viết bài văn nghị luận phân tích nội dung chủ đề và hình thức nghệ thuật đặc sắc của bài thơ mẹ của viễn phương

Dưới đây là bài văn nghị luận phân tích nội dung chủ đề và hình thức nghệ thuật đặc sắc của bài thơ "Mẹ" của Viễn Phương:

Tình mẫu tử - hai tiếng thiêng liêng luôn chiếm vị trí cao nhất trong lòng mỗi người. Tình yêu thương của mẹ luôn ấm áp, dịu dàng, và là nguồn động lực to lớn cho con trên hành trình trưởng thành. Hiểu rõ điều đó, nhà thơ Viễn Phương đã sáng tác bài thơ "Mẹ" nhằm ca ngợi vẻ đẹp của tình mẫu tử. Qua từng câu chữ, ta càng thêm thấm thía hơn về giá trị của tình mẫu tử trong cuộc sống.

Bài thơ mở đầu bằng những hình ảnh bình dị, gần gũi, quen thuộc:

"Con sẽ không đợi một ngày kia
Khi mẹ mất mới giật mình khóc lóc
Những dòng sông trôi đi có trở lại bao giờ?
Con đâu biết rằng
Con chỉ giống như chiếc lá
Đôi khi trơ trọi trước giông bão cuộc đời."

Tác giả đặt nhan đề bài thơ là "Mẹ", một nhan đề ngắn gọn nhưng chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Từ "Mẹ" mang âm hưởng trìu mến, thân thương, gợi lên hình ảnh người phụ nữ tần tảo, lam lũ, vất vả một đời vì con cái. Đồng thời, nhan đề này còn khẳng định vai trò quan trọng của mẹ trong việc nuôi dưỡng tâm hồn con trẻ. Mẹ là người che chở, bao bọc, là chỗ dựa vững chắc cho con trước mọi giông tố cuộc đời.

Trong khổ thơ đầu tiên, Viễn Phương đã khéo léo sử dụng biện pháp tu từ so sánh để nhấn mạnh sự hy sinh thầm lặng của mẹ. Tác giả ví mẹ như "dòng sông" hiền hòa, êm ả, luôn chảy mãi, bất chấp thời gian và không gian. Dòng sông ấy mang đến cho con cái nguồn nước mát lành, nuôi dưỡng con khôn lớn. Tuy nhiên, dòng sông cũng có lúc gặp phải những khó khăn, thử thách. Điều đó khiến ta liên tưởng đến cuộc đời của mẹ. Mẹ cũng phải trải qua bao gian nan, vất vả để nuôi dưỡng con cái nên người.

Tuy nhiên, dù cuộc đời có nhiều biến đổi, mẹ vẫn luôn là chỗ dựa tinh thần vững chắc cho con. Mẹ là người luôn dõi theo từng bước chân của con, sẵn sàng dang rộng vòng tay đón con trở về sau những vấp ngã.

Khổ thơ thứ hai tiếp tục khắc họa hình ảnh mẹ qua những chi tiết cụ thể, sinh động:

"Con đâu biết rằng
Có những chiều đông
Mẹ ngồi đan len
Để con có áo ấm
Con đâu biết rằng
Mỗi lần con ốm
Mẹ lo lắng, xót xa
Con đâu biết rằng
Cuộc đời mẹ vất vả
Vì con mà mẹ hi sinh tất cả."

Viễn Phương đã sử dụng biện pháp liệt kê để kể lại những việc làm thường ngày của mẹ. Đó là những công việc nhỏ bé, bình dị nhưng lại chứa đựng tình yêu thương vô bờ bến của mẹ dành cho con. Mẹ đan len để con có áo ấm, mẹ chăm sóc con khi con ốm, mẹ hi sinh tất cả vì con. Những việc làm ấy tuy đơn giản nhưng lại thể hiện tấm lòng cao cả, vĩ đại của mẹ.

Khổ thơ cuối cùng khép lại bài thơ bằng lời khẳng định đầy xúc động:

"Con sẽ không đợi một ngày kia
Khi mẹ mất mới giật mình khóc lóc
Những dòng sông trôi đi có trở lại bao giờ?"

Lời khẳng định "con sẽ không đợi" thể hiện niềm tin sắt đá của tác giả vào tình mẫu tử. Con sẽ luôn yêu thương, kính trọng mẹ, không để đến khi mẹ mất mới hối hận, muộn màng. Lời thơ như một lời hứa, một lời thề son sắt của tác giả đối với mẹ.

Về mặt nghệ thuật, bài thơ "Mẹ" được viết theo thể thơ tự do, ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu sức gợi hình, gợi cảm. Tác giả đã sử dụng hiệu quả các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa,... để làm nổi bật hình ảnh mẹ và tình cảm của con dành cho mẹ. Bên cạnh đó, bài thơ còn có cấu trúc chặt chẽ, mạch lạc, tạo nên dòng chảy cảm xúc tự nhiên, chân thật. Giọng điệu nhẹ nhàng, tha thiết, phù hợp với nội dung bài thơ.

Như vậy, bài thơ "Mẹ" của Viễn Phương là một bài thơ hay, giàu ý nghĩa. Bài thơ đã ca ngợi vẻ đẹp của tình mẫu tử, đồng thời nhắc nhở chúng ta hãy trân trọng, biết ơn tình mẫu tử thiêng liêng, cao quý.

Qua bài thơ, em càng thêm yêu thương, kính trọng mẹ. Em hiểu rằng mẹ là người đã sinh thành, dưỡng dục, là chỗ dựa tinh thần vững chắc cho em. Em sẽ luôn cố gắng học tập, rèn luyện để trở thành người con ngoan ngoãn, hiếu thảo, xứng đáng với công lao sinh thành, dưỡng dục của mẹ.