Lời người liệt sĩ dặn con Lớn lên nhé, con ơi, Lớn như một cái cây tắm đầy ánh sáng Khi ngã xuống, vẫn bàn tay dũng cảm Cha đã đổi về ánh sáng ấy cho con Lớn lên nhé, con ơi! Lớn như một cánh chi...

Bế Kiến Quốc (1949 - 2002) là nhà thơ có nhiều cống hiến cho nền thi ca Việt Nam. Ông từng tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và có những trải nghiệm sâu sắc về cuộc đời cũng như con người. Chính vì vậy, những vần thơ của ông thường mang nặng nỗi niềm về thời đại, về lịch sử. Tác phẩm "Lời người liệt sĩ dặn con" là một minh chứng tiêu biểu cho điều đó. Bài thơ được sáng tác năm 1972, lấy cảm hứng từ bức thư của liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc, thể hiện nỗi đau xót xa của người cha trước sự hy sinh của đồng đội và mong muốn thế hệ sau sẽ ghi nhớ công ơn của những người đã ngã xuống vì độc lập tự do của dân tộc.

Mở đầu bài thơ, tác giả khắc họa hình ảnh người lính đã ngã xuống vì bom đạn chiến tranh. Anh ra đi khi tuổi đời còn quá trẻ, để lại biết bao dự định, ước mơ còn dang dở. Tuy nhiên, dù trong hoàn cảnh khó khăn, bi thương nhất, anh vẫn giữ vững tinh thần lạc quan, yêu đời:

"Cha nằm dưới đất dày
Nghe con khóc hoài"

Hình ảnh "đất dày" gợi liên tưởng đến nấm mồ của người lính đã bị bom đạn quân thù vùi lấp. Dù đã chết nhưng anh vẫn nghe thấy tiếng khóc của đứa con nhỏ. Đó là tiếng khóc đòi sữa hay tiếng khóc đòi mẹ? Có lẽ là cả hai. Người lính trẻ đã phải hy sinh mạng sống của mình để đổi lấy hòa bình cho thế hệ tương lai. Anh ra đi khi chưa kịp nhìn mặt đứa con bé bỏng, chưa kịp ôm ấp, vỗ về. Nỗi đau ấy chẳng thể nào diễn tả bằng lời.

Dù đã ngã xuống nhưng người lính vẫn luôn hướng về phía trước, nơi có ánh sáng của tự do, độc lập:

"Con ơi, cha dặn con lần nữa
Sinh ra trên đời, đừng hèn yếu
Hãy nhìn mây bay, theo cánh chim
Và cây xanh lá, đừng nghi ngờ mặt trời."

Người cha mong muốn con trai mình sau này sẽ trở thành một người đàn ông mạnh mẽ, kiên cường. Hãy nhìn vào thiên nhiên tươi đẹp để tìm động lực vươn lên, đừng bao giờ nản chí, bỏ cuộc. Hãy cứ tin tưởng vào tương lai tốt đẹp phía trước.

Tuy nhiên, thực tế lại vô cùng phũ phàng. Người cha đã phải chứng kiến cảnh con trai mình hi sinh ngay trên chiến trường:

"Cha nằm dưới đất dày
Nhìn lên, vẫn thấy thằng Tây còn đó!"

Hình ảnh "thằng Tây" tượng trưng cho kẻ thù xâm lược, những thế lực tàn bạo đã gây ra bao đau thương, mất mát cho dân tộc ta. Giờ đây, khi người lính đã ngã xuống, liệu chúng có buông tha cho mảnh đất này? Không! Chúng ta sẽ tiếp tục đứng lên, chiến đấu đến hơi thở cuối cùng để bảo vệ Tổ quốc thân yêu.

Cuối cùng, người cha nhắn nhủ đến con trai rằng:

"Đừng ho he nữa, hỡi quân cướp nước!
Cha vẫn sống trong lòng mọi người
Cha vẫn sống dưới ánh sao vàng
Cha vẫn sống mỗi khi tổ quốc cần
Cha vẫn sống khi con nói lời thề
Dân tộc Việt Nam là một, giống như máu chảy trong tim."

Dù đã chết nhưng người cha vẫn luôn sống mãi trong lòng mọi người, sống mãi trong ánh sao vàng rực rỡ. Ông sẽ dõi theo từng bước chân của con trên đường đời. Và khi con trưởng thành, hãy thay ông tiếp tục thực hiện lời thề thiêng liêng: Bảo vệ và xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh hơn.

Bài thơ "Lời người liệt sĩ dặn con" đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc bởi giọng điệu nhẹ nhàng, da diết cùng những hình ảnh thơ giàu sức gợi. Qua đó, tác giả muốn gửi gắm thông điệp ý nghĩa về việc thế hệ sau cần ghi nhớ công ơn của những người đã ngã xuống vì độc lập tự do của dân tộc, đồng thời tiếp tục xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh hơn.