Biển ở quanh ta
Từ khi khởi đầu cách mạng công nghiệp, loài người đã đốt đủ các loại nhiên liệu hóa thạch: than đá, dầu khí và khí đốt tự nhiên, thải thêm 365 tỷ tấn khí carbon vào trong bầu khí quyển. Việc phá rừng đã góp thêm 180 tỷ tấn nữa. Mỗi năm, chúng ta lại thải ra 9 tỷ tấn hoặc tương đương, khối lượng cứ tăng thêm tới 6% mỗi năm. Hậu quả của tất cả những điều đó là nồng độ CO2 trong không khí ngày nay là hơn 400 ppm, cao hơn so với bất cứ thời điểm nào khác trong 800 nghìn năm qua. Có khả năng lớn là nó cũng cao hơn so với bất cứ thời điểm nào trong bảy triệu năm qua. Nếu xu hướng hiện giờ tiếp tục, tới năm 2050 nồng độ CO2 sẽ đạt mức 500 ppm, gần gấp đôi so với mức tiền công nghiệp. Người ta dự tính mức độ gia tăng như thế sẽ tạo ra mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu từ 3,5 tới 7 độ Fahrenheit, và tới lượt nó, nhiệt độ tăng sẽ dẫn tới hàng loạt những sự kiện làm thay đổi thế giới, bao gồm sự biến mất của hầu hết các tảng băng lớn còn lại, làm ngập lụt những hòn đảo thấp và những thành phố ven biển, và làm tan băng ở mỏm Bắc Cực. Nhưng đây mới chỉ là một nửa câu chuyện.
Đại dương chiếm 70% bề mặt trái đất, và ở bất cứ nơi nào nước và không khí tiếp xúc nhau đều có sự trao đổi. Các loại khí trong bầu khí quyển tan vào đại dương và các loại khí đã tan trong đại dương được trả lại vào bầu khí quyển. Khi hai quá trình này cân bằng, lượng khí tan vào và trả lại tương đối bằng nhau. Thay đổi kết cấu của bầu khí quyển, như chúng ta đã làm, và sự trao đổi đó trở nên lệch lạc: nhiều CO2 hơn đi vào nước so với đi ra. Theo cách đó, con người liên tục thêm CO2 vào biển, giống như những mạch khí đang làm, nhưng từ phía trên thay vì từ phía dưới, và ở quy mà toàn cầu. Riêng năm nay (2018) đại dương sẽ hấp thụ 2,5 tỷ tấn khí carbon, và năm tới dự kiến các đại dương sẽ hấp thụ thêm 2,5 tỷ tấn nữa. Bởi lượng khí CO2 tăng thêm này, nồng độ pH của nước biển trên bề mặt đã giảm, từ trung bình khoảng 8,2 xuống còn trung bình 8,1. Giống như thang Richter, pH đo theo thang logarith, nên ngay cả một sự suy giảm nhỏ về số lượng cũng cho thấy một sự thay đổi rất lớn trong thế giới thực. Mức suy giảm 0,1 đồng nghĩa với việc các đại dương hiện giờ bị axít hóa nhiều hơn 30% so với năm 1800... Bởi khí CO2 tràn ra từ các mạch khí, nước biển xung quanh Castello Aragonese là một kịch bản xem trước gần như hoàn hảo cho những gì diễn ra sắp tới ở các đại dương nói chung. Đó cũng là lý do tại sao tôi bì bõm quanh hòn đảo này vào tháng 1, trong cái lạnh tê tái. Ở đây chúng ta có thể bơi, dù tôi có nghĩ trong một khoảnh khắc hoảng loạn, hoặc có thể chết chìm trong những đại dương của ngày mai ngay từ hôm nay”
Ulf Riebesell là một nhà hải dương - sinh vật học tại Trung tâm GEOMAR- Helmholtz về Nghiên cứu Đại dương ở Kiel, Đức, người đã chỉ đạo nhiều nghiên cứu lớn về sự axít hóa đại dương, bên ngoài bờ biển Na Uy, Phần Lan và Svalbard. Riebesell thấy rằng các nhóm có khuynh hướng sống sót tốt nhất trong nước bị axít hóa là những sinh vật phù du siêu nhỏ với chiều ngang nhỏ hơn hai micron, tới mức chúng hình thành nên mạng lưới thức ăn siêu nhỏ của riêng chúng. Khi số lượng các loài này tăng lên, những sinh vật phù du siêu nhỏ sử dụng nhiều dưỡng chất hơn, và những tổ chức hữu cơ lớn hơn sẽ gặp rắc rối. “Nếu chị hỏi tôi điều gì sẽ xảy ra trong tương lai, tôi nghĩ rằng bằng chứng mạnh mẽ nhất mà chúng ta có cho thấy đang xảy ra sự suy giảm đa dạng sinh học," Riebesell nói với tôi. "Một số tổ chức hữu cơ có khả năng chịu đựng cao sẽ trở nên đông đúc hơn, nhưng sự đa dạng nói chung sẽ bị tổn thất. Đây là điều đã xảy ra trong tất cả những thời điểm của các đợt tuyệt chủng hàng loạt lớn."
(Elizabeth Kolbert (2018), The Sixth Extinction - An Unnatural History (Đợt tuyệt chủng thứ sáu), NXB Tri thức, tr.147– 150) |
Trả lời các câu hỏi từ 1 đến 5
Câu 1. Dữ liệu trong văn bản được trình bày theo cách nào?
Câu 2. Theo tác giả, con người đã tác động như thế nào tới môi trường biển?
Câu 3. Nhà văn Elizabeth Kolbert nói: Ở đây chúng ta có thể bơ dù tôi có nghĩ trong một khoảnh khắc hoảng loạn, hoặc có thể chết chìm trong những đại dương của ngày mai ngay từ hôm nay. Em hiểu như thế nào về câu nói đó?
Câu 4. Việc trích dẫn câu nói của Ulf Riebesell có tác dụng gì?
Câu 5. Theo anh/chị, chúng ta cần làm gì trước nguy cơ tuyệt chủng của một số loài động vật biển?

Question

Biển ở quanh ta
    Từ khi khởi đầu cách mạng công nghiệp, loài người đã đốt đủ các loại nhiên liệu hóa thạch: than đá, dầu khí và khí đốt tự nhiên, thải thêm 365 tỷ tấn khí carbon vào trong bầu khí quyển. Việc phá rừng đã góp thêm 180 tỷ tấn nữa. Mỗi năm, chúng ta lại thải ra 9 tỷ tấn hoặc tương đương, khối lượng cứ tăng thêm tới 6% mỗi năm. Hậu quả của tất cả những điều đó là nồng độ CO2 trong không khí ngày nay là hơn 400 ppm, cao hơn so với bất cứ thời điểm nào khác trong 800 nghìn năm qua. Có khả năng lớn là nó cũng cao hơn so với bất cứ thời điểm nào trong bảy triệu năm qua. Nếu xu hướng hiện giờ tiếp tục, tới năm 2050 nồng độ CO2 sẽ đạt mức 500 ppm, gần gấp đôi so với mức tiền công nghiệp. Người ta dự tính mức độ gia tăng như thế sẽ tạo ra mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu từ 3,5 tới 7 độ Fahrenheit, và tới lượt nó, nhiệt độ tăng sẽ dẫn tới hàng loạt những sự kiện làm thay đổi thế giới, bao gồm sự biến mất của hầu hết các tảng băng lớn còn lại, làm ngập lụt những hòn đảo thấp và những thành phố ven biển, và làm tan băng ở mỏm Bắc Cực. Nhưng đây mới chỉ là một nửa câu chuyện.    
    Đại dương chiếm 70% bề mặt trái đất, và ở bất cứ nơi nào nước và không khí tiếp xúc nhau đều có sự trao đổi. Các loại khí trong bầu khí quyển tan vào đại dương và các loại khí đã tan trong đại dương được trả lại vào bầu khí quyển. Khi hai quá trình này cân bằng, lượng khí tan vào và trả lại tương đối bằng nhau. Thay đổi kết cấu của bầu khí quyển, như chúng ta đã làm, và sự trao đổi đó trở nên lệch lạc: nhiều CO2 hơn đi vào nước so với đi ra. Theo cách đó, con người liên tục thêm CO2 vào biển, giống như những mạch khí đang làm, nhưng từ phía trên thay vì từ phía dưới, và ở quy mà toàn cầu. Riêng năm nay (2018) đại dương sẽ hấp thụ 2,5 tỷ tấn khí carbon, và năm tới dự kiến các đại dương sẽ hấp thụ thêm 2,5 tỷ tấn nữa. Bởi lượng khí CO2 tăng thêm này, nồng độ pH của nước biển trên bề mặt đã giảm, từ trung bình khoảng 8,2 xuống còn trung bình 8,1. Giống như thang Richter, pH đo theo thang logarith, nên ngay cả một sự suy giảm nhỏ về số lượng cũng cho thấy một sự thay đổi rất lớn trong thế giới thực. Mức suy giảm 0,1 đồng nghĩa với việc các đại dương hiện giờ bị axít hóa nhiều hơn 30% so với năm 1800... Bởi khí CO2 tràn ra từ các mạch khí, nước biển xung quanh Castello Aragonese là một kịch bản xem trước gần như hoàn hảo cho những gì diễn ra sắp tới ở các đại dương nói chung. Đó cũng là lý do tại sao tôi bì bõm quanh hòn đảo này vào tháng 1, trong cái lạnh tê tái. Ở đây chúng ta có thể bơi, dù tôi có nghĩ trong một khoảnh khắc hoảng loạn, hoặc có thể chết chìm trong những đại dương của ngày mai ngay từ hôm nay”
    Ulf Riebesell là một nhà hải dương - sinh vật học tại Trung tâm GEOMAR- Helmholtz về Nghiên cứu Đại dương ở Kiel, Đức, người đã chỉ đạo nhiều nghiên cứu lớn về sự axít hóa đại dương, bên ngoài bờ biển Na Uy, Phần Lan và Svalbard. Riebesell thấy rằng các nhóm có khuynh hướng sống sót tốt nhất trong nước bị axít hóa là những sinh vật phù du siêu nhỏ với chiều ngang nhỏ hơn hai micron, tới mức chúng hình thành nên mạng lưới thức ăn siêu nhỏ của riêng chúng. Khi số lượng các loài này tăng lên, những sinh vật phù du siêu nhỏ sử dụng nhiều dưỡng chất hơn, và những tổ chức hữu cơ lớn hơn sẽ gặp rắc rối. “Nếu chị hỏi tôi điều gì sẽ xảy ra trong tương lai, tôi nghĩ rằng bằng chứng mạnh mẽ nhất mà chúng ta có cho thấy đang xảy ra sự suy giảm đa dạng sinh học," Riebesell nói với tôi. "Một số tổ chức hữu cơ có khả năng chịu đựng cao sẽ trở nên đông đúc hơn, nhưng sự đa dạng nói chung sẽ bị tổn thất. Đây là điều đã xảy ra trong tất cả những thời điểm của các đợt tuyệt chủng hàng loạt lớn."
    (Elizabeth Kolbert (2018), The Sixth Extinction - An Unnatural History (Đợt tuyệt chủng thứ sáu), NXB Tri thức, tr.147– 150) |
Trả lời các câu hỏi từ 1 đến 5
Câu 1. Dữ liệu trong văn bản được trình bày theo cách nào?
Câu 2. Theo tác giả, con người đã tác động như thế nào tới môi trường biển?
Câu 3. Nhà văn Elizabeth Kolbert nói: Ở đây chúng ta có thể bơ dù tôi có nghĩ trong một khoảnh khắc hoảng loạn, hoặc có thể chết chìm trong những đại dương của ngày mai ngay từ hôm nay. Em hiểu như thế nào về câu nói đó?
Câu 4. Việc trích dẫn câu nói của Ulf Riebesell có tác dụng gì?
Câu 5. Theo anh/chị, chúng ta cần làm gì trước nguy cơ tuyệt chủng của một số loài động vật biển?

Accepted Answer

phần:
câu 1: Dữ liệu trong văn bản được trình bày theo cách phân loại đối tượng nghiên cứu để làm rõ vấn đề: trước hết tác giả giới thiệu về hiện tượng axít hoá đại dương; sau đó nêu một số biểu hiện cụ thể của hiện tượng này ở biển bắc cực và nam cực; tiếp theo tác giả đưa ra kết quả khảo sát của mình về ảnh hưởng của hiện tượng axít hoá đại dương đối với đời sống của các sinh vật biển; cuối cùng tác giả dự báo về hậu quả nghiêm trọng của hiện tượng axít hoá đại dương đối với môi trường biển.

câu 2: Con người đã làm thay đổi tính chất hoá học của đại dương thông qua việc thải khí nhà kính vào không khí, khiến nước biển hấp thụ thêm cacbon dioxide, dẫn đến tình trạng axít hóa đại dương.

câu 3: Câu nói trên muốn nhấn mạnh vào việc con người cần phải hành động để bảo vệ môi trường tự nhiên trước nguy cơ biến đổi khí hậu toàn cầu.

câu 4: Việc trích dẫn câu nói của Ulf Riebesell giúp làm rõ nguyên nhân chính gây ra hiện tượng axít hóa đại dương: do nồng độ khí CO2 trong không khí tăng lên đáng kể so với trước đó. Đồng thời, nó cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của quá trình axít hóa đại dương đối với hệ sinh thái biển và sự tồn tại của các loài sinh vật biển.

câu 5: : Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên là phương thức thuyết minh.
: Theo tác giả, nguyên nhân dẫn đến hiện tượng cá chết trắng mặt biển ở Việt Nam năm 2016 là do nguồn nước thải chưa qua xử lí của nhà máy Formosa Hà Tĩnh xả trực tiếp vào môi trường.
: Tác giả đưa ra thông tin về việc cá chết trắng mặt biển ở Việt Nam năm 2016 để cung cấp thêm bằng chứng cho nhận định của mình về tình trạng ô nhiễm môi trường biển ngày càng nghiêm trọng. Đồng thời, nó cũng góp phần cảnh báo con người về hậu quả khôn lường nếu không có biện pháp bảo vệ môi trường kịp thời.
: Việc tác giả nêu ra ví dụ về vụ cá chết hàng loạt ở miền Trung Việt Nam năm 2016 nhằm mục đích nhấn mạnh tính cấp bách của vấn đề ô nhiễm môi trường biển. Nó cho thấy thực tế đáng buồn là ngay tại đất nước chúng ta, môi trường biển cũng đang bị đe dọa bởi những hành vi vô trách nhiệm của con người.
: Để ngăn chặn tình trạng cá chết trắng mặt biển, chúng ta cần có những giải pháp đồng bộ như sau:
- Tăng cường công tác quản lý, giám sát hoạt động xả thải của các doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp có quy mô lớn, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.
- Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ tiên tiến trong xử lí nước thải, rác thải.
- Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của cộng đồng, mỗi người dân cần có trách nhiệm giữ gìn vệ sinh môi trường, không vứt rác bừa bãi,...

Biển ở quanh ta Từ khi khởi đầu cách mạng công nghiệp, loài người đã đốt đủ các loại nhiên liệu hóa thạch: than đá, dầu khí và khí đốt tự nhiên, thải thêm 365 tỷ tấn khí carbon vào trong bầu khí quyển...