Truyện Con Rồng cháu Tiên hay còn gọi là truyện "Sự tích trăm trứng", "Truyện Lạc Long Quân-Âu Cơ"... đã từ lâu trở thành một câu chuyện quen thuộc, gần gũi đối với mỗi người dân Việt Nam chúng ta. Đây là một truyện thuộc thể loại truyền thuyết, truyện được lưu truyền trong dân gian, nhằm giải thích, suy tôn nguồn gốc cao quý thiêng liêng của dân tộc Việt.
Chuyện kể rằng vào thời xa xưa vua Hùng Vương thứ mười tám có một nàng công chúa tên là Âu Cơ, nàng không chỉ xinh đẹp tuyệt trần mà còn hiền dịu, tài sắc vẹn toàn. Một ngày nọ nàng gặp gỡ một chàng trai tên là Lạc Long Quân cũng chẳng phải người bình thường, chàng vốn là thần thuộc nòi rồng, con trai của thần Long Nữ, có sức khỏe vô địch, lắm phép lạ lại còn giúp dân trừ yêu quái. Hai người đem lòng thương mến nhau rồi kết thành vợ chồng. Sau một thời gian chung sống cùng nhau thì Âu Cơ có thai. Kì lạ thay, nàng lại mang song thai. Chẳng bao lâu sau, chuyện kì lạ xảy ra: nàng sinh ra một bọc trăm trứng; đủ tháng đủ ngày thì trăm trứng nở ra trăm người con, lạ lùng thay những người con này vừa sinh ra đã trưởng thành khỏe mạnh như thanh niên lại còn đẹp đẽ phi phàm. Lạc Long Quân vốn quen sống ở dưới nước bèn rước mẹ con Âu Cơ xuống thủy cung.
Thoáng chốc, Âu Cơ cảm thấy nhớ nhà, vì vậy nàng đưa năm mươi con lên non, đi đến đâu nàng cũng sai người mở ruộng, nuôi tằm, dệt vải, chăn nuôi... dần dần thành hình thành dạng cuộc sống của người dân. Đến nơi nào nàng cũng thu phục nhân tâm, khai phá rừng hoang, dạy dân cách trồng trọt, chăn nuôi... Dần dần, đất nước được mở rộng, phong tục tập quán cũng được đổi mới. Người con trưởng của nàng được phong làm vua Hùng Vương, đặt tên nước là Văn Lang, đóng đô ở Phong Châu; ngôi vua được truyền cho đời sau theo thứ tự nhất, nhị, tam...
Về phần năm mươi người con còn lại của nàng Âu Cơ, khi theo mẹ rời khỏi thủy cung, cứ di chuyển mãi cho đến khi dừng chân tại vùng đất Ninh Bình ngày nay. Tại đây, năm mươi người con này phân nhau cai quản các vùng xung quanh, mỗi người đứng đầu một vùng, họ dạy dân nghề nông tang, chăn nuôi, trồng lúa, hoa màu... Rồi họ lại lấy vợ, sinh con đẻ cái, xây dựng cuộc sống ấm no hạnh phúc. Vì vậy, khắp các vùng núi sông ở Ninh Bình đều in đậm dấu ấn, sự tích về những người con của Âu Cơ, ví dụ như: Thánh Nguyễn, thánh Tản, thánh Giáp, thánh Trùng, thánh Linh...
Như vậy, qua câu chuyện "Con Rồng cháu Tiên" chúng ta đã hiểu được nguồn gốc cao quý thiêng liêng của mình. Từ đó, mỗi người dân Việt Nam luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, gìn giữ và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc.