Đọc văn bản sau: (1) Con sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban, hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khỏi núi Mèo đốt nương xu...

câu 5: Trong đoạn văn , tác giả Nguyễn Tuân đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh để miêu tả vẻ đẹp độc đáo của sông Đà. Cụ thể:

* "Con sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình": So sánh ngang bằng giữa "con sông Đà" và "một áng tóc trữ tình", tạo nên hình ảnh thơ mộng, lãng mạn cho dòng sông. Hình ảnh này giúp người đọc dễ dàng hình dung sự mềm mại, uyển chuyển của dòng chảy sông Đà.
* "Mùa xuân dòng xanh ngọc bích": So sánh ngang bằng giữa "nước sông Đà" và "màu xanh ngọc bích". Sự tương đồng về màu sắc tạo nên vẻ đẹp thanh tao, thuần khiết cho dòng sông.
* "Mùa thu nước sông Đà từ từ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa": So sánh ngang bằng giữa "nước sông Đà" và "da mặt một người bầm đi vì rượu bữa". Sự tương đồng về màu sắc tạo nên vẻ đẹp trầm lắng, bí ẩn cho dòng sông.

Tác dụng của phép so sánh:

* Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt: Các hình ảnh so sánh giúp người đọc dễ dàng hình dung vẻ đẹp độc đáo của sông Đà, từ sự mềm mại, uyển chuyển, thanh tao, thuần khiết đến sự trầm lắng, bí ẩn.
* Làm nổi bật đặc trưng riêng biệt của sông Đà: Qua những hình ảnh so sánh, tác giả đã khắc họa thành công nét đẹp riêng biệt của sông Đà, đó là sự kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và nét đẹp tâm hồn sâu thẳm.
* Thể hiện tài năng nghệ thuật của tác giả: Phép so sánh được sử dụng một cách tinh tế, khéo léo, góp phần tạo nên giá trị nghệ thuật cao cho tác phẩm.

câu 4. Chủ đề chính của đoạn trích là vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của thiên nhiên Tây Bắc qua hình ảnh sông Đà. Tác giả Nguyễn Tuân đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biện pháp tu từ để miêu tả dòng sông Đà với những nét đặc trưng riêng biệt, tạo nên bức tranh thiên nhiên sống động, đầy sức hút.

Phản ánh:

Qua việc phân tích bài tập gốc và bài tập mở rộng, chúng ta có thể nhận thấy rằng việc xác định chủ đề của một tác phẩm văn học đòi hỏi sự kết hợp giữa khả năng đọc hiểu, phân tích và tổng hợp thông tin. Việc áp dụng phương pháp tiếp cận thay thế giúp học sinh rèn luyện kỹ năng tư duy logic, linh hoạt và nâng cao khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế.

câu 5. #### 1. Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản:
Văn bản sử dụng phong cách ngôn ngữ nghệ thuật.

#### 2. Chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng trong câu "con sông đà gợi cảm" và phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ đó:
Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu "con sông đà gợi cảm" là nhân hóa. Tác giả đã sử dụng động từ "gợi cảm" - vốn chỉ hành động của con người để miêu tả cho con sông Đà, khiến con sông trở nên sinh động, gần gũi và có hồn hơn.

Hiệu quả nghệ thuật:

* Gợi hình: Hình ảnh con sông Đà không còn đơn thuần là một dòng chảy tự nhiên mà trở thành một chủ thể có tâm hồn, có khả năng tác động đến con người.
* Gợi cảm: Thể hiện sự yêu mến, trân trọng của tác giả dành cho con sông Đà. Đồng thời, tạo nên một bức tranh thiên nhiên sống động, đầy sức hút.

#### 3. Phân tích giá trị biểu đạt của phép so sánh trong câu "bờ sông đà, bãi sông đà, chuồn chuồn bươm bướm trên sông đà. chao ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng":
Phép so sánh ngang bằng được sử dụng trong câu thơ "chao ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng".

* "Thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm": So sánh niềm vui khi nhìn thấy ánh nắng sau cơn mưa dầm, mang ý nghĩa tượng trưng cho sự hồi sinh, sự tươi mới, tràn đầy sức sống.
* "Nối lại chiêm bao đứt quãng": So sánh niềm vui khi được tiếp tục giấc mơ dang dở, mang ý nghĩa tượng trưng cho sự trọn vẹn, hạnh phúc, thỏa mãn ước mơ.

Tác dụng:

* Tăng sức gợi hình, giúp người đọc dễ dàng hình dung được niềm vui sướng, hân hoan của tác giả khi được ngắm nhìn vẻ đẹp của con sông Đà.
* Tăng sức gợi cảm, làm nổi bật sự yêu mến, trân trọng của tác giả dành cho con sông Đà.
* Nhấn mạnh sự độc đáo, riêng biệt của con sông Đà, khiến nó trở nên đặc biệt, đáng nhớ trong lòng tác giả.

#### 4. Nêu nội dung chính của đoạn trích:
Đoạn trích miêu tả vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của con sông Đà, đồng thời thể hiện tình yêu tha thiết của tác giả dành cho thiên nhiên đất nước.

#### 5. Thông điệp mà Nguyễn Tuân muốn gửi gắm qua đoạn trích:
Qua đoạn trích, Nguyễn Tuân muốn gửi gắm thông điệp về mối quan hệ gắn bó, mật thiết giữa con người và thiên nhiên. Con người cần phải biết yêu thương, trân trọng và bảo vệ thiên nhiên, bởi thiên nhiên chính là nguồn cội, là nơi nuôi dưỡng và che chở cho cuộc sống của chúng ta.

câu 6. #### 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích:
Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích là nghị luận. Đoạn trích chủ yếu trình bày những suy nghĩ, đánh giá, phân tích về đặc sắc nghệ thuật trong tác phẩm "Người lái đò Sông Đà" của Nguyễn Tuân.

#### 2. Chỉ ra biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong đoạn trích:
Biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong đoạn trích là:
* "Con sông Đà gợi cảm." - So sánh ngang bằng giữa "con sông Đà" và "sự gợi cảm". Tác giả muốn nhấn mạnh sự hấp dẫn, cuốn hút của dòng sông Đà, khiến cho người đọc cảm nhận được vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của dòng sông này.
* "Chao ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm..." - So sánh ngang bằng giữa "trông con sông" và "thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm...". Hình ảnh "nắng giòn tan" tượng trưng cho sự tươi mới, rạng rỡ, tràn đầy sức sống sau cơn mưa dầm. Qua đó, tác giả muốn diễn tả niềm vui sướng, hân hoan khi được ngắm nhìn dòng sông Đà, giống như việc được đón nhận ánh nắng ấm áp sau những ngày mưa lạnh lẽo.

#### 3. Phân tích hiệu quả nghệ thuật của phép so sánh trong đoạn trích:
* "Con sông Đà gợi cảm." - Phép so sánh này giúp tác giả khẳng định vẻ đẹp quyến rũ, lôi cuốn của dòng sông Đà. Nó tạo nên ấn tượng sâu sắc về một dòng sông vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng, mang đậm nét đẹp riêng biệt của vùng đất Tây Bắc.
* "Chao ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm..." - Phép so sánh này góp phần làm nổi bật tâm trạng vui sướng, phấn khởi của tác giả khi được ngắm nhìn dòng sông Đà. Nó tạo nên hình ảnh sinh động, giàu sức gợi, giúp người đọc dễ dàng hình dung được niềm hạnh phúc, sự háo hức của tác giả khi được hòa mình vào thiên nhiên hùng vĩ.

#### 4. Nêu nhận xét về đặc điểm phong cách nghệ thuật trong thể tùy bút của Nguyễn Tuân:
Nguyễn Tuân là một nhà văn tài hoa, uyên bác, luôn hướng tới cái đẹp, cái độc đáo, khác thường. Phong cách nghệ thuật của ông thể hiện qua nhiều khía cạnh:

* Ngôn ngữ: Ngôn ngữ của Nguyễn Tuân rất giàu hình ảnh, giàu nhạc điệu, sử dụng nhiều biện pháp tu từ, đặc biệt là so sánh. Ông thường sử dụng những hình ảnh so sánh độc đáo, bất ngờ để làm nổi bật vẻ đẹp của cảnh vật, con người, đồng thời bộc lộ cảm xúc, suy tưởng của mình.
* Cách miêu tả: Cách miêu tả của Nguyễn Tuân rất tinh tế, chi tiết, giàu tính tạo hình. Ông thường sử dụng những chi tiết nhỏ nhặt, bình dị nhưng lại chứa đựng ý nghĩa sâu sắc, tạo nên bức tranh toàn cảnh về cuộc sống, con người và thiên nhiên.
* Tư duy nghệ thuật: Tư duy nghệ thuật của Nguyễn Tuân rất phóng khoáng, độc đáo, luôn tìm tòi, khám phá những điều mới mẻ. Ông thường sử dụng những thủ pháp nghệ thuật độc đáo, kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, tạo nên những tác phẩm độc đáo, mang dấu ấn cá nhân.

Nhìn chung, phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân là sự kết hợp hài hòa giữa tài năng ngôn ngữ, khả năng quan sát, tư duy nghệ thuật độc đáo, tạo nên những tác phẩm độc đáo, giàu sức sống, lay động lòng người.