Trong thời đại toàn cầu hóa, việc hội nhập và giao lưu văn hóa là một xu thế tất yếu. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra thách thức đối với mỗi quốc gia trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Đối với Việt Nam, một đất nước có nền văn hóa lâu đời và đa dạng, vấn đề này càng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Bản sắc văn hóa dân tộc là những nét riêng biệt giúp phân biệt giữa các dân tộc, quốc gia với nhau. Đó có thể là những giá trị vật chất (trang phục truyền thống, món ăn đặc trưng, di sản văn hóa...) hoặc giá trị tinh thần (tiếng nói, chữ viết, phong tục tập quán, tín ngưỡng...). Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc là trách nhiệm chung của mỗi cá nhân, đặc biệt là thế hệ trẻ - lực lượng nòng cốt trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.
Thế hệ trẻ cần nhận thức rõ vai trò của mình trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Điều này không chỉ góp phần khẳng định vị thế của dân tộc trên trường quốc tế mà còn giúp chúng ta giữ vững bản lĩnh chính trị, tinh thần tự cường trước mọi thử thách.
Một số biểu hiện tích cực của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc ở thế hệ trẻ:
- Tìm hiểu về lịch sử, văn hóa dân tộc thông qua sách báo, internet,...
- Tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật truyền thống như lễ hội, múa rối nước, hát chèo,...
- Sử dụng trang phục truyền thống trong các dịp lễ tết, sự kiện quan trọng.
- Tôn trọng và học hỏi ngôn ngữ, chữ viết của dân tộc.
- Bảo vệ các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của dân tộc.
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một bộ phận giới trẻ chưa thực sự ý thức được tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Họ dễ dàng bị lôi kéo bởi những trào lưu ngoại lai, chạy theo lối sống phương Tây mà bỏ quên những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
Để khắc phục tình trạng này, cần tăng cường giáo dục, tuyên truyền cho thế hệ trẻ về ý nghĩa to lớn của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Các cơ quan chức năng cần có những biện pháp cụ thể để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời khuyến khích sáng tạo dựa trên nền tảng văn hóa dân tộc.
Mỗi người trẻ hãy bắt đầu từ những hành động nhỏ bé nhưng thiết thực như tìm hiểu về văn hóa dân tộc, tham gia các hoạt động văn hóa cộng đồng, tôn trọng và quảng bá vẻ đẹp của quê hương, đất nước. Chỉ khi mỗi cá nhân đều chung tay góp sức, chúng ta mới có thể gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc một cách hiệu quả nhất.