cho tình huống: hàng cơm gần nhà chị H có 1 cô bé làm thuê mới 14 tuổi nhưng ngày nào cũng phải gánh thùng nước to, nặng quá sức mình và còn bị bà chủ đánh đập, chửi mắng a) bà chủ hàng cơm đã có những...

a) Bà chủ hàng cơm đã có những hành vi sai phạm gì?

Hành vi của bà chủ hàng cơm có nhiều sai phạm nghiêm trọng, vi phạm cả luật lao động và luật pháp về bảo vệ trẻ em:

Sử dụng lao động trẻ em trái pháp luật: Theo Bộ luật Lao động 2019, độ tuổi lao động tối thiểu là đủ 15 tuổi (Điều 3). Việc sử dụng một bé gái mới 14 tuổi để làm thuê là hành vi sử dụng lao động chưa thành niên trái pháp luật (Điều 8, các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động).
Bóc lột sức lao động: Bắt một bé gái 14 tuổi gánh thùng nước to, nặng quá sức mình là hành vi bóc lột sức lao động, lợi dụng sự non nớt và dễ bị tổn thương của trẻ em để ép buộc làm công việc nặng nhọc, không phù hợp với độ tuổi và sức khỏe.
Ngược đãi, hành hạ, xâm phạm thân thể và tinh thần trẻ em: Việc bà chủ đánh đập, chửi mắng cô bé là hành vi ngược đãi, hành hạ, xâm phạm thân thể và tinh thần trẻ em. Đây là hành vi bạo lực gia đình theo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022 (mặc dù không rõ mối quan hệ gia đình, nhưng hành vi này gây tổn hại nghiêm trọng đến thể chất và tinh thần của trẻ). Đồng thời, hành vi này vi phạm nghiêm trọng quyền được bảo vệ để không bị bạo lực, bỏ rơi, bỏ mặc của trẻ em theo Luật Trẻ em 2016 (Điều 4).
Không đảm bảo điều kiện làm việc an toàn và phù hợp: Việc bắt một đứa trẻ làm công việc nặng nhọc cho thấy bà chủ không hề quan tâm đến sự an toàn và sức khỏe của người lao động chưa thành niên, vi phạm các quy định về điều kiện làm việc đối với lao động chưa thành niên (nếu có hợp đồng lao động không hợp pháp).
b) Nếu là người chứng kiến, em sẽ ứng xử như thế nào?

Nếu là người chứng kiến tình huống này, em sẽ không thể làm ngơ và sẽ có những hành động cụ thể để bảo vệ cô bé:

Quan sát và ghi nhận thông tin: Em sẽ cố gắng quan sát kỹ các hành vi sai phạm của bà chủ, ghi lại thời gian, địa điểm, diễn biến cụ thể (nếu có thể, chụp ảnh hoặc quay video làm bằng chứng).
Tiếp cận và hỏi thăm cô bé: Em sẽ tìm cơ hội tiếp cận cô bé một cách nhẹ nhàng, hỏi thăm về tình hình của em, lắng nghe những gì em chia sẻ để hiểu rõ hơn về sự việc.
Can thiệp trực tiếp (nếu an toàn): Nếu tình huống bạo hành đang diễn ra và em cảm thấy an toàn để can thiệp, em sẽ lên tiếng ngăn chặn hành vi đó một cách bình tĩnh nhưng kiên quyết. Ví dụ: "Cô ơi/bà ơi, cháu thấy hình như bé đang rất mệt và công việc này có vẻ quá sức với em ấy ạ." hoặc "Cô ơi/bà ơi, mình không nên đánh mắng trẻ con như vậy ạ."
Báo cáo sự việc cho người có trách nhiệm: Đây là hành động quan trọng nhất để bảo vệ cô bé. Em sẽ tìm cách báo cáo sự việc đến các cơ quan chức năng có thẩm quyền, bao gồm:
Ủy ban nhân dân phường/xã: Đây là cơ quan hành chính cấp cơ sở có trách nhiệm bảo vệ trẻ em trên địa bàn.
Công an phường/xã: Báo cáo về hành vi ngược đãi, bạo hành trẻ em và sử dụng lao động trẻ em trái pháp luật.
Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em 111: Đây là đường dây nóng miễn phí hoạt động 24/7 để tiếp nhận thông tin và hỗ trợ trẻ em bị xâm hại.
Các tổ chức xã hội bảo vệ trẻ em: Liên hệ với các tổ chức phi chính phủ hoặc các đoàn thể có chức năng bảo vệ quyền trẻ em.
Tìm kiếm sự hỗ trợ từ cộng đồng: Em có thể chia sẻ thông tin về sự việc với những người xung quanh đáng tin cậy (hàng xóm, người thân) để cùng nhau theo dõi và có biện pháp hỗ trợ kịp thời.
Nếu là học sinh, báo cáo với thầy cô giáo hoặc cán bộ phụ trách công tác Đoàn, Đội: Nhà trường cũng có trách nhiệm trong việc bảo vệ học sinh và có thể có những biện pháp can thiệp phù hợp.
Quan trọng nhất là phải hành động kịp thời và đúng cách để đảm bảo an toàn và bảo vệ quyền lợi của cô bé đang bị bóc lột và ngược đãi. Việc im lặng đồng nghĩa với việc tiếp tay cho hành vi sai trái.