i:
câu 1: Những bài hát, con đường và con người
Những bài hát không ai hát nữa
đã vỡ trên môi anh
Ngọn gió dịu dàng sẫm bên đường
Mỗi sợi cỏ hoàng hôn nghe thương mến
lại thắp từng ngọn lửa
Những bài hát không ai hát nữa
đã vỡ trên môi anh
Ngọn gió dịu dàng
Những con đường không ai trở lại
đã xuyên qua anh
Những mạch máu âm thầm
Anh nghe đập những bước chân đồng đội
Bao lỗi mòn chớp lửa chiến tranh
Những con đường không ai trở lại
Đã xuyên qua anh
Những mạch máu âm thầm
Những con người không ai gặp nữa
Đã đặt trên vai anh gánh nặng cuối cùng
Bao khuôn mặt gầy xanh, mơ mộng như cánh rừng
Đã thuộc về anh
Những con người không ai gặp nữa
Đã sống cùng anh trọn tuổi xuân...
(7/1984)
Nguyễn Khoa Điềm
Dấu hiệu để xác định thể thơ của văn bản:
+ Bài thơ được chia làm nhiều câu thơ ngắn dài khác nhau.
+ Mỗi dòng thơ đều có vần nhịp, gieo vần theo cách gieo vần chân.
+ Các câu thơ được ngắt nhịp linh hoạt tạo nên tiết tấu cho lời thơ.
câu 2: Những khuôn mặt gầy xanh, mơ mộng ấy giống như những cánh rừng, đầy sức sống và ẩn chứa nhiều bí mật.
câu 3: Những bài hát không ai hát nữa đã vỡ trên môi anh
Ngọn gió dịu dàng sẫm bên đường
Mỗi sợi cỏ hoàng hôn nghe thương mến
Lại thắp từng ngọn lửa
Những bài hát không ai hát nữa đã vỡ trên môi anh
Ngọn gió dịu dàng
Những con đường không ai trở lại
Đã xuyên qua anh những mạch máu âm thầm
Anh nghe đập những bước chân đồng đội
Bao lỗi mòn chớp lửa chiến tranh
Những con đường không ai trở lại
Đã xuyên qua anh những mạch máu âm thầm
Những con người không ai gặp nữa
Đã đặt trên vai anh gánh nặng cuối cùng
Bao khuôn mặt gầy xanh, mơ mộng như cánh rừng
Đã thuộc về anh những con người không ai gặp nữa
Đã sống cùng anh trọn tuổi xuân…
Bài thơ “Những bài hát, con đường và con người” của Nguyễn Khoa Điềm là một tác phẩm đầy sức mạnh và ý nghĩa. Tác giả sử dụng biện pháp tu từ lặp cấu trúc để tạo ra hiệu ứng nghệ thuật đặc biệt. Bằng cách lặp lại cụm từ “không ai”, “đã xuyên qua”, “những con đường”, “những con người”, tác giả nhấn mạnh vào sự cô đơn, lạc lõng và mất mát mà những người lính phải đối mặt trong cuộc chiến tranh.
Sự lặp lại này cũng tạo nên nhịp điệu chậm rãi, u buồn, phản ánh tâm trạng đau khổ và tiếc nuối của những người còn sống sót sau chiến tranh. Đồng thời, việc lặp lại những hình ảnh cụ thể như “sợi cỏ hoàng hôn”, “bước chân đồng đội”, “lỗi mòn chớp lửa” giúp tăng cường sức gợi hình, khiến cho nỗi đau và sự hy sinh của họ trở nên rõ nét hơn trong lòng người đọc.
Bên cạnh đó, việc lặp lại những câu thơ mang tính chất phủ định như “không ai hát nữa”, “không ai trở lại”, “không ai gặp nữa” càng làm nổi bật sự trống vắng, cô đơn và bất lực trước cái chết. Điều này góp phần nâng cao giá trị biểu đạt của bài thơ, khơi gợi lòng biết ơn và tôn vinh những người đã hi sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.
Tóm lại, thông qua việc sử dụng biện pháp tu từ lặp cấu trúc, Nguyễn Khoa Điềm đã tạo nên một bức tranh đầy ám ảnh về chiến tranh, đồng thời khẳng định giá trị thiêng liêng của hòa bình và sự trân trọng đối với những người đã ngã xuống vì lý tưởng cao đẹp.
câu 4: Sự nhất quán giữa nhan đề và nội dung cụ thể của văn bản được thể hiện rõ nét thông qua việc sử dụng hình ảnh để miêu tả cuộc sống và tâm trạng của nhân vật chính. Nhan đề "Những Bài Hát, Con Đường Và Con Người" gợi lên hình ảnh về một hành trình đầy thử thách nhưng cũng tràn ngập niềm vui và hy vọng. Văn bản tập trung vào việc khắc họa những khoảnh khắc đáng nhớ trên con đường đó, nơi mà những bài hát vang lên như tiếng lòng của nhân vật, tạo nên một bức tranh sinh động về cuộc sống và con người.
câu 5: Những kỷ niệm đáng nhớ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển cá nhân. Chúng giúp chúng ta nhìn lại quá khứ, đánh giá những trải nghiệm và rút ra những bài học quý báu. Những kỷ niệm này cũng tạo nên nền tảng cho sự phát triển tâm lý và xã hội của chúng ta. Khi chúng ta hồi tưởng về những khoảnh khắc đặc biệt, chúng ta có cơ hội để tái tạo lại những cảm xúc tích cực và xây dựng lòng tin vào khả năng của mình. Ngoài ra, những kỷ niệm còn góp phần làm phong phú thêm cuộc sống hàng ngày của chúng ta bằng cách cung cấp nguồn động lực và niềm vui. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả mọi kỷ niệm đều mang tính tích cực. Có những ký ức đau buồn hoặc khó khăn mà chúng ta muốn quên đi. Trong trường hợp đó, việc xử lý và vượt qua những kỷ niệm này đòi hỏi sự nhạy bén và kiên nhẫn. Tóm lại, những kỷ niệm đáng nhớ là một phần không thể thiếu trong hành trình cuộc sống của chúng ta, vì chúng ảnh hưởng đến sự phát triển cá nhân và định hình tương lai của chúng ta.
ii:
câu 1: Thanh niên luôn là lực lượng tiên phong, nòng cốt trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Vai trò và trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với tương lai đất nước là vô cùng quan trọng và cần được nhìn nhận một cách nghiêm túc. Trong thư gửi thanh niên và nhi đồng cả nước nhân dịp Tết Nguyên Đán năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: "Một năm khởi đầu từ mùa xuân. Một đời bắt đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội". Lời dặn dò của Bác đã khẳng định tầm quan trọng của thế hệ trẻ đối với tương lai đất nước. Vậy chúng ta hiểu như thế nào về lẽ sống của tuổi trẻ trong những năm kháng chiến bảo vệ Tổ quốc và liên hệ với hiện tại?
Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, tuổi trẻ Việt Nam đã thể hiện tinh thần yêu nước nồng nàn, lòng dũng cảm và ý chí quyết tâm chiến đấu bảo vệ quê hương, đất nước. Họ là những người con ưu tú của dân tộc, sẵn sàng hy sinh tuổi thanh xuân, tính mạng để giành lấy độc lập, tự do cho Tổ quốc. Tinh thần đoàn kết, tình đồng chí cao đẹp đã trở thành nguồn sức mạnh to lớn giúp họ vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, giành thắng lợi cuối cùng.
Ngày nay, thế hệ trẻ Việt Nam đang sống trong hòa bình và có nhiều cơ hội để phát triển bản thân. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, vẫn còn tồn tại một số vấn đề đáng lo ngại như lười biếng, thiếu ý thức trách nhiệm, không có mục tiêu rõ ràng,... Điều này đòi hỏi mỗi thanh niên cần phải nỗ lực học tập, rèn luyện đạo đức, nâng cao bản lĩnh chính trị để xứng đáng là chủ nhân tương lai của đất nước.
Để xây dựng đất nước giàu mạnh, vững bền, mỗi thanh niên cần xác định cho mình lí tưởng sống đúng đắn, phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Chúng ta cần ra sức học tập, trau dồi tri thức, kĩ năng, hoàn thiện bản thân, trở thành những công dân có ích cho xã hội. Bên cạnh đó, cần tích cực tham gia các hoạt động xã hội, đặc biệt là ở những nơi khó khăn, vùng sâu vùng xa, góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp.
Mỗi hành động nhỏ bé của chúng ta đều có thể góp phần tạo nên sự thay đổi lớn lao. Hãy cùng nhau chung tay xây dựng một tương lai tươi sáng cho đất nước Việt Nam thân yêu!