Ngọc Ngân
Câu 1:
Trong đoạn trích trên, khoảng thời gian được dùng làm duyên cớ khơi nguồn cảm xúc của nhân vật trữ tình là tháng Ba. Tháng Ba xuất hiện như một mốc thời gian gắn liền với những ký ức, những nỗi buồn, và sự trăn trở của nhân vật.
Câu 2:
Trong khổ thơ một của đoạn trích, những hình ảnh gợi lên sự ám ảnh đối với nhân vật trữ tình bao gồm:
- Bụi và hoa gạo: Là những hình ảnh quen thuộc, nhưng cũng gợi sự nhọc nhằn, vất vả, và có thể là sự hoài niệm về quá khứ.
- Áo: “Áo” được nhắc đến với từ “màu áo” (trong câu “Bên đò ngàn năm không phai màu áo”), gợi lên sự bền bỉ của ký ức, có thể là hình ảnh một người nào đó trong quá khứ.
- Kinh rêu phong: Gợi lên sự cũ kỹ, thời gian đã qua, nhưng vẫn tồn tại mãi trong ký ức của nhân vật.
Những hình ảnh này thể hiện sự ám ảnh, sự không thể quên của nhân vật trữ tình về những điều đã qua, nhưng lại rất rõ ràng trong tâm hồn và cảm xúc của anh ta.
Câu 3:
Trong khổ (2) của đoạn trích, yếu tố tượng trưng thể hiện rõ nét qua hình ảnh “tam hon 16i”, “cánh đồng”, và “sáu nặng một dòng sông”.
- Tam hon 16i có thể được hiểu là biểu tượng cho trái tim trong sáng và mộng mơ, là tuổi trẻ hoặc là tâm hồn chưa vướng bận nặng nề.
- Cánh đồng và dòng sông: Đây là những hình ảnh tượng trưng cho không gian rộng lớn, bao la của ký ức và những điều chưa nói ra. Cánh đồng tượng trưng cho sự bình yên, mênh mông, trong khi dòng sông tượng trưng cho thời gian trôi qua, cuộc đời, với những thăng trầm, dòng chảy không ngừng.
- Tiếng chuông trong chiều sương lăng đăng: Hình ảnh này là sự kết hợp giữa không gian mờ ảo của chiều sương và âm thanh của tiếng chuông, mang một sắc thái mơ màng, gợi lên cảm giác cô đơn, trống vắng nhưng cũng rất thiêng liêng.
Các yếu tố tượng trưng này làm nổi bật sự nhớ nhung, suy tư của nhân vật về quá khứ và những kỷ niệm gắn bó với quê hương.
Câu 4:
Diễn biến tâm trạng của nhân vật trữ tình trong đoạn trích như sau:
- Ám ảnh và hoài niệm: Mở đầu, nhân vật trữ tình thể hiện sự ám ảnh với những hình ảnh cũ như bụi, hoa gạo, và màu áo. Đây là những ký ức mà dù có muốn quên đi, nhân vật vẫn không thể rũ bỏ được. Những hình ảnh này gợi lên quá khứ, nơi nhân vật tìm thấy sự yên bình, nhưng cũng là nơi có nỗi buồn và sự thiếu thốn.
- Sự xao xuyến và đau đớn: Nhân vật cảm nhận sự đau đớn khi đối diện với thực tại, với sự mất mát, với những "chiều nước chảy bèo trôi" – hình ảnh tượng trưng cho sự trôi đi của thời gian và ký ức không thể níu giữ lại.
- Nhớ về những bài học đầu đời: Đến khổ thơ thứ 4, nhân vật nhớ lại những bài học từ cha mẹ về sự vất vả trong cuộc sống. Đây là lúc nhân vật cảm nhận sự thiêng liêng của quá khứ, những khó khăn trong đời sống mà mình đã trải qua.
- Nỗi khắc khoải, sự tự vấn: Vào khổ thơ cuối, nhân vật tự hỏi liệu mình đã lớn lên thực sự chưa? Hình ảnh "chưa bao giờ lớn hơn một chủ cỏ gà" thể hiện sự tự ti, sự day dứt trong tâm hồn. Tâm trạng của nhân vật là sự kết hợp giữa tiếc nuối về quá khứ và sự hoang mang về tương lai.
- Lạc lõng và mong muốn tìm lại chính mình: Cuối cùng, nhân vật mong muốn giữ lại ký ức, như một cách để bám víu vào quá khứ, để tìm lại sự an yên giữa sự xô bồ của cuộc sống. Tháng Ba, một tháng gắn liền với những kỷ niệm, lại trở thành cột mốc để nhân vật tìm về với chính mình.
Tóm lại, tâm trạng nhân vật trải qua nhiều giai đoạn từ ám ảnh, đau đớn, hoài niệm đến sự tự vấn và tìm lại chính mình trong quá khứ và ký ức.