dựng các mối quan hệ xã hội, phát triển bản thân.
Để rèn luyện kỹ năng lắng nghe, chúng ta cần lưu ý một số điều sau:
Khi lắng nghe, chúng ta cần tạo cho mình một tâm thế thoải mái, cởi mở, sẵn sàng đón nhận những chia sẻ của người khác. Chúng ta nên chọn một nơi yên tĩnh, tránh bị xao nhãng bởi điện thoại, tivi hay những âm thanh bên ngoài.
Chúng ta cần tập trung vào nội dung giao tiếp, không nên phán xét, đánh giá người khác một cách vội vàng. Thay vào đó, chúng ta nên cố gắng hiểu những gì họ đang muốn truyền tải.
Chúng ta có thể sử dụng ngôn ngữ cơ thể và ánh mắt để thể hiện sự chú ý của mình. Chúng ta có thể gật đầu, mỉm cười hoặc đưa ra những cử chỉ tương tự để người nói biết rằng chúng ta đang lắng nghe.
Chúng ta có thể đặt những câu hỏi mở để khuyến khích người nói chia sẻ thêm. Những câu hỏi này nên liên quan đến nội dung giao tiếp, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về suy nghĩ, cảm xúc của người nói.
Sau khi người nói kết thúc, chúng ta có thể tóm tắt lại những gì đã nghe được để xác nhận xem chúng ta đã hiểu đúng thông điệp của họ hay chưa.
Việc lắng nghe là một kỹ năng cần được rèn luyện thường xuyên. Chúng ta nên dành thời gian để thực hành kỹ năng này mỗi ngày, ngay cả trong những hoạt động đơn giản nhất như trò chuyện với bạn bè, gia đình.
Như vậy, có thể thấy rằng, lắng nghe đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống. Nó giúp chúng ta xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp, giải quyết vấn đề hiệu quả và phát triển bản thân. Hãy nhớ rằng, “cơ hội có thể gõ cửa rất khẽ khàng”, vì vậy, hãy luôn sẵn sàng lắng nghe để không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào trong cuộc sống.