Bài 1: Một quần thể cây ăn quả ở thế hệ xuất phát có 1/3 số cây có KG AA: 2/3 số cây có KG Aa. Hãy XĐ lệ KG ở thế hệ F1 tiếp theo trong hai TH sau: - TH1: Tự thụ phấn bắt buộc - TH2: Giao phấn ngẫu nhi...

Giả sử ta có quần thể cây ăn quả với tỉ lệ ban đầu:  • 1/3 số cây mang kiểu gen AA  • 2/3 số cây mang kiểu gen Aa  • Không có cây mang aa Ta xét trường hợp F1 theo 2 điều kiện: ────────────────────────────── TH1: TỰ THỤ PHÂN BẮT BUỘC • Cây có AA tự thụ phấn cho thế hệ con tất cả đều là AA. • Cây có Aa tự thụ phấn. Kết quả của phép lai Aa × Aa theo bảng Punnett:   – AA: 1/4   – Aa: 1/2   – aa: 1/4 Từ đó, ta tính tỉ lệ kiểu gen F1: 1. Phần cây xuất phát từ AA:  Tỉ lệ = (1/3) × 100% = 1/3 cây là AA. 2. Phần cây xuất phát từ Aa:  – Số cây AA từ cây Aa = (2/3) × (1/4) = 2/12 = 1/6  – Số cây Aa từ cây Aa = (2/3) × (1/2) = 2/6 = 1/3  – Số cây aa từ cây Aa = (2/3) × (1/4) = 1/6 Tổng hợp lại F1:  – AA: 1/3 + 1/6 = 1/2  – Aa: 1/3  – aa: 1/6 ────────────────────────────── TH2: GIAO PHÂN NGẪU NHIÊN Đầu tiên, xác định tần số alen từ quần thể ban đầu. Từ các kiểu gen:  • AA: mỗi cây chứa 2 alen A → đóng góp: 2 × 1/3 = 2/3  • Aa: mỗi cây chứa 1 alen A, 1 alen a → đóng góp alen A: 1/2 × 2/3 = 1/3  • Tổng tần số alen A (p) = 2/3 + 1/3 = 1   (Ta cần nhớ rằng tổng số alen trên quần thể = 2, tức là tính theo tỷ lệ, ta nên tính theo số phần của alen trên mỗi cây. Cách dễ hơn là tính trực tiếp: số cây AA mang 2 alen A, cây Aa mang 1 alen A; số alen trong quần thể = 2, do đó:   p = [2×(1/3) + 1×(2/3)] / 2 = (2/3+2/3)/2 = (4/3)/2 = 2/3.)  • Từ đó, tần số alen a (q) = 1 − p = 1 − 2/3 = 1/3. Sau khi giao phối ngẫu nhiên và quần thể đạt trạng thái Hardy-Weinberg, tỉ lệ các kiểu gen sẽ là:  – AA: p² = (2/3)² = 4/9  – Aa: 2pq = 2 × (2/3) × (1/3) = 4/9  – aa: q² = (1/3)² = 1/9 ────────────────────────────── Kết luận: Trong thế hệ F1, ta có: 1. TH1 (Tự thụ phấn bắt buộc):  – AA: 1/2  – Aa: 1/3  – aa: 1/6 2. TH2 (Giao phấn ngẫu nhiên):  – AA: 4/9  – Aa: 4/9  – aa: 1/9