phân tích sự vận động tâm trạng nhân vật trữ tình trong đoạn thơ sau: Con đường nhỏ nhỏ gió xiêu xiêu, Lả lả cành hoang nắng trở chiều. Buổi ấy lòng ta nghe ý bạn, Lần đầu rung động nỗi thương yêu.

Xuân Diệu được mệnh danh là "nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới" bởi cái chất phóng khoáng, cái nguồn cảm hứng dồi dào bất tận mà ông mang tới cho thơ ca Việt Nam. Thơ Xuân Diệu mang đậm phong vị của lối sống mới, tư duy mới, thoát khỏi những khuôn mẫu gò bó trước đó. Trong số những tác phẩm nổi tiếng của ông, "Thơ duyên" là một trong những thi phẩm đặc sắc nhất, nói về niềm khao khát hạnh phúc của trái tim tuổi trẻ, thể hiện rõ nét tài hoa của nhà thơ.

Bài thơ "Thơ duyên" nằm trong tập "Thơ thơ", xuất bản năm 1938, là một trong những bài thơ đặc sắc nhất của Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám. Bài thơ nói lên một buổi chiều thu tuyệt đẹp và cũng tuyệt vời hơn nữa khi nó đã khơi gợi trong lòng chàng trai trẻ biết bao nhiêu cảm xúc, khiến cho tình yêu nảy nở. Qua bài thơ, chúng ta thấy được bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống, giao hòa với con người.

Mở đầu bài thơ là hình ảnh của một buổi chiều êm ả, dịu dàng:

"Chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên
Cây me ríu rít cặp chim chuyền
Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá
Thu đến nơi nơi động tiếng huyền."

Hình ảnh "chiều mộng" gợi ra không gian của buổi chiều nhưng không phải là sự u ám, buồn bã mà vẫn chứa đựng vẻ đẹp lãng mạn, trữ tình. Từ "hòa thơ" trên "nhánh duyên" cho thấy sự gắn kết, hòa quyện giữa đất trời và cây cỏ. Tiếng chim "ríu rít" tạo nên âm thanh vui nhộn, rộn ràng của buổi chiều thu. Bầu trời lúc này giống như "đổ trời xanh ngọc" qua kẽ lá, tạo nên một màu sắc lung linh, huyền ảo. Từ "ngọc" gợi lên vẻ đẹp lấp lánh, trong trẻo của bầu trời. Như vậy, chỉ với bốn câu thơ đầu, tác giả đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên vào thu thật đẹp, thật say đắm.

Trong không gian ấy còn xuất hiện hình ảnh con người:
"Con đường nhỏ nhỏ gió xiêu xiêu
Lả lả cành hoang nắng trở chiều;
Buổi ấy lòng ta nghe ý bạn
Lần đầu rung động nỗi thương yêu."

Từ láy "nhỏ nhỏ", "xiêu xiêu", "lả lả" gợi nên sự chuyển động nghiêng nghiêng của cảnh vật, thể hiện sự tinh tế của nhà thơ trong việc miêu tả trạng thái của sự vật. Dường như tất cả đều đang nghiêng mình để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của mùa thu. Hai câu thơ tiếp theo gợi mở cho chúng ta thấy sự rung động đầu đời của nhân vật trữ tình. Đó là cảm giác bâng khuâng, xao xuyến khi bắt gặp ánh mắt của người thương. Tình yêu luôn là một chủ đề hấp dẫn, cuốn hút không chỉ với con người hiện đại mà còn với những người xưa. Nó khiến cho cuộc sống trở nên rực rỡ, sinh động và đầy màu sắc hơn.

Với giọng thơ nhẹ nhàng, sâu lắng cùng những hình ảnh thơ độc đáo, mới lạ, Xuân Diệu đã thành công trong việc khắc họa bức tranh thiên nhiên vào thu thật đẹp và cũng thật lãng mạn. Đồng thời, nhà thơ cũng khéo léo bộc lộ tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình một cách tinh tế.

Như vậy, qua đoạn thơ trên, chúng ta có thể thấy được sự vận động tâm trạng nhân vật trữ tình rất tinh tế. Nhà thơ đã sử dụng những hình ảnh thơ độc đáo, mới mẻ cùng ngôn ngữ giàu sức gợi để làm nổi bật lên bức tranh thiên nhiên vào thu thật đẹp và cũng thật lãng mạn. Qua đó, chúng ta càng thêm trân trọng hơn tài năng quan sát, diễn đạt của Xuân Diệu.