thảo luận ý kiến về một vấn đề đời sống phù hợp với lứa tuổi được gợi ra từ tác phẩm văn học dế mèn phiêu lưu ký

Dế Mèn Phiêu Lưu Ký là truyện thiếu nhi đặc sắc nhất của nhà văn Tô Hoài, đây cũng là tác phẩm đặt nền móng cho văn học thiếu nhi Việt Nam. Trong đó đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên đã khắc họa những nét đẹp về ngoại hình của nhân vật chính trong truyện - Dế Mèn, đồng thời thông qua đó nói lên những suy nghĩ sâu sắc của nhà văn về đạo lý làm người.
Dế Mèn là nhân vật chính trong truyện, được tạo nên bằng ngòi bút đầy tài hoa và trí tưởng tượng phong phú của nhà văn. Trước hết, Dế Mèn hiện lên là một chàng thanh niên có vẻ đẹp về hình thể, tràn đầy sức trẻ: đôi càng mẫm bóng, những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứng và nhọn hoắt, đôi cánh dài, thân hình mang màu nâu bóng mỡ, rắn chắc, khỏe mạnh. Hình ảnh so sánh "có thể bướng bỉnh như một kẻ biết mình xinh đẹp" cho thấy nhận thức của Dế Mèn về bản thân mình. Nhưng bên cạnh vẻ đẹp về hình thể, Dế Mèn còn tỏ ra là một chú dế có tinh thần tự lập, chăm chỉ làm ăn từ sớm, sống tự lập không thích dựa dẫm vào bố mẹ.
Tuy nhiên, tính cách của Dế Mèn lại kiêu căng, xốc nổi, điệu đàng, hung hăng hống hách với những cử chỉ ngông cuồng, dại dột suýt gây nên tội lỗi (chêu trọc chị Cốc). Vì vậy, Dế Mèn phải trả giá bằng sự ân hận suốt đời. Lời khuyên của Dế Choắt: "ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy" đối với Dế Mèn là lời răn dạy đích đáng. Qua đó, ta thấy nhà văn Tô Hoài muốn nhắn nhủ với các bạn đọc nhỏ tuổi là trong cuộc sống, ta phải tránh xa thói hung hăng, bậy bạ, kiêu ngạo để khỏi gặp phải những tai hoạ khôn lường.
Nhân vật Dế Mèn đã để lại trong lòng người đọc ấn tượng sâu đậm về một chú dế thông minh nhưng cùng bởi thế mà đã gây ra nhiều sai lầm. Nhân vật này giống con người ở chỗ đều ham chơi, hay nghịch ngợm và cũng biết hối cải, biết nhận ra những lỗi lầm của mình. Nhà văn đã xây dựng thành công nhân vật Dế Mèn bằng cách sử dụng linh hoạt các biện pháp tu từ, kết hợp với trí tưởng tượng phong phú. Nghệ thuật miêu tả nhân vật sinh động, chân thực góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm.