i:
câu 1. Thể thơ tự do
câu 2. :
* Phương pháp: Phân tích nội dung đoạn thơ và xác định các hình ảnh thiên nhiên Trường Sơn được tác giả sử dụng.
* Kết quả: Đoạn thơ miêu tả vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của Trường Sơn với những hình ảnh: "đường ta qua chưa một dấu chân người", "chú nai vàng nghiêng đôi tai ngơ ngác", "đèo vút cao vượt trên mây gió", "đạp nát đá tai mèo". Những hình ảnh này tạo nên bức tranh thiên nhiên Trường Sơn vừa thơ mộng, vừa hiểm trở, đầy thử thách.
:
* Phương pháp: Xác định biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong đoạn thơ và phân tích hiệu quả nghệ thuật.
* Kết quả: Biện pháp so sánh "không mỏi như mắt em" được sử dụng để miêu tả ánh sáng của ngôi sao Trường Sơn luôn rực rỡ, tỏa sáng, soi rọi con đường hành quân của người lính. So sánh này làm tăng thêm vẻ đẹp lãng mạn, huyền ảo cho khung cảnh Trường Sơn, đồng thời thể hiện sự kiên cường, bất khuất của người chiến sĩ.
:
* Phương pháp: Phân tích ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh "những vì sao thức cùng ta đêm đêm" trong đoạn thơ.
* Kết quả: Hình ảnh "những vì sao thức cùng ta đêm đêm" ẩn dụ cho tinh thần lạc quan, yêu đời, niềm tin vào thắng lợi của người lính Trường Sơn. Ánh sáng của những vì sao ấy soi rọi con đường hành quân gian khổ, tiếp thêm động lực cho họ vững bước tiến về phía trước.
câu 3. : Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là tự sự.
: Tâm trạng của nhân vật trữ tình được thể hiện trong hai dòng thơ "đi ta đi những trai làng Phù Đổng - Gì vui hơn đường ra trận mùa xuân" là sự hào hứng, phấn khởi và đầy nhiệt huyết khi bước vào cuộc chiến đấu bảo vệ quê hương đất nước. Nhân vật trữ tình cảm thấy mình đang sống trong thời kỳ lịch sử trọng đại, với tinh thần quyết tâm và hy vọng giành thắng lợi cho dân tộc. Hình ảnh "những trai làng Phù Đổng" gợi nhớ đến truyền thống oai hùng của vùng đất này, nơi đã sản sinh ra những vị anh hùng như Thánh Gióng, tạo thêm động lực cho họ tiến về phía trước. Câu thơ cuối cùng khẳng định rằng không có gì vui hơn việc tham gia vào cuộc chiến tranh, bởi vì nó mang lại ý nghĩa lớn lao cho cuộc đời mỗi người.
Phản ánh:
Quá trình giải quyết vấn đề này giúp tôi nhận ra tầm quan trọng của việc phân tích kỹ lưỡng từng yếu tố ngôn ngữ để hiểu rõ hơn về nội dung và cảm xúc mà tác giả muốn truyền tải. Việc áp dụng phương pháp tiếp cận thay thế giúp tôi nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, đồng thời củng cố kiến thức về biện pháp tu từ và cách chúng góp phần làm phong phú thêm nghệ thuật diễn đạt. Bài tập mở rộng khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức đã học vào các tình huống cụ thể, nâng cao khả năng ứng dụng và sáng tạo trong quá trình học tập.
câu 4. Trong đoạn trích "Bài ca Trường Sơn", tác giả Gia Dũng đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh để tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc sắc cho tác phẩm.
Phân tích:
* So sánh ngang bằng: "Giục lòng ta vượt Trường Sơn đi luyện chí anh hùng" - So sánh hành động "giục lòng" với hình ảnh "luyện chí anh hùng". Hai đối tượng này có nét tương đồng về ý nghĩa: đều thể hiện sự quyết tâm, kiên cường, bất khuất. Việc so sánh giúp tăng cường tính biểu cảm, khẳng định tinh thần chiến đấu mạnh mẽ, ý chí kiên cường của người lính Trường Sơn.
* So sánh không ngang bằng: "Không mỏi như mắt em mang trọn niềm tin yêu chờ đợi" - So sánh ánh sáng của ngôi sao với đôi mắt của cô gái. Ngôi sao luôn tỏa sáng rực rỡ, còn đôi mắt của cô gái lại ẩn chứa tình yêu thương, hy vọng, niềm tin vào chiến thắng. Sự so sánh làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn của người con gái hậu phương, góp phần tạo nên bức tranh lãng mạn, hào hùng về cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Tác dụng:
* Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt: Hình ảnh so sánh trở nên cụ thể, sinh động, dễ dàng hình dung và cảm nhận.
* Nhấn mạnh nội dung cần biểu đạt: Làm rõ nét hơn chủ đề chính của bài thơ: tinh thần lạc quan, yêu đời, ý chí kiên cường của người lính Trường Sơn.
* Tạo ấn tượng sâu sắc cho người đọc: Gợi liên tưởng đến những giá trị tốt đẹp, khơi dậy lòng tự hào dân tộc.
Kết luận: Biện pháp so sánh trong đoạn trích "Bài ca Trường Sơn" đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên hiệu quả nghệ thuật độc đáo cho tác phẩm. Nó giúp tác giả truyền tải thành công tinh thần lạc quan, yêu đời, ý chí kiên cường của người lính Trường Sơn, đồng thời khơi gợi lòng tự hào dân tộc trong mỗi người đọc.
câu 5. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Trường Sơn đã trở thành tuyến đường huyền thoại, ghi dấu bao chiến công oanh liệt của quân và dân ta. Bài thơ "Bài ca Trường Sơn" của nhà thơ Gia Dũng đã khắc họa hình ảnh hào hùng, lãng mạn của những người lính lái xe trên con đường Trường Sơn lịch sử. Hình ảnh "những trai làng Phù Đổng" được nhắc đến trong đoạn trích thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí quyết tâm chiến đấu bảo vệ Tổ quốc của thế hệ trẻ Việt Nam.
Phù Đổng là vùng đất cổ, giàu truyền thống văn hóa, lịch sử, nơi sản sinh ra nhiều nhân tài, anh hùng. Những chàng trai làng Phù Đổng là biểu tượng cho sức mạnh, khí phách của dân tộc Việt Nam. Họ sẵn sàng hy sinh tuổi trẻ, xương máu để bảo vệ quê hương, đất nước.
Hình ảnh "những trai làng Phù Đổng" xuất hiện trong đoạn trích với vẻ đẹp khỏe khoắn, hiên ngang, đầy khí phách. Họ là những người con ưu tú của dân tộc, mang trong mình lý tưởng cao đẹp, sẵn sàng hiến dâng tất cả cho sự nghiệp giải phóng dân tộc.
Những chàng trai ấy đã vượt qua muôn vàn gian khổ, hiểm nguy để hoàn thành nhiệm vụ. Họ băng qua núi rừng Trường Sơn hiểm trở, đối mặt với bom đạn ác liệt của kẻ thù. Nhưng họ vẫn giữ vững ý chí kiên cường, quyết tâm chiến thắng.
Hình ảnh "những trai làng Phù Đổng" là minh chứng cho tinh thần yêu nước, ý chí quyết tâm chiến đấu bảo vệ Tổ quốc của thế hệ trẻ Việt Nam. Họ là tấm gương sáng ngời cho thế hệ trẻ hôm nay noi theo.
Ngày nay, thế hệ trẻ Việt Nam đang sống trong hòa bình, độc lập. Chúng ta cần phát huy truyền thống yêu nước, ý chí quyết tâm chiến đấu bảo vệ Tổ quốc của cha ông. Mỗi người trẻ cần có ý thức học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ, kiến thức, kỹ năng để góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Chúng ta cũng cần tích cực tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện, giúp đỡ cộng đồng. Hãy chung tay xây dựng một đất nước Việt Nam giàu đẹp, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu.