Phân tích đoạn đối thoại giữa Cự Lợi và Tần Thiết Chung ở phần Đọc hiểu,trích "Kim Tiền" của Vi Huyề Đắc

Vi Huyền Đắc là một cây bút tiêu biểu của nền văn học kịch nói Việt Nam giai đoạn 1930 - 1945. Kịch của ông thường xoay quanh những vấn đề nóng bỏng của xã hội đương thời, phê phán thói hư tật xấu của con người. Một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là vở kịch Kim tiền.

Kim tiền là vở hài kịch 3 hồi do Vi Huyền Đắc sáng tác vào năm 1920. Vở kịch này được diễn lần đầu tại Nhà hát Tây Hải Phòng năm 1926 và được coi là một kiệt tác của Vi Huyền Đắc cũng như là một trong những kiệt tác của nền kịch nói Việt Nam thời kỳ đầu. Đoạn trích Cụm lúa vàng thuộc Hồi thứ nhất vở kịch Kim tiền. Nội dung chính của đoạn trích như sau: Ông Cự Phú là một địa chủ giàu có nhờ buôn bán đất đai, thu tô nặng và cho vay lãi. Trong làng đang nổi lên phong trào lập gánh hát để gây quỹ giúp đỡ nông dân. Vì vậy, ông Cự Phú bèn mở buổi biểu diễn ca nhạc, chèo tuồng ngay trên ruộng của mình để che mắt thiên hạ. Nhưng cuối cùng, ông ta đành phải ngậm ngùi, cay đắng nhìn đám thợ cày kéo nhau đến nhà quan huyện kiện cáo đòi giảm sưu thuế.

Đoạn trích “Cụm lúa vàng” kể về cuộc đối thoại giữa hai nhân vật là Cự Lợi – con trai cả của Cự Phú và Tần Thiết Chùn – một tên lưu manh, chuyên đi lừa gạt, bịp bợm. Lúc bấy giờ, thấy cha mình mua thêm ruộng đất, tậu máy móc để làm nông nghiệp công khai nhằm đánh bóng tên tuổi và trấn an dư luận, Cự Lợi cho rằng cha mình đã giác ngộ, quay sang ủng hộ cải cách điền địa. Tuy nhiên, trên thực tế, Cự Phú vẫn giữ bản chất bóc lột, gian ác. Hắn âm thầm tìm cách phá hoại phong trào làm ăn tập thể của nông dân và cài bẫy tống giam những người lãnh đạo phong trào.

Trong đoạn trích, chúng ta thấy Cự Lợi là một nhân vật có tính cách phức tạp. Ban đầu, anh ta xuất hiện với vẻ ngoài của một người con trai hiếu thảo, lo lắng cho cha mình. Anh ta luôn muốn cha được vui vẻ, thoải mái, không muốn cha phải suy nghĩ nhiều về công việc. Khi nghe tin cha mua thêm ruộng đất, tậu máy móc để làm nông nghiệp, Cự Lợi rất mừng rỡ vì anh ta nghĩ rằng cha mình đã nhận ra lỗi lầm của mình và muốn sửa chữa.

Tuy nhiên, càng theo dõi hành động của cha, Cự Lợi càng cảm thấy thất vọng và tức giận. Anh ta phát hiện ra rằng cha mình không hề thay đổi, vẫn tiếp tục bóc lột nông dân một cách tàn nhẫn. Điều này khiến Cự Lợi quyết định đứng về phía nông dân, chống lại cha mình.

Tần Thiết Chùn là một kẻ vô lại, chuyên đi lừa đảo, bịp bợm. Hắn ta luôn tìm cách moi tiền của người khác bằng những mánh khóe tinh vi. Trong đoạn trích, hắn ta gặp Cự Lợi và nhanh chóng nhận ra đây là một con mồi béo bở. Hắn ta bắt đầu tán tỉnh, nịnh hót Cự Lợi, hứa sẽ giúp anh ta trở thành người giàu có, quyền lực.

Tuy nhiên, ẩn sâu bên trong vẻ ngoài hào nhoáng, lịch thiệp của Tần Thiết Chùn là một bản chất xấu xa, độc ác. Hắn ta chỉ quan tâm đến lợi ích của bản thân, sẵn sàng bán đứng bạn bè, người thân để đạt được mục đích của mình.

Thông qua ngôn ngữ kịch, Vi Huyền Đắc đã khắc họa thành công những thay đổi của nhân vật Cự Lợi và Tần Thiết Chùn. Họ là những nạn nhân của chế độ thực dân nửa phong kiến, bị đồng tiền chi phối, tha hóa về nhân cách.