Phân tích hiệu quả của việc kết hợp yếu tố tự sự và yêu tố trữ tình trong văn bản kỹ nghệ lấy tây

ngọc ánh đỗ

"Kỹ nghệ lấy Tây" là một truyện ngắn đặc sắc của Vũ Trọng Phụng, phản ánh sinh động xã hội Việt Nam thời thuộc địa, đặc biệt là vấn đề lấy chồng Tây để đổi đời của nhiều phụ nữ. Trong tác phẩm, tác giả kết hợp linh hoạt yếu tố tự sự và trữ tình, tạo nên hiệu quả nghệ thuật sâu sắc.

1. Yếu tố tự sự trong truyện

🔹 Tự sự (kể chuyện) là phương thức chính trong tác phẩm, giúp tái hiện một câu chuyện hiện thực trào phúng về số phận của Hồng và xã hội lúc bấy giờ.

🔹 Hiệu quả của yếu tố tự sự:

• Xây dựng cốt truyện hấp dẫn: Truyện kể về hành trình Hồng tìm cách lấy Tây để đổi đời, đi từ háo hức, toan tính đến cay đắng, vỡ mộng.
• Phản ánh chân thực xã hội: Bằng cách kể chuyện tự nhiên, Vũ Trọng Phụng cho thấy mặt trái của xã hội thuộc địa, nơi đồng tiền chi phối đạo đức, con người chạy theo vật chất mà đánh mất giá trị nhân phẩm.
• Giọng kể khách quan pha lẫn trào phúng: Lời kể có lúc nghiêm túc, có lúc mỉa mai, châm biếm sâu cay, làm nổi bật hiện thực đáng buồn.

2. Yếu tố trữ tình trong truyện

🔹 Trữ tình là yếu tố cảm xúc, giúp tác giả bộc lộ thái độ và suy nghĩ về câu chuyện.

🔹 Hiệu quả của yếu tố trữ tình:

• Thể hiện sự xót xa, đau đớn của tác giả trước hiện thực suy đồi:
• Tác giả không chỉ kể chuyện một cách khách quan mà còn bộc lộ nỗi chua xót, căm phẫn trước cảnh con người chạy theo đồng tiền, bất chấp đạo đức, nhân phẩm.
• Sự châm biếm, mỉa mai thấm đẫm nỗi đau: Những câu văn mang sắc thái giễu cợt nhưng lại ẩn chứa sự đau lòng của tác giả về sự tha hóa của xã hội.
• Tạo sức lay động cho người đọc:
• Nếu chỉ có kể chuyện (tự sự), tác phẩm sẽ giống một bài phóng sự đơn thuần.
• Nhờ có yếu tố trữ tình, người đọc không chỉ hiểu mà còn cảm nhận được nỗi xót xa, sự chua chát trong từng chi tiết, từng nhân vật.

3. Sự kết hợp hai yếu tố và hiệu quả chung

🔹 Tự sự giúp truyện sinh động, hấp dẫn, có tính hiện thực cao.

🔹 Trữ tình làm cho câu chuyện trở nên sâu sắc, chạm đến cảm xúc người đọc.

🔹 Sự kết hợp này giúp tác phẩm vừa phản ánh xã hội, vừa thể hiện thái độ của tác giả, khiến "Kỹ nghệ lấy Tây" không chỉ là truyện ngắn hiện thực mà còn là một tác phẩm trào phúng đầy sức mạnh tố cáo xã hội đương thời.

4. Kết luận

Việc kết hợp yếu tố tự sự và trữ tình trong "Kỹ nghệ lấy Tây" đã giúp tác phẩm không chỉ phản ánh chân thực xã hội mà còn bộc lộ nỗi đau, sự chua xót của tác giả. Nhờ đó, truyện không chỉ mang tính hiện thực mà còn giàu cảm xúc, khiến người đọc vừa cười ra nước mắt, vừa suy ngẫm về những giá trị đạo đức trong xã hội.